Zitten er bacteriën in de longen?

De aanwezigheid van bacteriën in de longen veroorzaakt meestal symptomen zoals hoesten, pijn bij het ademen, koorts en ongemak. Het is essentieel om het klinische beeld van bacteriële longontstekingen te kennen om zo snel mogelijk een behandeling te krijgen.
Zitten er bacteriën in de longen?

Laatste update: 16 oktober, 2020

Symptomen zoals pijn op de borst, kortademigheid, koorts, misselijkheid of braken duiden op bacteriën in de longen. Hoewel deze micro-organismen essentieel zijn voor het optimaal functioneren van menselijke fysiologische systemen, kan hun aanwezigheid in dit soort organen tot ziekten zoals een longontsteking leiden.

Weet je waarom deze bacteriële infiltraties in het gebied van de longen plaatsvinden? Zit je in een risicogroep? Hier meer over weten is essentieel om met deze ziekten om te gaan, omdat we dan meer preventieve maatregelen kunnen nemen. In dit artikel willen we je daarom alles wat je over een bacteriële longontsteking moet weten.

Over microbiota en bacteriële activiteit

Groep met bacteriën

Het lichaam heeft bacteriekolonies die goed voor de gezondheid zijn. Wanneer ze echter organen zoals de longen binnendringen, dan veroorzaken ze ernstige problemen.

Ten eerste is het belangrijk om te onthouden dat de bacteriën die het menselijk lichaam bewonen overwegend gunstig zijn. Verschillende microbiologische onderzoeken (Engelse link) hebben hun voordelen verzameld. Bacteriekolonies in de menselijke darm voeren bijvoorbeeld functies uit zoals:

  • Betere opname van bepaalde voedingsstoffen.
  • Een efficiënter lipidenmetabolisme.
  • Bescherming tegen pathogene micro-organismen.

De normale microbiota wordt als de verzameling micro-organismen gedefinieerd die het lichaam van levende wezens bewonen en verschillende functies van een symbiotische aard met zijn gastheer vervullen.

Deze kolonies hebben zowel een ruimtelijke als een tijdelijke component. Hun samenstelling en aanwezigheid kunnen variëren. Ze zijn namelijk afhankelijk van waar ze in het lichaam wonen en de leeftijd van de persoon.

Het probleem ontstaat wanneer bacteriën interne systemen koloniseren die niet van hun aanwezigheid profiteren. Dit is het bij een bacteriële longontsteking het geval, die we hieronder zullen toelichten.

Zitten er bacteriën in de longen?

Over het algemeen heeft de longmicrobiota zijn eigen gezonde bacteriën, maar er kunnen ook ongezonde bacteriën binnenkomen. Zoals elk oppervlak met contact met de buitenkant, hebben gebieden zoals de neusholte, nasopharynx en strottenhoofd bacteriële gemeenschappen die onschadelijk zijn voor mensen.

Wanneer deze micro-organismen de interne luchtwegen binnendringen, dan vertoont dit een klinisch beeld van een longontsteking. Dit type aandoening kan iedereen overkomen, ongeacht leeftijd of geslacht. Verschillende statistische onderzoeken benadrukken echter dat het vaker bij pasgeborenen voorkomt.

Hiv-patiënten lopen bovendien ook een speciaal risico op deze aandoening, omdat ze vijf keer meer kans hebben op een bacteriële longontsteking dan iemand die geen hiv heeft.

Waarom treedt een bacteriële longontsteking op?

Pneumokokken veroorzaken meestal een bacteriële longontsteking. Een aantal onderzoeken tonen zelfs aan dat 40% van de gevallen door dit micro-organisme wordt veroorzaakt. Het kan echter ook aanwezig bij de kolonisatie van andere micro-organismen zijn, zoals:

Bacteriën bereiken doorgaans de luchtwegen door inademing. Ze kunnen echter ook via het bloed in de luchtwegen terechtkomen als een infectie zich voldoende naar een ander deel van het lichaam heeft verspreid. Hier stuurt het immuunsysteem witte bloedcellen om ziekten te bestrijden.

Neutrofielen omringen bacteriën met hun membranen en geven cytokinen af, waardoor er een typisch ziektebeeld bij bacteriële infecties wordt bevorderd. Dit alles kan worden samengevat in het feit dat er een ontsteking in de longblaasjes en ademnood is.

Symptomen van bacteriën in de longen

Vrouw heeft het benauwd

Afhankelijk van de ernst van het klinische beeld en het veroorzakende micro-organisme kunnen de symptomen variëren. Dat gezegd hebbende, zijn de volgende algemene tekenen:

  • Pijn op de borst bij ademhalen en hoesten.
  • Desoriëntatie.
  • Koorts.
  • Productieve hoest met etterend slijm.
  • Misselijkheid, braken en diarree.

Hoe diagnosticeren artsen een bacteriële longontsteking?

Volgens informatie van het Pan American Journal of Public Health wordt het radiologische beeld van alveolaire consolidatie geaccepteerd als een bevestigingscriterium voor een vermoedelijke bacteriële longontsteking.

Bij getroffen patiënten wordt meestal troebelheid in longweefsel waargenomen, maar dit is niet altijd het geval. In tijden van verdenking kunnen er altijd kweekjes van het slijm van de patiënt worden genomen om de aanwezigheid van bacteriën te bevestigen.

Wat is de behandeling?

Zoals in alle gevallen van bacteriële infecties, zullen antibiotica de voorkeursgeneesmiddelen zijn. De arts kan, nadat hij heeft bepaald of het om gram-positieve of gram-negatieve bacteriën gaat, het gebruik van verschillende medicijnen voorstellen, zoals amoxicilline, cefalosporine of doxycycline.

Bij verschillende behandelingen is het noodzakelijk om het exacte geslacht van de micro-organismen vast te stellen die de ziekte veroorzaken. Het is daarom mogelijk om voor elk geval de meest effectieve therapeutische opties te kiezen.

Misschien ook interessant om te lezen:
De verschillen tussen virussen en bacteriën

Waar je bij bacteriën in de longen op moet letten

Volgens de American Lung Association (Engelse link) is er eigenlijk een vaccin tegen een longontsteking die door pneumokokken veroorzaakt wordt, wat de meestvoorkomende ziekte is. Dit wordt vaak aanbevolen voor baby’s jonger dan twee jaar en volwassenen ouder dan 65 jaar. Dit zijn namelijk de typische kwetsbare groepen.

Met het risico om het op een andere leeftijdscategorie te krijgen, zijn de vooruitzichten bovendien positief als het vroeg wordt behandeld en er geen complicaties zijn.

Bacteriën zijn essentiële micro-organismen, omdat ze in veel van de lichaamssystemen tegen ziekteverwekkers beschermen. Hun ongecontroleerde toestand kan echter gezondheidsproblemen veroorzaken. Als je denkt dat je een bacteriële infectie hebt, dan is het dus essentieel om onmiddellijk medische hulp in te roepen.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Jandhyala, S. M., Talukdar, R., Subramanyam, C., Vuyyuru, H., Sasikala, M., & Reddy, D. N. (2015). Role of the normal gut microbiota. World journal of gastroenterology: WJG21(29), 8787.
  • Miranda-Candelario, J. F., Espino-Huamán, J. E., Miranda-Cabrera, B. F., Cabrera-Hipólito, S. E., & Rivas-Rojas, R. (2015). Utilidad de la escala de predicción diagnóstica de neumonía bacteriana de Moreno en el manejo de la neumonía en niños. Acta Médica Peruana32(3), 157-163.
  • García Castellanos, T., Verdasquera Corcho, D., PérezÁvila, J., Martínez Mota, I., Salazar Rodríguez, D., & Pérez Monrás, M. (2010). Neumonía bacteriana en pacientes VIH/SIDA. Revista Cubana de Investigaciones Biomédicas29(4), 428-436.
  • Neumonía bacteriana, wikipedia. Recogido en https://es.wikipedia.org/wiki/Neumon%C3%ADa_bacteriana.
  • Borrell, L. S., & Segura, C. (2016). Neumonía y neumonía recurrente. Pediatrá integral20(1), 38-42.
  • López, A. (2006). Patología del sistema respiratorio. Slano, Canadá: Atlantic Veterinary College University of Prince Edward, 18.
  • Hakansson AP, Orihuela CJ, Bogaert D. Bacterial-Host Interactions: Physiology and Pathophysiology of Respiratory Infection. Physiol Rev. 2018;98(2):781-811. doi:10.1152/physrev.00040.2016
  • Lagos, R., Di Fabio, J. L., Moënne, K., Muñoz, A., Wasserman, S., & Quadros, C. D. (2003). El uso de la radiografía de tórax para la vigilancia de neumonías bacterianas en niños latinoamericanos. Revista Panamericana de Salud Pública13, 294-302.
  • Neumonía bacteriana, lungusa.org. Recogido en https://web.archive.org/web/20080430043435/http://www.lungusa.org/site/pp.asp?c=dvLUK9O0E&b=36870#two
  • Pragman AA, Berger JP, Williams BJ. Understanding persistent bacterial lung infections: clinical implications informed by the biology of the microbiota and biofilms. Clin Pulm Med. 2016;23(2):57-66. doi:10.1097/CPM.0000000000000108

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.