Gebruik, voordelen en risico's van de witte meidoorn
De witte meidoorn (Crataegus monogyna), ook bekend als eenstijlige meidoorn, is een doornige struik die tot de familie Rosaceae behoort. Het is inheems in gematigde streken van Europa, Noord-Amerika en Azië. Het groeit echter ook in een aantal Zuid-Amerikaanse landen, zoals Chili en Argentinië.
De plant reikt tot 6 meter hoog en heeft doornige takken, haarloze en gekartelde bladeren, witte bloemen en kleine zoete bessen die in verschillende recepten kunnen worden gebruikt, zoals voor jam, gelei, snoep en wijn. Alle onderdelen ervan bevatten bovendien verbindingen met geneeskrachtige eigenschappen.
Zoals vermeld in een artikel gepubliceerd in het tijdschrift Nutrients (Engelse link), bevat het een aanzienlijke hoeveelheid antioxidanten, die met een beter voedingspatroon en een verminderd cardiovasculair risico worden geassocieerd. Op dezelfde manier wordt gedacht dat het anxiolytische en ontstekingsremmende effecten heeft.
Gebruik en voordelen van witte meidoorn
De bladeren, bloemen en bessen van de witte meidoorn bevatten fytonutriënten (oligomere proanthocyanidinen en flavonoïden) waarvan de consumptie met significante gezondheidseffecten in het lichaam in verband wordt gebracht. Laten we eens in detail bekijken waarvoor ze in de natuurlijke geneeskunde worden gebruikt.
Ontstekingsremmende eigenschappen
Hoewel het bewijs bij mensen beperkt is, heeft enig onderzoek bij dieren aangetoond dat meidoornextracten een ontstekingsremmend potentieel zouden kunnen hebben.
- In een studie gepubliceerd in Chemico-Biological Interactions (Engelse link) zagen wetenschappers een afname van ontsteking bij muizen met een leverziekte nadat ze een supplement hadden gekregen dat uit meidoornbessen was verkregen.
- Onderzoek gepubliceerd in het tijdschrift PLOS One (Engelse link) vond dat de plant allergische luchtwegontsteking verminderde bij muizen met astma.
Gezien deze resultaten zijn wetenschappers van mening dat dit kruidengeneesmiddel dezelfde effecten bij mensen kan hebben. Toch is verder onderzoek nodig om dit aan te tonen.
Bloeddruk
Een van de belangrijkste toepassingen van meidoorn is het verlagen van een hoge bloeddruk. De bessen, evenals de bladeren en andere delen, bevatten antioxidanten die vaatverwijding bevorderen. Als gevolg hiervan ontspannen de bloedvaten en neemt de druk af.
- Onderzoek gepubliceerd in Cardiovascular Drugs and Therapy meldt bovendien (Engelse link) dat een extract van bladeren en bloemen van Crataegus hielp bij het genereren van een vasculair ontspannend effect.
- Ondertussen bleek uit een studie in het British Journal of General Practice (Engelse link) dat 1200 milligram meidoornextract hielp bij het verlagen van de hoge bloeddruk bij mensen met type 2-diabetes.
Cholesterol en triglyceriden
Cholesterol en triglyceriden zijn lipiden die een belangrijke rol bij de hormoonproductie en het transport van voedingsstoffen spelen. Zoals uitgelegd in een artikel gepubliceerd in Current Atherosclerosis Reports (Engelse link), kan hun accumulatie in het bloed echter tot de vorming van plaque in bloedvaten leiden.
Dit betekent dat het essentieel is om gewoonten aan te nemen die helpen om de niveaus te stabiliseren en de risico’s te verminderen. In dit opzicht heeft meidoorn positieve effecten, omdat het de ophoping van vetten helpt voorkomen.
Op dezelfde manier hebben onderzoekers een vermindering van tussen 28% en 47% in hepatische triglyceriden waargenomen. Onderzoek in The American Journal of Chinese Medicine (Engelse link) ondersteunt deze eigenschappen, maar de auteurs bevelen meer studies bij mensen aan.
Spijsvertering
Een aantal mensen eten meidoornvruchten en hun extracten als hulpstoffen om spijsverteringsproblemen te verzachten. Ze helpen met name indigestie en maagpijn te verlichten. Dit komt waarschijnlijk door hun vezelgehalte, dat als een prebioticum werkt.
- Volgens een studie gepubliceerd in Hospital Nutrition (Engelse link) voeden prebiotica darmbacteriën en bevorderen ze een gezond evenwicht.
- Meidoornextract verbetert onder andere de darmtransit (Engelse link).
- Daarnaast helpt het extract om maagzweren te verlichten (Engelse link).
Andere mogelijke voordelen van witte meidoorn
In de natuurlijke geneeskunde heeft meidoorn veel toepassingen. Gezien zijn lange geschiedenis als gezondheidsbooster worden hier ook andere effecten aan toegeschreven.
Zoals de Amerikaanse website WebMD aangeeft (Engelse link) is het bewijs echter onvoldoende. Zo zijn er mensen die geloven mensen dat het bij de volgende problemen helpt:
- Angina of pijn op de borst
- Hartfalen
- Problemen met de bloedcirculatie
- Onrust
- Hartritmestoornis
- Spierspasme
- Trage hartslag
- Geheugen en denkvermogen
Risico’s en mogelijke bijwerkingen van witte meidoorn
Voor de meeste gezonde volwassenen zijn meidoorn en zijn extracten veilig. Er zijn na consumptie geen ernstige bijwerkingen gemeld. Zoals besproken in een Cochrane Library-review (Engelse link) kan het bij een aantal mensen echter lichte misselijkheid en duizeligheid veroorzaken.
Een overdosis van de plant kan bovendien hartritmestoornissen en een lage bloeddruk veroorzaken, zoals beschreven in een recensie in American Family Physician (Engelse link). Andere mogelijke bijwerkingen zijn onder andere:
- Intestinale symptomen
- Vermoeidheid
- Hoofdpijn
- Hartkloppingen
- Sedatie
- Bloedneus
- Zweten
Het is ook mogelijk dat het een wisselwerking aangaat met bepaalde medicijnen, vooral die voorgeschreven worden voor hart- en vaatziekten. Als je dergelijke medicijnen gebruikt, kun je meidoorn het beste vermijden.
Je mag het daarnaast niet samen met andere planten of supplementen consumeren die het hart beïnvloeden. Zwangere vrouwen of vrouwen die borstvoeding geven moeten dit ook vermijden.
Aanbevelingen voor de beste manier om meidoorn te consumeren
De geschiedenis van meidoorn als een natuurlijke remedie suggereert dat het uitstekende spijsverterings- en cardiovasculaire voordelen heeft. Toch moet je het niet als een eerste keus voor de behandeling voor ziekten beschouwen. Als je dit supplement in je dieet wilt opnemen, dan kun je dit het beste eerst met je arts bespreken.
Meidoornremedies zijn als thee, gedroogde bladeren, pillen, vloeistoffen en poeder verkrijgbaar. Er zijn bovendien bessen die als wijn, jam, desserts en azijn worden verkocht.
De voorgestelde dosis varieert van 250 tot 500 milligram, 3 keer per dag. Onthoud ten slotte dat je in alle gevallen de instructies van de fabrikant moet volgen.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Nabavi SF, Habtemariam S, Ahmed T, Sureda A, Daglia M, Sobarzo-Sánchez E, Nabavi SM. Polyphenolic Composition of Crataegus monogyna Jacq.: From Chemistry to Medical Applications. Nutrients. 2015 Sep 11;7(9):7708-28. doi: 10.3390/nu7095361. PMID: 26378574; PMCID: PMC4586556.
- Han X, Li W, Huang D, Yang X. Polyphenols from hawthorn peels and fleshes differently mitigate dyslipidemia, inflammation and oxidative stress in association with modulation of liver injury in high fructose diet-fed mice. Chem Biol Interact. 2016 Sep 25;257:132-40. doi: 10.1016/j.cbi.2016.08.002. Epub 2016 Aug 13. PMID: 27531227.
- Shin IS, Lee MY, Lim HS, Ha H, Seo CS, Kim JC, Shin HK. An extract of Crataegus pinnatifida fruit attenuates airway inflammation by modulation of matrix metalloproteinase-9 in ovalbumin induced asthma. PLoS One. 2012;7(9):e45734. doi: 10.1371/journal.pone.0045734. Epub 2012 Sep 21. PMID: 23029210; PMCID: PMC3448716.
- Brixius K, Willms S, Napp A, Tossios P, Ladage D, Bloch W, Mehlhorn U, Schwinger RH. Crataegus special extract WS 1442 induces an endothelium-dependent, NO-mediated vasorelaxation via eNOS-phosphorylation at serine 1177. Cardiovasc Drugs Ther. 2006 Jun;20(3):177-84. doi: 10.1007/s10557-006-8723-7. PMID: 16779533.
- Walker AF, Marakis G, Simpson E, Hope JL, Robinson PA, Hassanein M, Simpson HC. Hypotensive effects of hawthorn for patients with diabetes taking prescription drugs: a randomised controlled trial. Br J Gen Pract. 2006 Jun;56(527):437-43. PMID: 16762125; PMCID: PMC1839018.
- Dron JS, Hegele RA. Genetics of Triglycerides and the Risk of Atherosclerosis. Curr Atheroscler Rep. 2017 Jul;19(7):31. doi: 10.1007/s11883-017-0667-9. PMID: 28534127; PMCID: PMC5440481.
-
Corzo N, Alonso JL, Azpiroz F, Calvo MA, Cirici M, Leis R, Lombó F, Mateos-Aparicio I, Plou FJ, Ruas-Madiedo P, Rúperez P, Redondo-Cuenca A, Sanz ML, Clemente A. Prebiotics: concept, properties and beneficial effects [Prebiotics: concept, properties and beneficial effects]. Nutr Hosp. 2015 Feb 7;31 Suppl 1:99-118. Spanish. doi: 10.3305/nh.2015.31.sup1.8715. PMID: 25659062.
- Wang X, Zhang C, Peng Y, Zhang H, Wang Z, Gao Y, Liu Y, Zhang H. Chemical constituents, antioxidant and gastrointestinal transit accelerating activities of dried fruit of Crataegus dahurica. Food Chem. 2018 Apr 25;246:41-47. doi: 10.1016/j.foodchem.2017.11.011. Epub 2017 Nov 3. PMID: 29291866.
- Tadić VM, Dobrić S, Marković GM, Dordević SM, Arsić IA, Menković NR, Stević T. Anti-inflammatory, gastroprotective, free-radical-scavenging, and antimicrobial activities of hawthorn berries ethanol extract. J Agric Food Chem. 2008 Sep 10;56(17):7700-9. doi: 10.1021/jf801668c. Epub 2008 Aug 13. PMID: 18698794.
- Holubarsch CJ, Colucci WS, Meinertz T, Gaus W, Tendera M; Survival and Prognosis: Investigation of Crataegus Extract WS 1442 in CHF (SPICE) trial study group. The efficacy and safety of Crataegus extract WS 1442 in patients with heart failure: the SPICE trial. Eur J Heart Fail. 2008 Dec;10(12):1255-63. doi: 10.1016/j.ejheart.2008.10.004. Epub 2008 Nov 18. PMID: 19019730.
- Hawthorn. (n.d.). WebMD. Retrieved on July 19, 2021 from https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-527/hawthorn
- Pittler MH, Guo R, Ernst E. Hawthorn extract for treating chronic heart failure. Cochrane Database Syst Rev. 2008 Jan 23;(1):CD005312. doi: 10.1002/14651858.CD005312.pub2. PMID: 18254076.
