Wat is een ovarieel mucineus cystadenoom?

Normaal gesproken vertoont een ovarieel mucineus cystadenoom geen symptomen, behalve een toename van de buikomtrek. In veel gevallen wordt het aangezien voor zwangerschap.

Een ovarieel mucineus cystadenoom is in de meeste gevallen een goedaardige tumor en komt meestal voor bij volwassen vrouwen en vrouwen van middelbare leeftijd. Het is zeer zeldzaam bij jonge meisjes of tieners.

Tussen 15% en 25% van de ovariumtumoren komt overeen met een ovarieel mucineus cystadenoom. Het belangrijkste kenmerk is hoe groot het kan groeien.

Specialisten schatten dat ongeveer 85% van deze tumoren goedaardig is. 6% wordt als dubieus beschouwd, of met enig kwaadaardig potentieel. 9% zijn invasieve tumoren. Andere classificaties schatten echter dat 75% goedaardig is en de overige 25% kwaadaardig.

Over het algemeen ontwikkelt het goedaardige type mucineus cystadenoom zich bij vrouwen tussen de 20 en 50 jaar. Kwaadaardige tumoren verschijnen meestal na de leeftijd van 50 jaar. Ze worden vanwege hun grootte vaak verward met zwangerschap.

Wat is een ovarieel mucineus cystadenoom?

Ovarieel mucineus cystadenoom wordt gedefinieerd als een neoplastische laesie. Dat wil zeggen, als een willekeurige cellulaire proliferatie van een weefsel dat aangrenzende weefsels binnendringt. In dit geval ontstaat het door de epitheelcellen van de eierstok.

Het ontstaat door een metaplasie of transformatie van het epitheel van de cellen van de laag die de eierstok bedekt, dat wil zeggen, het mesotheel van de eierstok. Vanwege de eigenschappen van die cellen hebben ze het potentieel om erg groot te worden.

Sommige ovariële mucineuze cystadenomen bevatten epitheelweefsel van het intestinale type. Deze hebben een grotere kans om kwaadaardig te zijn en kunnen zich uiteindelijk ontwikkelen tot eierstokkanker. Momenteel ontwikkelt 1 op de 70 vrouwen tijdens hun leven deze vorm van kanker.

Belangrijkste kenmerken van ovarieel mucineus cystadenoom

De aanwezigheid van verschillende klieren en cysten karakteriseren een ovarieel mucineus cystadenoom. Ze hebben een diameter van tussen de 10 tot 15 centimeter en zijn bedekt met epitheelcellen met overvloedige hoeveelheden mucine. Deze stof is het belangrijkste bestanddeel van slijm- en speekselafscheidingen.

Het meest relevante kenmerk van dit type tumor is het potentieel om een grote omvang te bereiken. In 1982 documenteerden medische dossiers de aanwezigheid van een ovarieel mucineus cystadenoom dat 87,7 kg woog, het grootste in de afgelopen 50 jaar. Mucineuze cystadenomen die meer dan 12 kg wegen worden geclassificeerd als gigantisch.

Dit type ovariumtumor heeft een ronde vorm, een blauwe kleur en een gladde textuur. Ze zien er soms ook doorschijnend uit en hebben interne scheidingswanden. Deze zijn samengesteld uit een stroperige en transparante vloeistof.

Houd er echter rekening mee dat de eierstok nooit de mogelijkheid verliest om tumoren te genereren. Daarom kunnen ze op elke leeftijd in het leven van een vrouw verschijnen. Eierstoktumoren zijn een van de meestvoorkomende neoplasmata bij vrouwen en zijn gevaarlijk, omdat ze in de vroege stadia niet detecteerbaar zijn.

Klinische verschijnselen

De meestvoorkomende klinische manifestatie is de toename van de buikomtrek. Dit gaat gepaard met een intra-abdominale massa, die voelbaar is bij aanraking. Er is echter zelden sprake van pijn of andere manifestaties, zelfs niet tijdens het lichamelijk onderzoek.

In sommige gevallen leidt de overmatige groei van de tumor tot torsie, bloeding of doorscheuren. Dit resulteert vervolgens in symptomen als een opgezette buik, een beklemmende pijn in het hypogastrium en andere gastro-intestinale en urinewegsymptomen.

Om de diagnose te bevestigen en de maligniteit of goedaardigheid van de tumor vast te stellen is het dus nodig om beeldvormende tests uit te voeren. Gewoonlijk voeren specialisten een echografie en computertomografie (CT)-scans van de buik uit. Echo’s bieden meestal een grote betrouwbaarheid bij de diagnose.

Wanneer artsen vermoeden dat er sprake is van een kwaadaardige cyste, maar deze niet kunnen verifiëren door middel van beeldvormende onderzoeken, dan moeten specialisten een verkennende laparotomie uitvoeren. Als de tumor symptomatisch is, moeten de specialisten deze zo snel mogelijk beoordelen.

Meer nuttige informatie

Klinische informatie geeft aan dat de incidentie van ovariumtumoren het meest voorkomt bij vrouwen tussen de  35 en 65 jaar. Deze fase komt overeen met het climacterium, een fase waarin de voortplantingsfunctie meerdere wijzigingen ondergaat.

Hoewel sommige tumoren hormonaal actief zijn, genereert de overgrote meerderheid slechts milde symptomen totdat ze een grote omvang bereiken. Vooral de goedaardige vormen zijn meestal asymptomatisch en worden daarom meestal per toeval ontdekt.

De beste behandeling voor een ovarieel mucineus cystadenoom bij ouder vrouwen is bilaterale salpingo-ovariëctomie (verwijdering van de eierstok en de eileider) gevolgd door hysterectomie.

Als de patiënt een jonge vrouw is, probeert men altijd met de behandeling de vruchtbaarheid te behouden. Over het algemeen is de prognose na een operatie erg positief.