Breedspectrum antibiotica, wat zijn dat?

Breedspectrum antibiotica zijn een geweldig hulpmiddel voor de behandeling van verschillende bacteriële ziekten. Er is echter een groot nadeel: ze kunnen resistentie veroorzaken.
Breedspectrum antibiotica, wat zijn dat?

Laatste update: 25 november, 2019

Breedspectrum antibiotica zijn effectief bij het vernietigen van een groot aantal bacteriën. Ontdek in dit artikel wat ze zijn, hoe ze werken en wat de gevolgen zijn van overmatig of verkeerd gebruik.

Breedspectrum antibiotica

Breedspectrum antibiotica kunnen de populatie bacteriën aanzienlijk verminderen door een groot aantal verschillende soorten micro-organismen te vernietigen. Smalspectrum antibiotica aan de andere kant zijn alleen voor een bepaald type bacteriën.

Ze zijn meestal bacteriostatisch. Daarom vernietigen ze bacteriën niet. In plaats daarvan voorkomen ze hun groei en voortplanting. Deze actie bestaat uit het remmen van de eiwitsynthese in bacteriën, waardoor ze zich niet kunnen vermenigvuldigen. Als gevolg hiervan verdwijnt de bacteriepopulatie.

Vanwege hun effectiviteit is een van de grote problemen dat ze uiteindelijk ook andere, gezonde bacteriën kunnen elimineren die juist goed zijn voor je endogene flora.

Er bestaat een groot aantal soorten antibiotica. Dit komt door de ontwikkeling van nieuwe antibiotica om oude en ineffectieve varianten te vervangen. Bacteriën ontwikkelen immers vaak resistentie tegen deze medicijnen. Laten we eens een paar van de verschillende typen bekijken.

Amoxicilline en clavalaanzuur (AMC)

antibiotica

Dit type antibioticum heeft een ander werkingsmechanisme dan veel andere soorten. Het werkt samen met twee verbindingen. Enerzijds voorkomt Amoxicilline de synthese van de celwanden van de bacteriën. Tegelijkertijd onderhoudt clavalaanzuur de rol van amoxicilline en versterkt deze.

Deze types breedspectrum antibiotica wordt vaak gebruikt om luchtweginfecties te behandelen. Vanwege het wijdverbreide en veelvuldige gebruik, wordt er vaak weerstand ontwikkelt tegen AMC en veroorzaakt het een wereldwijd gezondheidsprobleem.

Tetracyclines

Tetracyclines zijn een reeks verbindingen met een chemische structuur en een mechanisme van gezamenlijke actie. Ze zijn allemaal bedoeld om de eiwitsynthese van bacteriën te remmen.

Hun medisch toepassing is vrij beperkt. Dit komt door de potentieel toxische effecten die ze op het lichaam hebben. Artsen schrijven deze meestal voor om ziektes zoals chlamydia, brucellose of Mycoplasma te behandelen.

Chlooramfenicol

Chlooramfenicol werkt ook door de bacteriële eiwitsynthese te remmen. Deze worden gebruikt om infecties te behandelen veroorzaakt door bijvoorbeeld Salmonella, maar ook voor sommige soorten meningitis en longontstekingen. Dit antibioticum interfereert echter met de enzymwerking van de lever. Daarom moeten artsen de toediening ervan nauwlettend in de gaten houden.

Macroliden

Dit type antibiotica is ook breedspectrum, hoewel het wel specifieker is. Net als de vorige genoemde antibiotica is het werkingsmechanisme ervan dat het de eiwitsynthese afremt. Erytromycine wordt beschouwd als een van de minder giftige antibiotica.

Het wordt gebruikt voor de behandeling van bepaalde gevallen van longontsteking, veroorzaakt door Mycoplasma pneumoniae of Legionella pneumophila.

Weerstand tegen breedspectrum antibiotica

Weerstand tegen antibiotica

Breedspectrum antibiotica kunnen een geweldige optie zijn voor de behandeling van bepaalde infecties. Hun overmatig gebruik veroorzaakt echter een wijdverspreid gezondheidsprobleem, vanwege weerstand tegen antibiotica. Elk antibioticum kan namelijk resistentie veroorzaken.

Bacteriestammen kunnen muteren en snel evolueren. Daarom zullen sommigen resistent stammen worden tegen de verbinding van het antibioticum. Het probleem wordt erger wanneer deze resistente stammen de bevolking blijven infecteren en er geen effectieve antibiotica zijn om ze af te remmen.

Als gevolg hiervan worden er constant nieuwe antibiotica gemaakt (tweede en derde generatie antibiotica). Het probleem blijft echter bestaan en er verschijnen steeds weer nieuwe resistenties.

Tegelijkertijd is er het probleem van kruisresistentie. Dit gebeurt wanneer een type bacterie dankzij een breedspectrum antibioticum ook resistent wordt voor antibiotica met een verminderd spectrum.

Vanwege dit alles, is het essentieel om het bewustzijn van de gevaren van misbruik van antibiotica te vergroten. De resistenties hebben al invloed op de wereldwijde gezondheid en ze leiden tot het verschijnen van infecties waarvan we dachten dat we die al hadden uitgeroeid. Praat met je arts als je hierover eventuele verdere vragen hebt.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Neu HC. The crisis in antibiotic resistance.  Science.1992;257:1064-1073.
  • Kaur, S. P., Rao, R., & Nanda, S. (2011). Amoxicillin: A broad spectrum antibiotic. International Journal of Pharmacy and Pharmaceutical Sciences.
  • Levy SB. Confronting multidrug resistance: a role of each of us.  JAMA.1993;269:1840-1842.
  • Schrag S, Perrot V. Reducing antibiotic resistance.  Nature.1996;381:120-121.
  • Kenyon, S. L., Taylor, D. J., & Tarnow-Mordi, W. (2001). Broad-spectrum antibiotics for preterm, prelabour rupture of fetal membranes: The ORACLE I randomised trial. Lancet. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(00)04233-1

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.