Hoe de resultaten van een spermogram te interpreteren

De resultaten van een spermogram zijn vaak moeilijk te interpreteren voor ongetrainde mensen. Toch zijn er een aantal parameters die je in grote lijnen kunt gebruiken als leidraad.
Hoe de resultaten van een spermogram te interpreteren

Laatste update: 27 oktober, 2020

Het interpreteren van de resultaten van een spermogram is meestal de taak van de arts die een onderzoek voor een patiënt heeft aangevraagd. Toch willen sommige mensen deze informatie in algemene termen zelf kunnen interpreteren.

Een sperma-analyse, ook wel spermogram genoemd, is een procedure waarbij een laborant een spermastaaltje krijgt om de kwaliteit van het sperma van de man en de samenstelling van zijn ruggenmergvloeistof te analyseren.

De resultaten van deze test laten veel zien over de vruchtbaarheid van de man. De aanvraag van een arts voor dit soort onderzoek is gebaseerd op consultaties met betrekking tot een vermoeden van onvruchtbaarheid als een zwangerschap uitblijft. Ze analyseren de vrouwelijke factoren en ook de mannelijke factoren.

Het is moeilijk om de resultaten van een geïsoleerd spermogram te interpreteren zonder de juiste training. Dit komt omdat de studie wordt ingekaderd in een grotere context van hormonen en genetica, waarop specifieke complementaire methoden bestaan.

Macroscopie in de resultaten van een spermogram

De macroscopische resultaten van een spermogram worden bepaald door het visuele aspect van het sperma. Het gaat hierbij om de totale hoeveelheid, de kleur en de viscositeit.

Gemiddeld moet een ejaculatie meer dan anderhalve milliliter bedragen als het doel bevruchting is. Het monster moet op natuurlijke wijze vloeibaar worden na 20 minuten, zonder tussenkomst van de biochemicus.

Wat de kleur betreft, is transparantie geen goed teken. Dit komt omdat het de aanwezigheid van witte bloedcellen zou onthullen. Een normale kleur varieert van grijs tot geel.

Viscositeit is een andere parameter die voorkomt in de resultaten van een spermogram. Wetenschappers meten het als de weerstand van de zaadstrengen die kunstmatig in het monster worden gevormd. De probleemsituatie heeft meestal betrekking op de prostaat als er veel kleverigheid is.

Onderzoekers in een laboratorium

Spermogram-microscopie

Net zoals er macroscopische factoren zijn met betrekking tot een spermogram, zijn er ook microscopische factoren. In het laatste geval is de interpretatie echter ingewikkelder, omdat wetenschappers de parameters van de biochemie moeten meten, waaronder het volgende:

  • Mobiliteit. Hier moeten ze analyseren hoeveel zaadcellen zich over het totaal bewegen en of ze voldoende snelheid hebben om het bevruchtingsgebied te bereiken. Ten minste 40% van het monster moet kunnen bewegen om een zwangerschap mogelijk te maken.
  • Concentratie. Dit is de hoeveelheid cellen in het monster. Veel laboratoria melden het als het aantal cellen per milliliter sperma – een normale moet minimaal 15 miljoen hebben.
  • Vorm. Het sperma moet een normale morfologie hebben om als normaal te worden beschouwd. Dit geldt voor elke cel in het lichaam, en dit is geen uitzondering. De resultaten van een spermagram bepalen welk percentage van het totale monster overeenkomt met cellen die normaal van vorm zijn.
  • Vitaliteit. De meting van deze parameter varieert met de laboratoria die de test uitvoeren.

Naast de gebruikte methode wordt uiteindelijk bepaald hoeveel sperma er leeft en hoeveel er dood is. Meer dan de helft van het monster moet vitaal zijn om de normaliteit vast te stellen.

Spermazaadjes en een eicel

Abnormale resultaten op een spermogram

Tegen het einde van de resultaten van een spermogram vinden we de conclusie van het laboratorium over het monster. Wetenschappers gebruiken hier specifieke technische woorden om de status van het ontvangen en geanalyseerde sperma te beschrijven.

Dit is niet het belangrijkste onderdeel van het spermogram, maar het vormt wel belangrijke informatie voor de arts om een beslissing te kunnen nemen. Dit betekent dat het het dichtst bij de diagnose staat die ze zoeken.

Als een spermogram melding maakt van azoöspermie, dan komt dat omdat er geen sperma in het monster zat. In dit geval is de situatie ernstig en blijkt dat de man deze cellen niet produceert, waardoor bevruchting onmogelijk is.

Op dezelfde manier kan het rapport spreken van oligospermie. Dit gebeurt wanneer er minder sperma is dan nodig is voor de normaliteit. Bovendien, zelfs als er een voldoende aantal is, kunnen deze cellen immobiel zijn, wat resulteert in asthenozoöspermie.

Necrospermie (link in het Engels) is een andere ernstige situatie die verder onderzoek vereist. Dit is wanneer de biochemicus verschillende dode zaadcellen vindt. Natuurlijk hebben ze dan geen vitaliteit of mobiliteit.

Deze test is op zichzelf niet sluitend

Het interpreteren van de resultaten van een spermogram moet de taak van een deskundige zijn, omdat andere aanvullende methoden moeten worden gecombineerd om tot een diagnose te komen. Het is een zeer delicaat onderwerp, en een goede behandeling is de sleutel om verwarring te voorkomen.

Na het verkrijgen van het resultaat van een spermogram, moeten deskundigen het interpreteren op basis van de parameters die als normaal worden beschouwd. Je moet dus de resultaten door een arts laten geven. Deze zal weten hoe hij of zij moet handelen, afhankelijk van de context van elk individueel geval.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Tamayo Hussein, Sergio, and Walter Cardona Maya. “Evaluación del factor masculino mediante espermograma más práctico y económico.” Revista Cubana de Obstetricia y Ginecología 45.1 (2019): 164-168.
  • Yanet, Jordan Pita, et al. “Relacion entre factores de riesgo y alteraciones en el espermograma de pacientes infertiles.” Cuba Salud 2018. 2018.
  • Schempf, John, J. Bruce Redmon, and Joshua Bodie. “CLINICAL CHARACTERISTICS OF MEN WITH AZOOSPERMIA.” Endocrine Practice 25 (2019): 265-266.
  • Dumont, A., et al. “Necrozoospermia: From etiologic diagnosis to therapeutic management.” Gynecologie, obstetrique, fertilite & senologie 45.4 (2017): 238-248.
  • Montoya, Ana Isabel Toro. “Espermograma.” Medicina & laboratorio 15.03-04 (2009): 145-169.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.