14 medicijnen tegen darmparasieten
Medicijnen tegen darmparasieten worden meestal voorgeschreven na een onderzoek van de ontlasting of als er duidelijke symptomen van infectie zijn. De meeste worden eenmalig ingenomen, maar voor sommige zijn meerdere innames nodig.
De aanwezigheid van darmparasieten in het lichaam veroorzaakt ongemakkelijke symptomen, zoals buikpijn, diarree, misselijkheid en vermoeidheid. Op lange termijn kunnen ze ernstiger gevolgen hebben, vooral voor kinderen. Daarom moet men deze altijd behandelen.
Tegenwoordig is er een ruime keuze aan medicijnen tegen darmparasieten. De meeste zijn veilig en effectief. Ze moeten echter altijd door een arts worden voorgeschreven, want ze kunnen ook bijwerkingen veroorzaken.
Medicijnen tegen darmparasieten
1. Albendazole
Albendazole (Spaanse link) is een geneesmiddel dat de cel- en weefselstructuren van darmparasieten en protozoa ondermijnt. Daardoor sterven ze. Het wordt onder andere gebruikt tegen haakworm, ascariasis, enterobiasis, strongyloidiasis, giardiasis, taeniasis, en trichocefalose.
Meestal wordt een eenmalige dosis van 400 milligram voorgeschreven. Bij sommige gelegenheden kan de arts echter hogere doses bevelen. Het kan bijwerkingen geven zoals:
- Hoofdpijn of buikpijn
- Duizeligheid
- Braken
- Diarree
- Duizeligheid
- Netelroos
- Verhoging van leverenzymen
2. Mebendazol
Mebendazol (Spaanse link) wordt gebruikt voor de behandeling van aandoeningen als haakworm, ascariasis, enterobiasis, echinokokkose, taeniasis, en trichocefalose. Het veroorzaakt de dood van darmparasieten door de vernietiging van de cellulaire functies die hen van energie voorzien.
De gebruikelijke dosis is 100 milligram, 2 keer per dag gedurende 3 dagen. Bij sommige mensen veroorzaakt het klachten zoals hoofdpijn of buikpijn, koorts, rood worden van de huid, haaruitval, verandering van bloedcellen, of verhoging van leverenzymen.
3. Nitazoxanide
Nitazoxanide remt de enzymen van sommige cellen die darmparasieten nodig hebben om te leven. Het wordt gebruikt voor de behandeling van onder andere amoebiasis, haakwormziekte, ascariasis, balantidiasis, blastocystose, cryptosporidiosis, enterobiasis, strongyloidiasis, giardiasis, taeniasis, en trichocefalose.
Het wordt gewoonlijk in 2 doses per dag van 500 milligram gedurende 2 dagen ingenomen. Voor kinderen ouder dan 1 jaar worden doses van 100 milligram gebruikt.
Dit middel kan klachten zoals hoofdpijn of buikpijn, duizeligheid, braken, bloedarmoede, groenige urine, en verhoogde leverenzymen veroorzaken.
4. Piperazine
Piperazine wordt gebruikt voor de behandeling van ascariasis en enterobiasis. Dit is een wormafdrijvend middel dat darmparasieten, vooral wormen, elimineert door hun spierreactie te blokkeren. Met andere woorden, het verlamt ze. Daarom kunnen ze worden geëlimineerd terwijl ze nog leven.
De dosis voor ascariasis is 65 milligram per kilogram gewicht van de patiënt. Het moet zeven dagen lang één dosis per dag ingenomen worden. Het veroorzaakt soms bijwerkingen zoals buikpijn, duizeligheid, braken, diarree, en urticaria.
5. Pyrantel
Pyrantel is een ook een van de medicijnen om darmparasieten aan te pakken. Het werkt op een soortgelijke manier als piperazine, het verlamt de wormen. Het wordt gebruikt bij haakworm, ascariasis, en enterobiasis.
De gebruikelijke dosis is 11 milligram per kilogram lichaamsgewicht in één dosis. Het kan na twee weken herhaald worden in het geval van enterobiasis. Bij sommige mensen veroorzaakt het klachten zoals buikpijn en krampen, duizeligheid, misselijkheid, hoofdpijn, slaperigheid, en gebrek aan eetlust.
6. Ivermectine
Ivermectine werkt door de spier- en zenuwcelstructuur van sommige darmparasieten en andere protozoa te veranderen. Het valt vooral larven aan. Het wordt gebruikt bij de behandeling van strongyloidiasis, scabiës, filariasis, onchocerciasis, en pediculosis (luizen).
Dit middel wordt alleen gebruikt bij volwassenen of kinderen die meer dan 15 kilo wegen.
De dosis is 200 microgram per kilo lichaamsgewicht. Bij sommige mensen veroorzaakt het bijwerkingen, zoals duizeligheid, braken, diarree, constipatie, buikpijn, zwakte, slaperigheid, gebrek aan eetlust, urticaria, en trillen.
7. Thiabendazole
Thiabendazole is een van de medicijnen die celenzymen remt en de dood van darmparasieten of hun larven veroorzaakt. Het wordt gebruikt voor de behandeling van onder andere strongyloidiasis, viscerale migranslarve (toxocariasis), en cutane migranslarve .
Meestal schrijft de arts een eenmalige dosis van 25 milligram per kilo lichaamsgewicht voor. Ook geeft de arts aan hoeveel dagen de patiënt het moet gebruik. Dit is afhankelijk van de algehele toestand van de patiënt. Het kan zowel buikpijn, duizeligheid, braken, diarree als gewichtsverlies, droge mond en vermoeidheid veroorzaken.
We denken dat je dit artikel misschien ook leuk vindt om te lezen:
Ontdek de meestvoorkomende parasieten in voedsel
8. Secnidazol
Secnidazol gebruikt men voor de behandeling van zowel amebiasis als giardiasis. Dit middel interfereert met het DNA van darmparasieten en andere protozoa. Dat leidt vervolgens tot hun dood.
De dosis voor volwassenen is eenmaal 2 gram. Voor kinderen 30 milligram per kilo lichaamsgewicht. Het wordt met voedsel ingenomen.
Bij sommige mensen veroorzaakt het een vermindering van witte bloedcellen in het bloed, ontsteking van de tong en het slijmvlies van de mond, maar ook een metaalachtige smaak, duizeligheid, en maagpijn.
9. Metronidazol
Metronidazol is een van de meest gebruikte middelen om darmparasieten te bestrijden. Hoewel het een antibioticum is en dus bacteriën aanpakt, is het ook effectief in het neutraliseren van protozoa.
Het interfereert met het DNA van deze organismen en veroorzaakt hun dood. Het wordt vooral gebruikt tegen amebiasis en giardiasis.
De dosis voor amebiasis is 400 tot 800 milligram driemaal daags gedurende 5 tot 10 dagen. Voor giardiasis is dat 250 milligram driemaal daags gedurende 5 dagen. Het veroorzaakt soms klachten zoals hoofdpijn of buikpijn, duizeligheid, braken, diarree, ontsteking van het mondslijmvlies, metaalachtige smaak, en netelroos.
10. Praziquantel
Praziquantel is een geneesmiddel dat verlamming veroorzaakt bij wormen. Het immuunsysteem van het lichaam doodt ze dan. Men gebruikt dit middel bij de behandeling van infecties zoals cysticercosis, schistosomiasis, en taeniasis. Voorzichtigheid is geboden bij mensen met een verminderde immuniteit.
De dosis voor lintworm is 5 tot 10 milligram per kilo lichaamsgewicht. Voor cysticercosis is het 50 milligram per kilogram lichaamsgewicht, verdeeld in 3 dagelijkse doses gedurende 14 dagen. Voor schistosomiasis 20 milligram per kilogram lichaamsgewicht, in 3 doses gedurende 1 dag.
Het is mogelijk dat deze medicijnen tegen darmparasieten bijwerkingen veroorzaakt, zoals:
- Duizeligheid
- Braken
- Hoofdpijn of buikpijn
- Zwakte
- Netelroos
11. Iodoquinol
Iodoquinol gebruikt men bijna altijd voor de behandeling van amoebiasis. Ook voor infecties veroorzaakt door Dientamoeba fragilis en Balantidium coli. Het wordt niet aanbevolen voor kinderen, mensen die allergisch zijn voor jodium, of mensen met een leverziekte.
De gebruikelijke dosis is 30 tot 40 milligram per kilogram lichaamsgewicht. Het wordt om de 8 uur ingenomen gedurende 20 dagen. Na 2 tot 3 weken kan men deze cyclus herhalen.
Het veroorzaakt soms klachten zoals hoofdpijn of buikpijn, braken, diarree, urticaria, koorts, neuropathieën, en struma’s.
12. Diloxanide-furoaat
Diloxanide-furoaat gebruikt men om amoebiasis te behandelen. Het bestrijdt darmparasieten die resistent zijn tegen andere middelen en een hardnekkige infectie veroorzaken. Het is gecontra-indiceerd voor zowel zwangere vrouwen als vrouwen die borstvoeding geven.
De dosis is meestal 500 milligram om de 8 uur gedurende 10 dagen. Men gebruikt dit middel alleen bij kinderen die meer dan 25 kilo wegen. De dosis is in dit geval 20 milligram per kilogram gewicht, verdeeld over 3 dagelijkse doses gedurende 10 dagen.
Dit is een van de meest effectieve middelen voor de behandeling van darmparasieten. Naar schatting roeit het ze uit bij 86% van de patiënten. Het veroorzaakt zelden bijwerkingen.
13. Paromomycine
Men gebruikt paromomycine tegen zowel acute als chronische amoebiasis. Een andere toepassing van dit medicijn is voor de behandeling van taeniasis en Dysentamoeba fragilis infectie. Dit middel remt de werking van de enzymen van darmparasieten.
De gebruikelijke dosis is 25 tot 35 milligram per kilogram lichaamsgewicht om de 8 uur gedurende 5 tot 10 dagen. Het kan zowel buik- of hoofdpijn, braken, diarree als duizeligheid veroorzaken.
14. Emetine en dehydroemetine
Zowel emetine als dehydroemetine zijn amoebiciden, d.w.z. stoffen die amoeben doden. Hun eigenschappen lijken sterk op die van metronidazol. Het laatste acht men veiliger.
De gebruikelijke dosis is 1 milligram per kilogram lichaamsgewicht, eenmaal per dag, gedurende 5 dagen. Bijwerkingen zijn heel gewoon en omvatten klachten zoals duizeligheid, misselijkheid, braken, hoofdpijn en zelfs necrose op de injectieplaats.
Vind je dit artikel leuk? Je vindt dit artikel misschien ook leuk om te lezen:
Wat is het Europese Medicijnen Verificatie Systeem?
Medicijnen tegen darmparasieten vereisen een recept
In het algemeen mogen medicijnen tegen darmparasieten niet gebruikt worden door kinderen jonger dan 2 jaar. Dat geldt ook voor zwangere vrouwen of vrouwen die borstvoeding geven. Voorzichtigheid is ook geboden bij mensen met immuniteitsproblemen of een leverziekte.
Het is belangrijk te onthouden dat medicijnen voor darmparasieten, net als elk ander geneesmiddel, door een arts moeten worden voorgeschreven. Het is ook erg belangrijk om de instructies van je arts nauwkeurig op te volgen om complicaties te voorkomen.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Akinboye, E., & Bakare, O. (2011). Biological activities of emetine. The Open Natural Products Journal, 4(1), 8-15. https://benthamopen.com/ABSTRACT/TONPJ-4-8
- Bisoffi, Z., Buonfrate, D., Angheben, A., Boscolo, M., Anselmi, M., Marocco, S., Monteiro, G., Gobbo, M., Bisoffi, G., & Gobbi, F. (2011). Randomized clinical trial on ivermectin versus thiabendazole for the treatment of strongyloidiasis. PLoS neglected tropical diseases, 5(7), 1-6. https://journals.plos.org/plosntds/article?id=10.1371/journal.pntd.0001254
- Campbell, S., & Soman-Faulkner, K. (2023). Antiparasitic Drugs. StatPearls. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31334971/
- Ceruelos, A. H., Romero-Quezada, L. C., Ledezma, J. R., & Contreras, L. L. (2019). Therapeutic uses of metronidazole and its side effects: an update. European Review for Medical and Pharmacological Sciences, 23(1), 397-401. https://www.actuamed.com.mx/sites/default/files/asset/HTML/081220n/nota-2.pdf
- Chen, W., Mook Jr, R. A., Premont, R. T., & Wang, J. (2018). Niclosamide: Beyond an antihelminthic drug. Cellular signalling, 41, 89-96. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0898656817301018
- Kikuchi, T., Koga, M., Shimizu, S., Miura, T., Maruyama, H., & Kimura, M. (2013). Efficacy and safety of paromomycin for treating amebiasis in Japan. Parasitology international, 62(6), 497-501. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1383576913000937
- Eke, I. G., Eze, I. O., Ezeudu, T. A., Eze, U. U., Anaga, A. O., & Onyeyili, P. A. (2017). Anti-trypanosomal activity of secnidazole in vitro and in vivo. Tropical Journal of Pharmaceutical Research, 16(3), 535-541. https://www.ajol.info/index.php/tjpr/article/view/154250
- Kappagoda, S., Singh, U., & Blackburn, B. G. (2011, June). Antiparasitic therapy. Mayo Clinic Proceedings, 86(6), 561-583. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0025619611600554
- Malik, K., & Dua, A. (2022). Albendazole. StatPearls. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK553082/
- Martin, R. J., Robertson, A. P., & Choudhary, S. (2021). Ivermectin: an anthelmintic, an insecticide, and much more. Trends in parasitology, 37(1), 48-64. https://www.cell.com/trends/parasitology/fulltext/S1471-4922(20)30290-7
- Shakya, A., Bhat, H. R., & Ghosh, S. K. (2018). Update on nitazoxanide: a multifunctional chemotherapeutic agent. Current drug discovery technologies, 15(3), 201-213. https://www.ingentaconnect.com/content/ben/cddt/2018/00000015/00000003/art00007
- Subash, K. R., & Padmavathi, S. (2022). Chemotherapy of Parasitic Infections. En S. C. Parija y A. Chaudhury (Eds.), Textbook of Parasitic Zoonoses (pp. 75-82). Springer Nature Singapore. https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-981-16-7204-0_8
- Thakur, R. K., & Patel, S. P. (2020). Mebendazole. StatPearls. https://europepmc.org/books/nbk557705
- Thomas, C. M., & Timson, D. J. (2018). The mechanism of action of praziquantel: six hypotheses. Current Topics in Medicinal Chemistry, 18(18), 1575-1584. https://www.ingentaconnect.com/content/ben/ctmc/2018/00000018/00000018/art00008