Wist je dat eenzaamheid en slapeloosheid hand in hand kunnen gaan?

Hoewel het misschien niet altijd zo lijkt, gaan eenzaamheid en slapeloosheid vaak hand in hand, vanwege het gevoel van hulpeloosheid en onzekerheid dat gepaard gaat met eenzaamheid.

Eenzaamheid en slapeloosheid zijn nauwer aan elkaar verbonden dan je misschien zou denken.

Mensen die een geïsoleerd leven leiden of een beperkt sociaal leven hebben kunnen meer aanleg hebben om slapeloosheid te ontwikkelen.

Sociale netwerken en het internet op zich hebben voor mensen de ideale omstandigheden gecreëerd om minder contact te hebben met elkaar. In ieder geval in levenden lijve.

Daarnaast kan het wanneer iemand verhuist of jou slecht behandelt, ervoor zorgen dat je ingeworteld raakt in je eigen gecontroleerde, maar ook eenzame, ruimte.

Deze aanleg voor isolering kan een hoop nadelen met zich meebrengen. Een van de ergste daarvan is misschien wel het onvermogen of de moeite om een goede nachtrust te krijgen.

Eenzame mensen hebben 25% meer kans om slecht te slapen

Toen een groep onderzoekers aan het King’s College (VK) een studie uitvoerde om de slaapgewoontes van mensen te onderzoeken, hadden ze verwacht dat ze een verband zouden vinden tussen slapeloosheid en verschillende levensstijlfactoren. Dit verband werd echter niet gevonden.

Tijdens hun studie keken de onderzoekers naar factoren als werksituatie, wel of geen kinderen, alcoholconsumptie, en zelfs iemands genetische achtergrond.

Uiteindelijk kwamen ze er echter achter dat geen van deze factoren direct verband hield met slaapproblemen. Een ander aspect deed dit echter wel: een gevoel van eenzaamheid.

Het bleek dat de mensen die zich alleen voelden 25% meer kans hadden om dit soort problemen te ontwikkelen.

Wat nog zorgwekkender was, was dat deze studie alleen werd uitgevoerd bij jongeren tussen de achttien en negentien jaar oud.

Slachtoffers en slapeloosheid

Deze neiging was nog duidelijker aanwezig bij mensen die aangaven dat ze gedurende hun jeugd mishandeld waren of te maken hadden met veel geweld.

Mishandeling, verkrachting en pesterij kunnen allemaal triggers zijn voor isolering. Dat heeft vervolgens zijn uitwerking op de nachtrust van de slachtoffers.

Deze informatie nodigt ons uit om na te denken over de invloed die trauma kan hebben op iemands slaapkwaliteit- en kwantiteit. Mishandeld worden gaat tenslotte gepaard met stress, verwarring, angst en psychologische veranderingen.

Daarnaast was dit niet de enige doorslaggevende studie aangaande dit onderwerp.

Eenzaamheid en slapeloosheid bij volwassenen

In 2011 voerde een andere groep onderzoekers een soortgelijke studie uit in het landelijke South Dakota. Tijdens deze studie werd er gekeken naar 95 volwassenen die aangaven aan dat ze zich ‘alleen’ voelden. Ook al waren ze niet volledig geïsoleerd.

Met deze studie kon er echter geen duidelijk verband worden gevonden tussen eenzaamheid en een gebrek aan slaap.

Maar de meeste deelnemers omschreven wel een verschijnsel dat ook wel bekend staat als gefragmenteerde slaap. Dit verschijnsel houdt in dat iemands rust voortdurend verstoord wordt.

Beide studies kwamen dus tot een soortgelijke conclusie: gevoelens van eenzaamheid en slapeloosheid hangen met elkaar samen, wat negatief is voor de menselijke gezondheid.

Antropologische hypothese

De onderzoekers van de eerste studie denken dat de relatie tussen eenzaamheid en slapeloosheid over het algemeen een menselijke evolutionaire respons is.

Vanuit dit perspectief, vertaalt eenzaamheid zich in de menselijke psyche in onzekerheid en gevoelens van hulpeloosheid.

Wanneer we het gevoel hebben geïsoleerd te zijn bereiden de hersenen zich namelijk automatisch voor om dit te voorkomen. Om te vechten en om te ontsnappen.

Dit zou kunnen verklaren waarom eenzame mensen vaak regelmatig wakker worden gedurende de nacht.

Het zou kunnen zijn dat er een mechanisme van zelfbehoud geactiveerd wordt wanneer iemand eenzaam is.

Dit zou met name belangrijk zijn voor mensen die pas net een onafhankelijk leven zijn gaan leiden (jonge mensen). Of voor mensen die net zijn verhuisd.

Leer om onafhankelijk te zijn

De resultaten van beide studies laten zien hoe belangrijk het is om te leren om onafhankelijk te zijn, als onderdeel van je ontwikkeling als persoon.

Iemand hier al van jongs af aan op voorbereiden is belangrijk. Dit kan het gemakkelijker maken voor diegene om tijdens zijn jaren als volwassene met veranderingen om te gaan. De ouders spelen hierin een cruciale rol.

Hoe kun je jongeren helpen om onafhankelijker te zijn?

Elke ouder heeft waarschijnlijk zijn eigen opvoedingsmethode maar wat vooral belangrijk is, is dat kinderen en tieners geplaatst worden in gecontroleerde situaties waarin ze voor zichzelf moeten zorgen.

Een gevoel van prestatie zou daarnaast ook een sleutelfactor kunnen zijn in de ontwikkeling van onafhankelijke kinderen.

Regelmatig bellen of e-mails versturen kan ook helpen om jongeren op emotioneel vlak te stabiliseren.

Daarnaast is het een goed idee om in het weekend met je kinderen af te spreken. Op deze manier kun je als ouder bijdragen aan de emotionele stabiliteit van je kind. Hierdoor krijgen ze een hernieuwd zelfvertrouwen en worden ze er tegelijkertijd aan herinnerd dat ze niet alleen zijn.

Hoe je eenzaamheid en slapeloosheid kunt tegengaan

Vreemd genoeg is dit tijdperk van communicatie misschien wel een van de eenzaamste periodes in de geschiedenis van de mensheid.

De aspecten die mensen op sociaal vlak bij elkaar brengen moeten weer hernieuwd worden, voor ons eigen lichamelijk en emotioneel welzijn.

Mensen die het slachtoffer zijn geweest van mishandeling, mensen die recentelijk zijn verhuisd, of hun partner zijn verloren, en jongeren en ouderen, zijn het meest vatbaar voor gevoelens van eenzaamheid en isolering.