Waarschuwingssignalen voor de gezondheid van adolescenten

Een vroege detectie van de waarschuwingssignalen in de gezondheid van adolescenten zou hun algehele welzijn kunnen helpen verbeteren. Lees hier meer!

Je hebt waarschijnlijk opmerkingen gehoord als ‘tieners zijn niet gezond’. Veel mensen weten echter niet precies wat gezondheid is en waarnaar het verwijst. Dat betekent dat ze deze term eerst goed moeten leren begrijpen voordat ze conclusies trekken of opmerkingen maken. De gezondheid van adolescenten omvat namelijk veel verschillende aspecten.

Over het algemeen is de adolescentie een gezonde levensfase. Toch hebben tieners last van veel gedragsproblemen, vanwege hun verkennende karakter en de behoefte om nieuwe dingen te ontdekken. Daarom is het belangrijk om de waarschuwingssignalen te kennen die je kunnen vertellen dat je tiener aan een gezondheidsprobleem lijdt.

Waarschuwingssignalen voor de gezondheid van adolescenten

Kinderartsen maken zich grote zorgen over de gezondheidsproblemen van sommige kinderen. Daarom is het essentieel om de vragen te beantwoorden die opkomen wanneer je merkt en voelt dat er iets niet klopt met betrekking tot de gezondheid van je tiener. Je moet de signalen onder andere analyseren op basis van wetenschappelijk bewijs en vooruitgang.

De benadering van de complexiteit van gezondheidsprocessen hebben bepaalde kenmerken en medische zorgbehoeften. Dat komt door alle variabelen die een rol spelen, het onderbuikgevoel dat er iets niet klopt en oriëntatie op zaken als eenzaamheid in de adolescentie.

Belangrijke onderwerpen voor de gezondheid van adolescenten

Tijdens een controle kan een (kinder)arts veel factoren beïnvloeden om zowel het fysieke als mentale welzijn van de tiener te verbeteren. Bovendien kunnen ze verschillende ‘rode vlaggen’ signaleren.

• Het is noodzakelijk dat de arts aandacht besteedt aan zaken zoals geweld en gedragsstoornissen die verantwoordelijk kunnen zijn voor andere gezondheidsproblemen.
• Daarnaast moeten ze goed letten op situaties die verband kunnen houden met slechte of zelfs agressieve communicatie, huilen tijdens de controle en slaapproblemen.
• Zij dienen onder andere overmatig schermgebruik te beoordelen, naast onder meer aspecten die verband houden met de seksualiteit (Engelse link) en ongewenste zwangerschap tijdens de adolescentie.

Bevordering van de geestelijke gezondheid van adolescenten

Problemen zoals depressie, zelfverwonding en zelfmoordpogingen en  maken het vroegtijdig opsporen van mogelijke manifestaties en het bevorderen van de geestelijke gezondheid erg belangrijk.

Het risico op zelfmoord bij adolescenten en jongeren is een paradigmatisch geval van problemen die artsen vaak zorgen baren. Het niet opvolgen van voorgeschreven therapie en medicatie en het belang van gedeelde besluitvorming moeten ook worden overwogen.

Wetenschappelijke gegevens

Tijdens de adolescentie treden veel fysieke en gedragsveranderingen op. Daarom is het een unieke levensfase wat de gezondheid betreft.

In de “2019 virtuele cursus over de gezondheid van adolescenten: de problemen die je soms ‘s nachts wakker houden”  (Spaanse link), wees Dr. Ana Nuciforo, een kinder- en jeugdpsychiater, erop dat vitale functieveranderingen optreden tijdens deze levensfase zoals:

• Slaap. Door een verandering in hun circadiane ritme of door culturele gewoonten, slapen tieners minder, vallen later in slaap en hebben soms last van slaperigheid overdag.
• Eetpatroon. Een aanzienlijk percentage van de jongeren volgt een restrictief dieet omdat ze niet tevreden zijn met hun lichaam.
• Psychomotorische vaardigheden. Sommige tieners hebben stereotypen of maniertjes die niet aan een aandoening kunnen worden toegeschreven.
• Seksualiteit. Masturbatie, seksuele nieuwsgierigheid, liefkozingen en seksuele aanrakingen met andere mensen. Niet zeker zijn van hun seksuele identiteit.
• Denken. Intellectualisering, aandacht voor ethische en filosofische of sociale principes, maar ook periodes van mystiek denken of atheïsme kunnen voorkomen.
• Communicatie en taal. Lichaamstransformaties wekken gevoelens van trots op en kunnen tot exhibitionisme leiden. Daarnaast hebben veel tieners, wanneer ze met problemen worden geconfronteerd, moeite om uit te leggen, te symboliseren en over te brengen wat ze voelen en denken.
• Aandacht. Gebrek aan concentratie op externe taken, omdat ze grote emotionele lading op hun schouders dragen.
• Gedrag. Soms geloven tieners dat ze alles weten. Ze handelen dan voordat ze nadenken. Op een geïsoleerde manier actie ondernemen (onder meer woede, agressie, beroving en geweld) is niet indicatief voor een pathologie.
• Affectiviteit. Stemmingswisselingen komen vaak voor. Tijdens de adolescentie kunnen perioden van frustratie en ontmoediging, verveling en gevoelens van eenzaamheid en hopeloosheid optreden. Dat geldt ook voor periodes van overmatige euforie.

Verzorging en preventie van gezondheidsproblemen bij adolescenten

De Spaanse Vereniging voor Adolescente Geneeskunde (SEMA – Spaanse link) stelt het volgende: “Tijdens de adolescentie ontwikkelen tieners zich in verschillende fysieke, psychologische, emotionele en sociale aspecten. Daarnaast is het een tijd met veel risico’s, waarin tieners gewoonten en gedrag aannemen die tot in de volwassenheid zullen doorgaan.”

Gezondheidswerkers moeten bereid zijn om in de uitgebreide gezondheidsbehoeften van deze zeer specifieke levensfase te voorzien. Ook moeten zij problemen zo snel mogelijk opsporen, een passende behandeling voorschrijven en preventieve maatregelen te nemen door middel van gezondheidseducatie.

Wat we kunnen doen voor de gezondheid van adolescenten?

De vraag of adolescenten gezond zijn of niet, is niet eenvoudig te beantwoorden. Dit komt doordat er naast symptomen en problemen zoals koorts en het ontstaan van kanker in deze levensfase, er diverse gezondheidsproblemen kunnen zijn.

Die zijn mogelijk al begonnen in de kindertijd en die zich voortzetten tot in de adolescentie. Er kunnen ook andere problemen zijn die direct in de adolescentie beginnen, zoals eetstoornissen  (Engelse link), die vervolgens kunnen doorgaan tot in de volwassenheid.

Een goede opleiding van artsen en andere hulpverleners is een essentiële factor om de tiener en familieleden te begeleiden. Deze uitdaging is het zeker meer dan waard om de waarschuwingssignalen voor de gezondheid van adolescenten te leren kennen!