Wat zijn de symptomen van agorafobie?

Agorafobie veroorzaakt angstaanvallen in bepaalde situaties in het leven en kan zowel psychologische als fysieke symptomen veroorzaken. In dit artikel leggen we er alles over uit.

Veel verschillende mensen hebben de taak op zich genomen om de symptomen van agorafobie te beschrijven. Ze hebben echter allemaal ontdekt dat het een vrij complexe aandoening is die op verschillende manieren kan worden ervaren. Als we het zouden moeten classificeren, zouden we het classificeren onder de angststoornissen.

De mensen die eraan lijden, ervaren angst of overdreven angst voor plaatsen of situaties waarin ze zich weerloos, gevangen of beschaamd voelen. Dit kunnen bijvoorbeeld open ruimtes zijn, zeer drukke plaatsen of zelfs het openbaar vervoer.

Het probleem hier is dat de symptomen van agorafobie sterk variëren en dat verschillende fobieën elkaar soms overlappen. In dit artikel leggen we de meestvoorkomende manifestaties van agorafobie uit.

De symptomen van agorafobie volgens de DSM-V

De DSM-V is de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, bijgewerkt in 2013. Het is het hulpmiddel dat psychologen en psychiaters gewoonlijk gebruiken om verschillende ziekten en aandoeningen te identificeren en classificeren.

Volgens deze handleiding zijn de meestvoorkomende symptomen van agorafobie het voelen van ondraaglijke angsten.

• Angst voelen op plaatsen waar het moeilijk of gênant kan zijn om te proberen weg te gaan. Deze mensen zijn meestal bang om een angstaanval te krijgen, en erger nog, om die te krijgen op een plek waar ze geen hulp kunnen krijgen.
• Dientengevolge veroorzaken drukke plaatsen buitenshuis hen het meeste leed, zoals in het openbaar vervoer of in een supermarkt.
• Deze angst zorgt ervoor dat vaak vermijdingsgedrag begint te ontstaan. Als iemand bijvoorbeeld angst ervaart tijdens het reizen met een bus, dan zal hij of zij bussen volledig vermijden. De patiënt zal zijn/haar gewoonten veranderen uit angst voor een angstaanval in de bus zelf.

Om een definitieve diagnose van agorafobie te kunnen stellen, zouden de angstaanvallen frequent moeten zijn, of ten minste één ervan zou intense zorgen of angst moeten hebben veroorzaakt. Hiermee bedoelen we dat de persoon bang is om opnieuw een aanval te krijgen en daardoor vanaf dat moment zijn gedrag verandert.

Op dit punt moeten we ook benadrukken dat andere psychische stoornissen moeten worden uitgesloten om een juiste diagnose te stellen. De reden hiervoor is dat bepaalde specifieke fobieën, zoals sociale fobie, vaak worden verward met agorafobie.

Enkele voorbeelden van symptomen van agorafobie

De symptomen van agorafobie, zoals we al hebben genoemd, variëren van persoon tot persoon. Deze aandoening veroorzaakt vaak de angst om op open plekken te zijn, vooral als men alleen is. Het kan echter ook voorkomen in gebouwen, zoals theaters of bioscopen.

Iets anders dat ook heel kenmerkend is voor agorafobie, is de angst om een gênante situatie te ervaren. Mensen die aan agorafobie lijden zijn bang voor wat er zou gebeuren als ze op de grond zouden vallen of een angstaanval zouden krijgen in het bijzijn van andere mensen. Deze angst is meestal behoorlijk extreem en zeer intens.

Het probleem hier is dat dit allemaal gevolgen heeft voor elk aspect van het leven van de patiënt. Zoals we al hebben gezegd, zullen er dan gedragingen ontstaan om bepaalde situaties te vermijden.

Als ze bijvoorbeeld bang zijn om met het openbaar vervoer naar het werk of een vrijetijdsbesteding te gaan, dan zal het vermijdingsgedrag bepalend zijn voor hoe ze handelen en reageren. Wellicht zal dit voorkomen dat ze deelnemen aan allerlei activiteiten.

Andere overwegingen over agorafobie

Volgens een artikel gepubliceerd in het tijdschrift Professional Pharmacy (Spaanse link) verschijnen symptomen van agorafobie meestal in de late adolescentie of vroege volwassenheid. De meeste mensen zoeken steeds meer hun toevlucht in hun huis en gaan alleen nog naar buiten voor activiteiten die zij noodzakelijk achten.

Agorafobie komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Helaas gaat deze aandoening meestal ook gepaard met depressieve symptomen, obsessieve gedachten en sociale fobie.

Als deze aandoening niet op tijd wordt behandeld wordt het chronisch. Het probleem voedt zichzelf dan en wordt behoorlijk invaliderend. We moeten in gedachten houden dat het een paniekstoornis is en daardoor tevens gepaard kan gaan met lichamelijke klachten.

Een artikel in de Journal of Psychopathology and Clinical Psychology (Spaanse link) legt uit dat, wanneer zich een crisis voordoet, de hartslag versnelt en de persoon een gevoel van verstikking kan ervaren. Het zweten neemt toe en er is ongemak en druk op de borst.

In extreme gevallen kan dit leiden tot duizeligheid en flauwvallen. De ervaren angst geeft de patiënt het gevoel dat hij alle controle heeft verloren. Dit kan vervolgens ook angst voor de dood veroorzaken.

Wat je moet onthouden

Wat we in gedachten moeten houden is dat agorafobie een complexe aandoening is die zich op veel verschillende manieren kan manifesteren. Mensen die hieraan lijden zijn bang voor specifieke situaties, zoals het gebruik van het openbaar vervoer of het gaan naar plaatsen waar ze het gevoel hebben dat ze bij een crisis geen hulp zullen krijgen.

Daarom is het essentieel dat ze de juiste psychologische ondersteuning en behandeling krijgen. Als dat niet het geval is, kan de aandoening chronisch worden en uiteindelijk het leven van deze mensen bepalen en beheersen, waardoor ze hun normale dagelijkse activiteiten niet meer kunnen uitvoeren.