Wat elke vrouw moet weten over ovariumcysten

Hoewel ovariumcysten zich meestal voordoen tijdens de vruchtbare jaren van een vrouw, kunnen ze zich ook voordoen wanneer een vrouw al in de overgang is. In dit geval kunnen de cysten wijzen op kanker. Het is dus belangrijk om regelmatig controle-onderzoeken te ondergaan.

Het woord ovariumcysten is alles behalve onbekend in de wereld van vrouwen. Een cyste is namelijk een van de veelvoorkomende aandoeningen die het vrouwelijke voortplantingssysteem kunnen aantasten.

Een ovariumcyste is een goedaardig gezwel dat zich ontwikkelt in de eierstokken en op een gegeven moment zelfs complicaties kan veroorzaken als het probleem niet goed behandeld wordt. Hoewel ovariumcysten doorgaans geen gevaar vormen, is het toch belangrijk dat alle vrouwen weten wat ovariumcysten eigenlijk zijn en wat ze kunnen doen als ze ermee gediagnosticeerd worden.

Daarom delen we in dit artikel de negen meest belangrijke feiten over ovariumcysten waar elke vrouw van op de hoogte moet zijn.

1. Wat zijn ovariumcysten?

Cysten zijn kleine, met vocht gevulde blaasjes in de eierstokken die soms maar een paar millimeter groot zijn en soms wel meer dan vijf centimeter.

Wanneer een vrouw ovuleert, vormt haar lichaam een kleine cel of een follikel in een van haar eierstokken. Deze follikel breekt vanzelf wanneer het eitje rijp is en klaar is om bevrucht te worden. Als er geen zwangerschap ontstaat, wordt de follikel op natuurlijke wijze door het lichaam in zich opgenomen. Wanneer dit echter niet gebeurt, gaat de follikel over in een cyste.

2. Risicoleeftijden

Vrouwen lopen vooral tijdens de vruchtbare jaren van hun leven risico om dit probleem te ontwikkelen.

Doorgaans verdwijnen ovariumcysten wanneer een vrouw in de overgang gaat. In sommige gevallen kunnen deze cysten echter ook ontstaan wanneer een vrouw al wat ouder is.

3. Gerelateerde factoren

Tot op heden weet men nog niet wat de exacte oorzaak is van ovariumcysten.

Enkele factoren staan in verband met het probleem:

• Onregelmatige menstruatiecyclus
• Vruchtbaarheidsbehandelingen ondergaan
• Hormonale onevenwichtigheden
• Genetische factoren

 4. De voornaamste symptomen

Net als met andere aandoeningen die verbonden zijn aan het voortplantingssysteem, worden de symptomen van ovariumcysten vaak verward met de symptomen van andere veelvoorkomende aandoeningen.

Het probleem is dat de symptomen in een vroeg stadium niet altijd merkbaar zijn en dat veel vrouwen deze symptomen liever negeren.

Enkele van deze symptomen zijn:

• Onregelmatige menstruatie
• Buik- en bekkenpijn die doorstraalt tot de rug en benen
• Heftige bekkenpijn vlak voor of tijdens de menstruatie
• Heftige pijn tijdens seksuele geslachtsgemeenschap
• Braken en misselijkheid
• Gevoelige borsten
• Een zwaar gevoel
• Een opgezette buik
• Drukkend gevoel in de rectum of blaas

5. Hoe worden ovariumcysten opgespoord?

Als je vermoedt dat je een ovariumcyste hebt, dan zou je moeten vragen om een bekkenonderzoek en een echografie of een MRI-scan te laten doen. Als hieruit blijkt dat er inderdaad sprake is van een cyste in een van de eierstokken, dan zal er een bloedonderzoek worden afgenomen om vast te stellen of de cysten verwijderd moet worden.

6. Hoe worden ovariumcysten behandeld?

Meestal raden gynaecologen aan om regelmatige op controle te gaan om te zien of de cyste vanzelf weer door het lichaam geabsorbeerd wordt.

Als de cyste juist groter wordt of pijn en andere complicaties veroorzaakt, kun je aangeraden worden om de anticonceptiepil in te nemen of een operatieve ingreep te ondergaan om de cyste te verwijderen.

7. Cysten en vruchtbaarheid

Vrouwen die gediagnosticeerd zijn met een cyste in een van de eierstokken maken zich doorgaans vooral zorgen over hun vruchtbaarheid. Meestal vormen ovariumcysten geen risico voor bevruchting, maar in sommige gevallen kunnen ze wel de ovulatie beïnvloeden.

Daarnaast kan de cyste zo groot worden dat hij de werking van de eierstokken aantast of de eierstokken kan vervormen, waardoor hij de toekomstige vruchtbaarheid kan aantasten.

8. Meestal hebben vrouwen vanaf de overgang geen last van ovariumcysten

Wanneer een vrouw in de overgang is gekomen, zou ze eigenlijk geen risico meer moeten lopen op ovariumcysten. Wanneer een vrouw na de overgang toch te horen krijg dat er een cyste in een van haar eierstokken aanwezig is, dan zou dit gelijk reden voor haar moeten zijn om zich zorgen te maken. Volgens deskundigen wijzen cysten en tumoren na de overgang namelijk vaak op kanker. 

Daarom moeten specialisten de cysten in dit geval goed onderzoeken.

9. Polycysteus-ovariumsyndroom (PCOS)

De aanwezigheid van cysten in verschillende delen van de eierstokken, zoals een groepje van zeven tot tien follikels, wijst op een aandoening die ook wel polycysteus-ovariumsyndroom genoemd wordt. Deze aandoening kan worden veroorzaakt door moeilijkheden tijdens de ovulatie en de voornaamste boosdoener is vaak hormonale onevenwichtigheden.

In dit soort gevallen is er meer zorg en aandacht nodig, omdat PCOS vaak gepaard gaat met veranderingen in de menstruatie, onvruchtbaarheid, overmatige haargroei en meer.

In de meeste gevallen veroorzaken deze cysten geen problemen en zullen ze uiteindelijk vanzelf weer verdwijnen. Toch is het belangrijk om regelmatig op controle te gaan om er zeker van te zijn dat alles in orde is.