Wat is het verschil tussen prebiotica en probiotica?
Hoewel beide gunstig zijn voor de gezondheid, is het verschil tussen prebiotica en probiotica in feite hun functie en waar je ze kunt vinden. Er leven miljoenen en miljoenen microben in ons lichaam: de microbiota. Een groot deel van hen leeft in de darmen en staat ook bekend onder de naam darmflora.
Al deze darmbacteriën kunnen in twee soorten worden onderverdeeld: die met gunstige en die met schadelijke effecten. De laatste groep kan diarree, infecties of intestinale ontbinding veroorzaken.
Aan de andere kant helpen nuttige bacteriën om schadelijke bacteriën onder controle te houden, het immuunsysteem te stimuleren, gas te verminderen en de spijsvertering te verbeteren. Het menselijk lichaam heeft ze ook nodig om bepaalde vitamines te synthetiseren en bepaalde voedingsstoffen op te nemen.
Om van een goed humeur en een goede gezondheid te genieten, is het dus erg belangrijk om je darmflora gezond en in balans te houden. Welke rol spelen prebiotica en probiotica hierin? Hieronder leggen we dit in detail uit.
Het belangrijkste verschil tussen prebiotica en probiotica
Er zijn twee dingen die je moet doen om je darmflora in een goede en optimale conditie te houden. Dit zijn de volgende twee belangrijke punten:
- Geef het probiotica om een constante toevoer van levende microben in je lichaam te garanderen.
- Geef het ook prebiotica om goed voedsel te bieden aan de microben die daar al leven.
In die zeer korte lijnen ligt het belangrijkste verschil tussen prebiotica en probiotica. Hieronder gaan we dieper in op elk van hen en ontdekken we de belangrijkste bronnen.
Prebiotica, het ‘voedsel’ voor je darmflora
Prebiotica zijn de niet-verteerbare ingrediënten van voedingsmiddelen die bij het bereiken van de dikke darm nog helemaal intact zijn. Eenmaal daar worden ze voedsel voor je darmbacteriën die geschikte enzymen hebben om ze af te breken.
Als ze voedsel worden voor darmbacteriën, stimuleren ze hun groei en activiteit en verbeteren ze uiteindelijk de gezondheid van de gastheer (mensen). Om een voedingscomponent als een prebioticum te beschouwen, moet het aan drie voorwaarden voldoen:
- het kan niet in de maag en dunne darm worden afgebroken of geabsorbeerd.
- het moet door de bacteriën kunnen worden gefermenteerd zodra het in de dikke darm is aangekomen.
- deze fermentatie moet de activiteit en proliferatie van bepaalde darmbacteriën bevorderen die een gunstig effect op mensen hebben.
Tot nu toe zijn de meest bestudeerde prebiotica de verschillende soorten vezels die in plantaardig voedsel aanwezig zijn. In het bijzonder fructooligosacchariden (FOS), galactooligosacchariden (GOS) en inuline. Je kunt echter in veel andere voedingsmiddelen heilzame stoffen voor je darmflora vinden:
- Sommige soorten vezels die aanwezig zijn in uien, prei, asperges, artisjokken, zaden (chia en vlas), aardappelen, wortels en appels zijn onder andere goede prebiotica.
- In de polyfenolen in cacao, bessen of kruiden.
- In de vetten in olijfolie, noten of vette vis.
Wat zijn probiotica?
Nu je weet wat prebiotica zijn, gaan we dieper in op het concept van probiotica om het verschil tussen beide volledig te begrijpen. De term probiotica betekent ‘pro-leven’.
De meest algemeen aanvaarde definitie van probiotica is geformuleerd door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO). Deze organisaties stellen dat: “probiotica levende micro-organismen zijn die, wanneer ze in voldoende hoeveelheden worden toegediend, hun gastheer een gezondheidsvoordeel opleveren.”
Hier hebben we het niet over het voeren van onze bacteriën, maar over het leveren van de bacteriën zelf. De meeste probiotica zijn afkomstig van bacteriën die bij de fermentatie van voedsel worden gebruikt.
De meest bestudeerde behoren tot de geslachten Lactobacillus en Bifidobacterium. Je kunt probiotica in bepaalde voedingsmiddelen en als voedingssupplementen vinden.
Het belangrijkste probiotische voedingsmiddelen
Gewone yoghurt is een van de meest populaire en toegankelijke probiotische voedingsmiddelen. Je kunt deze bacteriën echter ook in andere voedingsmiddelen en supplementen vinden.
- We zouden kunnen zeggen dat yoghurt een van de meest betaalbare voedingsmiddelen met probiotica is. Je hoeft er niets aan toe te voegen, want een goede yoghurt bevat deze van nature.
- Kefir is ook ideaal, omdat het verschillende soorten bacteriestammen in grotere hoeveelheden bevat.
- Een andere goede bron van probiotica zijn gefermenteerde groenten, zoals zuurkool of augurken.
- Uit de Aziatische keuken hebben we miso (gefermenteerde sojabonenpasta) en tempeh (gefermenteerde sojabonen).
- Tot slot is een van de laatsten die op de lijst met probiotische voedingsmiddelen is verschenen, is kombucha, een licht bruisende drank die de afgelopen jaren erg populair is geworden.
Laatste opmerkingen over het verschil tussen prebiotica en probiotica
De beste manier om het verschil tussen prebiotica en probiotica samen te vatten, is te begrijpen dat de twee verschillende, maar een complementaire werking hebben.
Je zal je lichaam daarom niet helpen als je wel probiotica gebruikt, maar ze niet goed met prebiotica voedt. Blijf dus op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen, aangezien de wetenschap rond prebiotica en probiotica (Engelse link) groeit en het veel nieuwe concepten en bevindingen kan opleveren.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Adhikari, P., & Kim, W. (2017). Overview of Prebiotics and Probiotics: Focus on Performance, Gut Health and Immunity-A Review. Annals of Animal Science, 17(4), 949. https://search.proquest.com/openview/06c7e33e5e02850d66a0a115922006d5/1?pq-origsite=gscholar&cbl=1976406
- Cunningham, M., Azcarate-Peril, M., Barnard, A., Benoit, V., Grimaldi, R., Guyonnet, D., Holscher, H., Hunter, K., Manurung, S., Obis, D., Petrova. M., Steinert, R., Swanson, K., Sinderen, D., Vulevic, J., & Gibson, G. R. (2021). Shaping the future of probiotics and prebiotics. Trends in microbiology, 29(8), 667-685. https://www.cell.com/trends/microbiology/fulltext/S0966-842X(21)00005-6
- Davani-Davari, D., Negahdaripour, M., Karimzadeh, I., Seifan, M., Mohkam, M., Masoumi, S., Berenjian, A. & Ghasemi, Y. (2019). Prebiotics: definition, types, sources, mechanisms, and clinical applications. Foods, 8(3), 92. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6463098/
- Floch, M. H. (2018). The role of prebiotics and probiotics in gastrointestinal disease. Gastroenterology Clinics, 47(1), 179-191. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29413011/
- Holscher, H. (2017). Dietary fiber and prebiotics and the gastrointestinal microbiota. Gut microbes, 8(2), 172-184. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28165863/
- Homayoni, A., Vaghef, E., Alipoor, B., & Vaghef, L. (2016). The comparison of food and supplement as probiotic delivery vehicles. Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 56(6), 896-909. https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/10408398.2012.733894
- Krumbeck, J., Walter, J., & Hutkins, R. (2018). Synbiotics for improved human health: recent developments, challenges, and opportunities. Annual review of food science and technology, 9, 451-479. https://www.annualreviews.org/doi/abs/10.1146/annurev-food-030117-012757
- Sanders, M., Merenstein, D., Reid, G., Gibson, G., & Rastall, R. (2019). Probiotics and prebiotics in intestinal health and disease: from biology to the clinic. Nature reviews Gastroenterology & hepatology, 16(10), 605-616. https://www.nature.com/articles/s41575-019-0173-3
- Wilkins, T., & Sequoia, J. (2017). Probiotics for gastrointestinal conditions: a summary of the evidence. American family physician, 96(3), 170-178. https://www.aafp.org/pubs/afp/issues/2017/0801/p170.html
- Stavropoulou, E., & Bezirtzoglou, E. (2020). Probiotics in medicine: a long debate. Frontiers in immunology, 11, 2192. https://www.frontiersin.org/journals/immunology/articles/10.3389/fimmu.2020.02192/full
- Zendeboodi, F., Khorshidian, N., Mortazavian, A., & da Cruz, A. (2020). Probiotic: conceptualization from a new approach. Current Opinion in Food Science, 32, 103-123. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S221479932030028X