Candida auris: alles wat je moet weten

Candida auris is een schimmel die medische onderzoekers zorgen baart. Infecties komen overal ter wereld voor en zijn vaak resistent tegen de gebruikelijke behandeling. We vertellen je er alles over in dit artikel.

Candida auris is een schimmel uit de candida-familie. Het is berucht geworden in de wetenschappelijke gemeenschap, omdat het resistent is tegen gewone antischimmelmiddelen.

Uitbraken van deze schimmel komen bijna altijd voor in ziekenhuizen of tehuizen voor oudere volwassenen. Bovendien kunnen ze zeer ernstig zijn en zelfs tot sepsis leiden. De verspreiding van de infectie is namelijk door het bloed van de patiënt.

Onderzoekers hebben dit organisme voor het eerst geïdentificeerd in 2009. Het werd toen auris genoemd, omdat het zich in een monster van de gehoorgang van een patiënt, een inwoner van Zuid-Korea, bevond. Vervolgens hebben uitbraken in ziekenhuizen in 2016 en 2017 de alarmbel laten rinkelen.

De ernstigste uitbraken deden zich voor op de intensive care. Dit leidde tot extreme maatregelen om de besmetting onder controle te houden. Men realiseerde zich echter dat deze schimmel zeer resistent is.

Onderzoekers gingen ervan uit dat de schimmel door het leven in een ziekenhuisomgeving, resistent werd tegen medicatie. Monsters van ziekenhuisvloeren, meubilair van operatiekamers en zelfs computers zijn positief getest op Candida auris.

Gevallen van Candida auris

Na bevestiging van het eerste geval van Candida auris in 2009, bedachten de onderzoekers dat eerdere niet-geïdentificeerde infecties waarschijnlijk ook afkomstig waren van de schimmel. Eén geval in het bijzonder uit 2008, ook in Zuid-Korea, zou erdoor veroorzaakt kunnen zijn.

Van daaruit hebben wetenschappers gevallen onderzocht in

• India
• Zuid-Afrika
• Venezuela
• Het Verenigd Koninkrijk
• Israël
• De Verenigde Staten

Deze laatste twee landen hebben het samen met Spanje en Colombia in 2016 geregistreerd. Er waren in dat jaar zelfs verschillende uitbraken.

Er zijn twee belangrijke ziekenhuisopnames. De eerste vond plaats in het Royal Brompton Hospital in Londen in 2015. De andere was in het La Fe Ziekenhuis in Valencia, Spanje in 2016. Elke uitbraak had gevolgen voor een aanzienlijk aantal ziekenhuisopnames.

De risico’s van Candida auris

Niet iedereen die in contact komt met Candida auris krijgt de infectie. Ook zal niet iedereen ernstige symptomen hebben. Daarnaast zijn er mensen die de schimmel in hun lichaam dragen en nooit symptomen ontwikkelen. Dit wordt kolonisatie genoemd. Hoewel het niet ernstig is voor de dragers, kunnen ze het wel aan andere mensen geven.

De belangrijkste risicofactor voor infecties is een opname in het ziekenhuis. Daarnaast kan het zijn dat je een katheter nodig hebt.

Andere risicofactoren zijn:

• in quarantaine worden geplaatst in een verpleeghuis
• veel anti-schimmelmedicijnen
• veel ziekenhuisbezoeken

Medicijnresistentie

Een verrassend kenmerk van Candida auris is de resistentie tegen schimmelwerende middelen. Dit is een grote zorg voor specialisten op het gebied van besmettelijke ziekten. Ziekenhuisuitbraken zijn een reden tot alarm, omdat we niet weten hoe moeilijk het zal zijn om van de schimmel af te komen.

Bijna alle Candida-variëteiten zijn gevoelig voor fluconazol. Het is bijvoorbeeld gebruikelijk om Candida albicans te behandelen met dit medicijn. Candida auris is er echter resistent tegen.

Het is resistent tegen andere anti-schimmelmiddelen, zoals amfotericine B en voriconazole. Volgens wetenschappelijke studies is ongeveer 90% van de geregistreerde Candida auris-stammen resistent tegen één klasse van antischimmelmiddelen. Bovendien is een derde van hen resistent tegen meer dan twee verschillende geneesmiddelen.

Behandeling

Tot nu toe is er een speciale groep medicijnen die Candida auris kunnen helpen doden. Deze medicijnen dragen de naam echinocandinen. Deze zijn echter niet altijd beschikbaar. Bepaalde stammen van de schimmel zijn zelfs ook hier tegen bestand. Als dit gebeurt, gebruiken artsen een mengsel van antischimmelmiddelen in hogere doseringen dan normaal.

Ook hadden deze patiënten eerder een ziekte die een ziekenhuisopname vereiste. Daarom was hun immuunsysteem zwak. Bepaalde patiënten hadden zelfs meerdere ziekten tegelijk. De artsen moeten uitzoeken hoe ze elk probleem kunnen behandelen.

Deze kritieke situatie rond Candida auris herinnert ons eraan om voorzichtig te zijn bij het nemen van medicijnen. Zowel patiënten als artsen moeten zich houden aan de voorschriften om te voorkomen dat ze resistent worden tegen medicijnen.