Gewoonten die cholesterolproblemen kunnen verergeren

Als je 20 jaar of ouder bent, moet je je cholesterol ten minste eens in de vijf jaar laten opmeten. Met een eenvoudige bloedtest kan je de lipiden in je bloed laten bepalen.

Geschreven en geverifieerd door de voedingsdeskundige Eliana Delgado Villanueva.

Laatste update: 24 augustus, 2022

Hoe kun je een cholesterolprobleem hebben als je niet te veel vet, worst of rood vlees eet? Waardoor kunnen cholesterolproblemen nog meer verergeren? Je leest er meer over in dit artikel.

Het probleem met cholesterol is dat het een onzichtbare bedreiging voor de gezondheid is. Je kunt een hoog cholesterolgehalte hebben en het pas beseffen als je een routine-onderzoek ondergaat of de gevolgen ervan ondervindt.

Er zijn diverse andere factoren waarvan jij je misschien niet bewust bent en die je cholesterolgehalte beïnvloeden. In dit artikel leest je welke fouten je kunt maken zonder het te beseffen en waardoor je cholesterolproblemen kunnen verergeren. Lees verder om meer te weten te komen en je cholesterolprobleem te verbeteren!

Wat is cholesterol?

Cholesterol is een wasachtige, zachte vettige stof die overal in het lichaam en in het bloed wordt aangetroffen. Het heeft veel nuttige functies die bijdragen aan een goede gezondheid. Je lichaam heeft cholesterol nodig, maar als er te veel is, hoopt het zich op in je aderen en veroorzaakt het cardiovasculaire problemen.

Het helpt bijvoorbeeld cellen goed te laten functioneren en speelt een rol bij de aanmaak van bepaalde hormonen. Te veel cholesterol in het bloed kan echter leiden tot een hoger risico op een hartinfarct of beroerte.

Hoe wordt je cholesterolgehalte gemeten?

Als je 20 jaar of ouder bent, moet je eigenlijk je cholesterol ten minste eens in de vijf jaar laten bepalen. Het is een eenvoudige bloedtest die geeft informatie over:

• Totaal cholesterol: de totale hoeveelheid cholesterol in je bloed. Het omvat beide typen: LDL-cholesterol (low-densitylipoprotein) en high-density lipoproteïne of HDL-cholesterol.
• Slechte cholesterol (LDL): dit is de soort die zich ophoopt in je bloedvaten en deze verstopt.
• Goed cholesterol (HDL): dit helpt vetophopingen uit je bloedvaten te verwijderen.

Gewoonten die je cholesterolproblemen kunnen verergeren

1. Stress

Stress is tegenwoordig een veelvoorkomend probleem en kan, als het op de lange termijn aanhoudt, ernstige gevolgen hebben voor ons lichaam. Veroorzaakt het echter ook een hoog cholesterolgehalte? Sommige onderzoeken hebben een verband gelegd tussen stresshormonen en een verhoging van cholesterol in het bloed.

Stress kan je bloeddruk verhogen en slapeloosheid veroorzaken. Het kan ook verandering van gewoonten en veranderingen in je mentale prestaties en in je gemoedstoestand veroorzaken. Is het niettemin in staat om het cholesterol in het menselijk lichaam te verhogen?

• In dit verband observeerde een studie dat mentale en emotionele stress de cholesterolwaarden bij gezonde mannen met 11% verhoogde in vergelijking met de controlegroep.
• Ze vonden ook een verband tussen cholesterol en cortisol, het stresshormoon, dat mogelijk de sleutel is tot de relatie tussen hart- en vaatziekten en dyslipidemie.

2. Alcohol

Als het om cholesterol gaat, is alcoholgebruik een kwestie van het bewaren van een evenwicht. Ten eerste is aangetoond dat het drinken van matige hoeveelheden alcohol het ‘goede’ cholesterolgehalte verbetert en in verband wordt gebracht met een verminderde incidentie van hartaandoeningen.

Aan de andere kant kan het drinken van te veel alcohol een negatief effect hebben op de bloedlipidenprofielen (Engelse link) en uiteindelijk op de gezondheid van het hart. Zoals je kunt zien, gaat het om het met mate consumeren van alcohol om schade aan je gezondheid te voorkomen.

3. Tabak

Tabak verhoogt niet alleen het cholesterolgehalte in het bloed, maar maakt je ook vatbaarder voor andere cardiovasculaire aandoeningen en aandoeningen van de luchtwegen.

Roken beïnvloedt het cardiovasculaire systeem op verschillende manieren, onder meer door de zuurstofvoorziening te verminderen en slijtage van het hart te veroorzaken. De reden dat deze ziekten verschijnen of toenemen, is dat nicotine de aggregatie van bloedplaatjes, cholesterol en triglyceriden in het bloed kan verhogen.

Koolmonoxide verhoogt ook het cholesterolgehalte in het bloed, naast de andere schadelijke effecten. Om deze reden vermindert het roken van ‘light’-sigaretten het risico op ziekte niet, aangezien de roker gewoonlijk meer rook inhaleert ter compensatie van de lagere dosis nicotine. Hierdoor stijgt het koolmonoxide gehalte in het bloed en de problemen die dat veroorzaakt.

4. Orale anticonceptiva

Anticonceptiva kunnen verschillende bijwerkingen hebben  op de gezondheid van vrouwen, en een daarvan kan een verhoging van het cholesterol zijn. Echter, niet alle voorbehoedsmiddelen hebben dezelfde effecten, noch zijn allerlei soorten cholesterol slecht.

Anticonceptiemiddelen op basis van progestageen bevatten slechts één type hormoon en worden meestal als minipil gebruikt. Dit type voorbehoedsmiddel heeft veel voordelen en is zeer effectief. Bovendien kan het worden gebruikt tijdens het geven van borstvoeding.

Helaas heeft het echter bij sommige vrouwen een hypercholesterolemisch effect. Deze pil verhoogt vaak het LDL-gehalte oftewel het slechte cholesterol. Daarnaast kan het ook het HDL-gehakte oftewel het goede cholesterol verlagen. Als je voor dit type anticonceptie kiest, is het daarom essentieel dat je arts regelmatig een controle-onderzoek laat doen.

Wat moet je doen om cholesterolproblemen niet te verergeren?

Om je lichaam goed te laten functioneren, heeft je een evenwicht tussen de twee soorten cholesterol nodig, zodat je cardiovasculaire problemen door een te hoog cholesterolgehalte kunt voorkomen. Een uitgebalanceerd dieet en lichaamsbeweging zijn essentieel voor je om gezond te leven en je cholesterolproblemen te verminderen.