Waarom hoesten we? Oorzaken en preventie

Waarom hoesten we? Hoesten is een van onze verdedigingsmechanismen om vreemde deeltjes die ons ademhalingssysteem binnendringen te verwijderen. Soms kan dit aan ernstige problemen, zoals infecties of ziekten, te wijten zijn.
Waarom hoesten we? Oorzaken en preventie

Geschreven door Edith Sánchez

Laatste update: 09 augustus, 2022

Waarom hoesten we? Geloof het of niet, hoesten is bij alle zoogdieren een veelvoorkomend symptoom. We hebben allemaal in ons leven op enig moment wel een keer gehoest.

We weten zelfs dat 23% van de mensen hoest als ze ‘s ochtends wakker worden, zelfs als ze niet roken. Daarnaast weten we dat volwassenen ongeveer twee tot drie verkoudheden per jaar krijgen en dat er in 75% van de gevallen een hoest aanwezig is. Schattingen geven aan dat 13% van de mensen chronisch hoest, zelfs als ze niet verkouden zijn.

Een hoest is een reflex die zeker door een ziekte kan worden veroorzaakt, hoewel dit meestal niet het geval is. In principe is het slechts een mechanisme om irriterende stoffen uit onze luchtwegen te verwijderen. In dit artikel zullen we deze interessante lichamelijke functie nader bekijken en uitleggen waarom het gebeurt.

Waarom hoesten we?

Vrouw zit te hoesten

Hoesten is een afweermechanisme en duidt grotendeels niet op een ziekte of infectie. Het eerste dat duidelijk moet zijn, is dat hoesten een van de afweermechanismen van ons lichaam is tegen externe middelen die schadelijk kunnen zijn. We hoesten om onze luchtwegen te zuiveren en deeltjes en vreemde materialen te verdrijven.

Hoesten is een plotselinge en explosieve manoeuvre. Deze manoeuvre gebeurt in drie snelle fasen. In de eerste gaat de glottis open als we inademen. In de tweede fase is er een samentrekking van de ademhalingsspieren. Tot slot verdrijven we in de derde fase de lucht in onze longen met een abrupte opening van de glottis.

De hoestreceptoren bevinden zich voornamelijk in de onderste luchtweg, waaronder het strottenhoofd, de luchtpijp en de bronchiën. Ze zitten ook in de neus en in onze:

  • Sinussen
  • Gehoorgang
  • Borstvlies
  • Middenrif
  • Hartzakjes
  • Maag

Soorten hoest

Er zijn verschillende soorten hoest en slechts enkele daarvan zijn een reden om medisch advies in te winnen. Hoest wordt in principe eerst als productief of niet-productief geclassificeerd.

Een hoest is productief wanneer we fluim of slijm verdrijven, en dit type hoest verdient medische aandacht. Een niet-productieve hoest daarentegen is een droge hoest waarin geen slijm wordt verdreven.

Het veroorzaakt jeuk, irritatie en vaak een zere keel (Spaanse link). Er is een derde modaliteit die als ‘nep-droog’ bekend staat. Er zit slijm in, maar we kunnen het niet volledig verdrijven.

Op basis van de duur kan een hoest ook als acuut of chronisch worden geclassificeerd. Het is acuut als de duur niet langer is dan drie weken. Het is chronisch als het langer dan 3 of 4 weken duurt. Dit laatste gaat meestal met irritatie in de luchtpijp of het strottenhoofd gepaard (Spaanse link).

Tot slot zijn er kinkhoest en psychogene hoest. De eerste is hevig, zeer besmettelijk en behoorlijk gevaarlijk voor zuigelingen van jonger dan 6 maanden oud. De tweede is een soort psychosomatische hoest, die meestal optreedt als iemand erg nerveus is.

Hoesten is een veelvoorkomend symptoom dat verschillende oorzaken kan hebben. Meestal is het geen serieus probleem en verdwijnt het vanzelf. Het is echter het beste om een arts te raadplegen als deze ernstig is of met andere symptomen gepaard gaat. Nu zullen we je vertellen wat de belangrijkste redenen zijn waarom we hoesten.

Omgevingsstimuli

Een omgeving met veel rook of stof of mijten leidt meestal tot hoestaanvallen. Het kan een allergie zijn als het aanhoudt, of het nu permanent of seizoensgebonden is. Plotselinge temperatuurveranderingen leiden ook tot hoesten.

Ontstekingsprocessen

Wanneer de luchtwegen ontstoken raken, dan belemmeren ze de doorgang van lucht en kunnen ze tot hoesten en pijn leiden. Dit gebeurt wanneer er veelvoorkomende ziekten zijn, zoals verkoudheid of griep. Het komt ook voor bij ziekten zoals:

  • Bronchitis
  • Longontsteking
  • Fibrose
  • Astma
  • Longkanker
  • Enzovoort

Bronchitis, astma en andere aandoeningen van de luchtwegen zijn een belangrijke oorzaak van hoesten.

Andere redenen waarom we hoesten

Arts luistert naar longen

We kunnen hoesten als gevolg van aandoeningen van de neus, keel, oor en gehoorgang, of als gevolg van gastro-oesofageale reflux. Een hoest die aanzienlijk verergert voor het slapengaan, kan een teken van congestief hartfalen zijn.

Medicatie

Hoesten is ook een bijwerking van bepaalde medicijnen zoals angiotensine-converting enzyme (ACEI) -remmers, die vaak worden gebruikt om hypertensie te behandelen.

Roken

Tot slot is het gebruikelijk dat mensen die tabak roken of iets dergelijks, een terugkerende hoest hebben. Houd er rekening mee dat dit niet gezond is, ook al gebeurt het elke dag. Raadpleeg je arts als je gedurende een lange tijd hoest.

Ten slotte moeten we vermelden dat hoesten het gevolg van psychogene factoren zoals angst en nervositeit kan zijn. Raadpleeg dus je arts als je nog vragen hebt.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Chung, K. F., & Pavord, I. D. (2008). Prevalence, pathogenesis, and causes of chronic cough. The Lancet. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(08)60595-4
  • Dicpinigaitis, P. V., Colice, G. L., Goolsby, M. J., Rogg, G. I., Spector, S. L., & Winther, B. (2009). Acute cough: A diagnostic and therapeutic challenge. Cough. https://doi.org/10.1186/1745-9974-5-11
  • Martin, M. J., & Harrison, T. W. (2015, September 1). Causes of chronic productive cough: An approach to management. Respiratory Medicine. W.B. Saunders Ltd. https://doi.org/10.1016/j.rmed.2015.05.020
  • Holmes, R. L., & Fadden, C. T. (2004, May 1). Evaluation of the Patient with Chronic Cough. American Family Physician.
  • Kwon, N. H., Oh, M. J., Min, T. H., Lee, B. J., & Choi, D. C. (2006). Causes and clinical features of subacute cough. Chest129(5), 1142–1147. https://doi.org/10.1378/chest.129.5.1142

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.