De verschillen tussen foliumzuur en folaat

Foliumzuur en folaat verschillen van oorsprong. Hoewel folaat natuurlijk is en in voedingsmiddelen voorkomt, is foliumzuur kunstmatig en wordt het als supplement gebruikt.

Beoordeeld en goedgekeurd door de diëtist Maria Patricia Pinero Corredor.

Geschreven door Equipo Editorial

Laatste update: 22 december, 2022

Er zijn verschillen tussen foliumzuur en folaat, ook al zien ze er hetzelfde uit en hebben ze vergelijkbare namen. Het belangrijkste verschil zit in het feit dat folaat de natuurlijke vorm van vitamine B9 is, terwijl foliumzuur de kunstmatige versie is.

Je kunt folaat in de meeste groene bladgroenten vinden. Foliumzuur wordt echter in een aantal voedingssupplementen gebruikt en vanwege de kunstmatige eigenschappen ook om bepaalde voedingsmiddelen te verrijken.

Wat is vitamine B9?

Foliumzuur en folaat worden ook wel vitamine B9 genoemd. Het is een in water oplosbare vitamine. Met andere woorden, het lost in water op. De naam ‘foliumzuur’ komt van het Latijnse woord folium, wat blad betekent. De belangrijkste voedselbronnen van foliumzuur of vitamine B9 zijn onder andere:

• Groene bladgroenten, zoals spinazie, raapstelen, kool en sla.
• Een aantal soorten fruit, zoals citrusvruchten, meloen of banaan.
• Peulvruchten.
• Vlees, voornamelijk lever en nieren.
• Volkoren granen.
• Melk en eieren.
• Een aantal noten.

Vitamine B9 is essentieel tijdens de vroege stadia van de zwangerschap en wordt als aanvulling gebruikt. Dit komt, omdat het de potentiële risico’s van aangeboren afwijkingen helpt voorkomen en verminderen.

De Spaanse Vereniging voor Verloskunde en Gynaecologie (SEGO) voert bewustmakingscampagnes uit over het belang van het consumeren van de benodigde hoeveelheden foliumzuur of vitamine B9 vóór, tijdens en na de zwangerschap.

Vitamine B9 is nodig voor de vorming van nucleïnezuren (DNA en RNA), die drager zijn van genetische informatie. Samen met vitamine B12 speelt het namelijk een rol bij de vorming van rode bloedcellen en is het betrokken bij de ontwikkeling van het zenuwstelsel.

De verschillen tussen foliumzuur en folaat

Je lichaam is klaar om folaat op te nemen. Het doet dit van nature via het slijmvlies in de dunne darm. Het spijsverteringssysteem kan alle vormen van folaat in 5-MTHF omzetten, het molecuul dat naar het bloed gaat.

Aan de andere kant is foliumzuur een synthetisch molecuul en wordt het, in tegenstelling tot folaat, niet door het spijsverteringsstelsel omgezet. Het moet in de lever worden gemetaboliseerd, wat dan tot meerdere enzymatische en metabole reacties leidt.

Dit proces kan tot overmatig niet-geassimileerd foliumzuur leiden, wat een risico kan vormen. Verhoogde bloedspiegels van foliumzuur zijn met verschillende gezondheidsproblemen in verband gebracht.

Terwijl het lichaam folaat onmiddellijk metaboliseert, binnen enkele minuten na inname, kan het uren en zelfs dagen duren voordat foliumzuur wordt gemetaboliseerd.

Een korte tijd een hoog foliumzuurgehalte hebben, vormt geen enkel risico. Het chronisch hoog houden heeft echter schadelijke effecten. Er kunnen twee gevolgen zijn als je een hoog foliumzuurgehalte in het bloed behoudt:

• Het kan een B12-tekort verhullen. Hoge foliumzuurconcentraties in het bloed kunnen namelijk een B12-test positief maken.
• Verhoogd risico op kanker. Verschillende studies over de hele wereld hebben namelijk een statistische correlatie beschreven tussen hoge foliumzuurspiegels in het bloed en een verhoogd risico op darmkanker.

Waarom je vitamine B9 nodig hebt

Om gezond te blijven, heeft je lichaam verschillende hoeveelheden folaat nodig, afhankelijk van of je zwanger bent, je leeftijd, je lichaamsgewicht en je geslacht.

Het is raadzaam om je arts te raadplegen, zodat zij je specifieke geval kunnen evalueren en de nodige aanbevelingen kunnen doen. Foliumzuur en folaat zijn essentieel voor het correct uitvoeren van de volgende functies:

• Eiwitten afbreken en voedingsstoffen opnemen.
• Witte en rode bloedcellen vormen.
• Assisteren bij de vorming van DNA om genetische informatie te transporteren.
• Het risico op aangeboren problemen bij zwangere vrouwen te voorkomen.
• Bijdragen aan de goede werking van het cardiovasculaire systeem.
• Bijdragen aan de goede werking van het immuunsysteem (Spaanse link).
• Helpt vermoeidheid te verminderen..

Conclusie

Hoewel alle bronnen goed zijn om voldoende vitamine B9-waarden te behouden, is de beste manier om deze vitamine binnen te krijgen door groene bladgroenten te eten. In specifieke situaties hebben mensen dus foliumzuursupplementen nodig. Zorgverleners zullen weten wanneer ze dit moeten aangeven, vooral als je zwanger bent.