Dwangmatig nagelbijten en de mondgezondheid

Als je vaak op je nagels bijt, moet je weten dat dit gevolgen heeft voor je lichaam. Hier vertellen we je hoe dwangmatig nagelbijten je gezondheid beïnvloedt.

Dwangmatig nagelbijten, of onychofagie, veroorzaakt niet alleen esthetische problemen aan je handen. Het leidt ook tot gevolgen voor je mondgezondheid. De gewoonte om de vingers in de mond te stoppen is meestal een onbewuste actie. Vaak is het een indicator van een emotioneel conflict of is het een geïmiteerd gedrag.

Dit probleem kan mensen van alle leeftijden treffen, maar komt vaker voor in de kinder- en adolescentiejaren. Bij sommige mensen gaat het echter door tot in de volwassenheid. Hoewel deze gewoonte onschuldig lijkt, kan ze de mond beschadigen. Lees verder om te ontdekken hoe.

Wat is onychofagie?

Onychofagie is de naam die wordt gegeven aan de gewoonte om nagels te bijten. Het is een dwangmatig en onbewust gedrag waarbij iemand zijn vingers in de mond steekt en knabbelt aan het gebied aan het einde van de vingers.

Hoewel de term specifiek verwijst naar de nagels, gebruikt men het ook voor het knabbelen op de omliggende zachte weefsels, dat wil zeggen de huid rond de nagels. Een andere manier om de stoornis aan te duiden is met de naam dermatofagie.

Dit woord verwijst echter naar een iets ernstiger stoornis, waarbij de nagels soms zelfs worden uitgetrokken en ingeslikt. Het heeft te maken met psychiatrische aandoeningen zoals obsessief-compulsieve stoornis, depressie, of stoornis van de lichaamsbeleving.

De oorsprong van dwangmatig nagelbijten is meestal in verband te brengen met stress. Wanneer iemand wordt geconfronteerd met herhaalde situaties van angst die hij niet adequaat kan oplossen, dienen het gebaar en de handeling als stressverlichters.

Er is ook een hypothese (Engelse link) in verband met de volharding van de patiënt in de orale stadia van de psychologische ontwikkeling. Dit zou de neiging verklaren om dingen in de mond te stoppen, inclusief hun vingernagels.

Algemene gezondheidsproblemen veroorzaakt door compulsief nagelbijten

Compulsief nagelbijten heeft specifieke gevolgen voor de mondgezondheid die we later zullen analyseren. Maar eerst kijken we naar wat er gebeurt in andere lichaamssystemen wanneer er sprake is van deze dwangmatige handeling. Dit is buiten de geassocieerde psychiatrische aandoeningen die aanwezig kunnen zijn, die hun eigen tekenen en symptomen hebben.

Op het niveau van de spijsvertering kan de inname van de stukjes nagel die bij het bijten loskomen, de wijze waarop de maag voedsel verwerkt, veranderen. Het is bijvoorbeeld mogelijk dat de productie van maagzuur toeneemt en dat er dyspepsie optreedt, of, met andere woorden, aspecifieke ongemakken ter hoogte van de bovenbuik.

Als we verder afdalen in het spijsverteringskanaal, zien we de gevolgen ook in de dunne darm. Daar kunnen de stukjes nagel het binnendringen van parasieten vergemakkelijken, die zich in de darm kunnen nestelen en symptomen zullen veroorzaken afhankelijk van de soort parasiet.

Onychomycose is een ander gevolg. Dit is een schimmelinfectie van de nagels. De nagels zijn beschadigd en staan voortdurend in contact met de mond. Daardoor neemt de omringende vochtigheid toe en krijgen schimmels een gunstige omgeving om zich te vestigen.

Nagelmycose is moeilijk te behandelen en vereist een langdurige behandeling van het gebruik van speciale nagellak en geneesmiddelen. Daarom is het een aandoening die vroegtijdig moet worden opgespoord.

Onychomycose is de schimmelinfectie van de nagels is. Men spreekt over paronychia (Engelse link) wanneer de zachte weefsels rond het harde deel van de vingers geïnfecteerd zijn. Alleen al het herhaaldelijk bijten helpt de micro-organismen om het onderhuidse celweefsel binnen te dringen.

De gevolgen van dwangmatig nagelbijten voor de mondgezondheid

Hoewel het spijsverteringsstelsel, de nagels zelf en de huid van de vingers de meest getroffen gebieden zijn, leidt dwangmatig nagelbijten ook tot onbetwistbare gevolgen voor de mondgezondheid. Zowel de tanden als de rest van de structuren van de mondholte zijn hier gevoelig voor.

Laten we niet vergeten dat de handen altijd in contact komen met vreemde stoffen en ziekteverwekkers. We gebruiken deze extremiteiten dagelijks om in contact te komen met de wereld om ons heen.

Met onze handen komen we in aanraking met virussen, bacteriën, parasieten en vuil, die vervolgens in onze mond komen als we op onze nagels bijten. Maar dit is niet alles. Er is ook mechanische belasting op het oppervlak van de gebitselementen die het glazuur kan doen slijten en zelfs tandvleesontsteking kan veroorzaken.

Laten we nu eens kijken naar enkele gevolgen van onychofagie voor de mondgezondheid, die we kunnen voorkomen door de gewoonte te verminderen.

1. Dwangmatig nagelbijten zorgt voor vroegtijdige slijtage van tanden

Een van de gevolgen van onychofagie voor de mondgezondheid is de slijtage van het tandglazuur. Dit gebeurt door de wrijving van de nagels tegen de tanden en het wrijven van de tanden tegen elkaar. De nagel breekt bij het bijten. Vervolgens brengen de tanden van de bovenboog hun mechanische spanning over op de onderboog. Dit leidt tot herhaald microtrauma.

Het microtrauma bestaat uit microbreuken en in extreme gevallen uit daadwerkelijke breuken in het oppervlak van de tanden. Hoewel er geen sprake is van een breuk als zodanig, is er wel sprake van voortdurende en vroegtijdige slijtage.

De bovenste centrale snijtanden worden het meest aangetast, vanwege hun positie en blootstelling aan deze gewoonte. Dit is duidelijker bij mensen die lijden aan onychofagie als gevolg van stress en angst, omdat zij meestal ook last hebben van bruxisme (klemmen en knarsen van de tanden).

2. Dwangmatig nagelbijten verhoogt de kans op gaatjes

Gaatjes zijn een veel voorkomende aandoening van de mond. Hun aanwezigheid is te verklaren door een slechte hygiëne en mondverzorging die resulteert in bacteriële kolonisatie, verantwoordelijk voor de fermentatie van koolhydraten in de voeding.

Dit proces produceert zuren die de tand demineraliseren. Dus, wat zou het gevolg zijn van onychofagie in dit geval? Het blijkt dat de bacteriën aanwezig op de vingers en nagels de kolonisatie van de mondholte verhogen.

Hoe meer bacteriën er dus zijn, hoe groter de fermentatie en hoe meer zuren de harde weefsels van de tand kunnen demineraliseren. Als gevolg neemt het risico op gaatjes toe (Spaanse link).

3. Halitose

Halitose is de officiële naam voor slechte adem. De oorzaken zijn divers, maar de meest voorkomende houden verband met een slechte mondhygiëne en bacteriële kolonisatie. Daarom is een nare geur in de mond een van de gevolgen van dwangmatig nagelbijten.

Zoals we al eerder zeiden, kan deze dwangmatige gewoonte deel uitmaken van grote psychiatrische stoornissen, waarbij de algemene hygiëne wordt aangetast. Een depressief persoon bijvoorbeeld zal de neiging hebben om zijn uiterlijk niet te verzorgen en poetst misschien niet zo vaak zijn tanden als zou moeten.

Bacteriën die door onychofagie van de vingers naar de mond worden gebracht, dragen bij tot het ontstaan van halitose. De handen komen in contact met verschillende externe micro-organismen die zo in de mondholte terecht komen.

4. Dwangmatig nagelbijten kan leiden tot infecties in de mond

De mond heeft een flora van gezonde micro-organismen. Zo zijn er bacteriën die normaal in de mondholte voorkomen en geen ziekte veroorzaken. Door veelvuldig contact met de handen en onbekende ziekteverwekkers wordt dit evenwicht echter verstoord.

We hebben al gezegd dat gaatjes ontstaan als gevolg van het binnendringen van bacteriën, maar andere infecties zijn mogelijk. Herpes labialis, bijvoorbeeld, kan worden opgelopen door direct contact met het virus.

De halitose waar we het al over hadden, is niet altijd een op zichzelf staand teken. Soms is het de uiting van een voortdurende infectie veroorzaakt door bacteriële overgroei.

• Het is de moeite waard om hier paradontitis te noemen als een ernstig gevolg van onychofagie wat de mondgezondheid betreft.
• Tegelijkertijd houden sommige mondzweren of aften verband met de kolonisatie door micro-organismen. Dit zijn zeer pijnlijke zweren die na ongeveer een week verdwijnen.

5. Temporomandibulaire aandoeningen

Het temporomandibulaire gewricht kan te lijden hebben onder de gevolgen van onychofagie, omdat de constante mechanische belasting van het kauwen de functie ervan kan veranderen. Dit leidt tot pijn bij het kauwen van voedsel en abnormale kaakbewegingen.

Voegen we daar bruxisme als gevolg van gegeneraliseerde stress (Engelse link) aan toe, dan stijgt het risico op gewrichtsdisfunctie. Sommige patiënten beginnen met oorpijn als een manifestatie van de stoornis, vanwege de nabijheid van de structuren bij elkaar.

Er is bewijs (Spaanse link) dat slechte gewoonten temporomandibulaire stoornissen veroorzaken, dus is het niet vreemd om dwangmatig nagelbijten in verband te brengen met dit gevolg voor de mondgezondheid. Het probleem is dat het niet alleen moeilijk is om de herhaalde actie van het nagelbijten op te heffen. Het is ook moeilijk om een disfunctie van dit gewricht te corrigeren.

Hoe vermijd je de gevolgen van dwangmatig nagelbijten voor de mondgezondheid?

Als we de gevolgen van dwangmatig nagelbijten voor de mondgezondheid willen vermijden, moeten we een aantal maatregelen nemen om de slechte gewoonte te verminderen. Deze kunnen gaan van psychologische behandeling tot huismiddeltjes en natuurlijke remedies om het verlangen om te bijten af te leren.

Wanneer er sprake is van een opzienbarende verandering die de levenskwaliteit aantast of die lichamelijke stoornissen veroorzaakt zoals die we al hebben genoemd, dan is het een goed idee om een psychologische behandeling (Engelse link) te regelen bij een professional. De psycholoog zal, afhankelijk van zijn specialisatie, verschillende technieken gebruiken voor de aanpak.

Een toestand van angst, depressie of stress die aan de onychofagie ten grondslag kan liggen, zal ook worden behandeld. Elk geval is echter persoonlijk en de methoden zullen worden geïndividualiseerd afhankelijk van de situatie.

Tegelijkertijd kan de patiënt zelf thuistechnieken toepassen om het verlangen om op de nagels te bijten te verminderen. Denk bijvoorbeeld aan meditatie, yoga, diepe ademhaling of andere methodes die gericht zijn op het beheersen van stress.

Daarnaast zijn er nagellakken te koop die een onaangename smaak aan de nagel geven. Dit wordt gedaan om de gewoonte om erop te bijten te ontmoedigen. Er zijn ook kunstnagels met dezelfde functie.

Wat tandheelkunde betreft, is de eerste aanbeveling om een consultatie te doen. De tandarts of mondhygiënist kan vaststellen of er al schade is en deze aanpakken, maar ook manieren aanbevelen om de gewoonte te belemmeren. Als dat nodig wordt geacht, zal hij de nagelbijter doorverwijzen naar een psycholoog.

Dwangmatig nagelbijten heeft gevolgen voor de gezondheid

Onychofagie lijkt een klein probleem wanneer de gevolgen ervan niet volledig worden begrepen. Het uiteindelijke effect ervan op het gebit, het spijsverteringsstelsel en de huid mag echter niet worden onderschat.

Als jij of een dierbare regelmatig op de nagels bijt, raden wij je aan te beginnen met het vragen van advies. Dat kan aan een tandarts, een psycholoog of een arts zijn. Er kan een achtergrond van stress of angst zijn die met een goede behandeling kan worden opgelost.