Voedingspsychiatrie: wat is het en hoe helpt het?

Voedingspsychiatrie bestudeert de relatie tussen voeding en geestelijke gezondheid. Hoewel het nog steeds een onderwerp van onderzoek is, zijn de bevindingen veelbelovend voor de ontwikkeling van nieuwe behandelingen.

We willen allemaal een goede geestelijke gezondheid hebben, maar de factoren daaromheen zijn complex. Onder deze factoren is voeding cruciaal en dat is weer een zeer interessant studiegebied als het gaat om psychische stoornissen. Een gebrek aan voedingsstoffen draagt bij tot een slechte gezondheid van de hersenen. Dit is precies waar de term voedingspsychiatrie om de hoek komt kijken.

Dit is een nieuw onderzoeksgebied dat voeding en voedingssupplementen gebruikt bij de behandeling en preventie van psychische aandoeningen.

Terwijl de conventionele geneeskunde meer pleit voor het gebruik van medicijnen en behandelingen in het geval van bijvoorbeeld depressie, is vastgesteld dat een gebrek aan eetlust, zoet voedsel of het overslaan van maaltijden van invloed kan zijn op deze stoornis.

Daarom moeten voedingsfactoren die verweven zijn met de menselijke cognitie, gedrag en emoties worden aangepakt. In dit artikel laten we je zien hoe voedingspsychiatrie wordt gebruikt om geestelijke gezondheidsproblemen te helpen verbeteren.

Hoe beïnvloedt voeding de geestelijke gezondheid?

Volgens het tijdschrift Nutrititon Journal (Engelse link) zijn 4 van de 10 belangrijkste oorzaken van invaliditeit in de Verenigde Staten en andere ontwikkelde landen geestelijke stoornissen. Bovendien kan een van hun oorzaken een gebrek aan bepaalde voedingsstoffen zijn.

Sommige studies(Engelse link) merken op dat veel geestelijke gezondheidsproblemen kunnen beginnen als een ontstekingsreactie van de darm. Die reactie wordt in verband gebracht met een gebrek aan probiotica, micronutriënten en omega-3.

Een andere groep deskundigen (Engelse link) versterkt deze bevindingen. Bijvoorbeeld, mensen met angst en depressie kunnen hun stemming verbeteren met supplementen van zink, magnesium, omega-3 en B-complex vitaminen, en D3.

In het specifieke geval van magnesium is vastgesteld (Engelse link) dat een dagelijks supplement van magnesiumcitraat leidt tot een significante verbetering van depressie en angst, op elke leeftijd, bij elk geslacht, of op elk niveau van ziekte.

Wat betreft omega-3’s: sommige studies (Engelse link) beschouwen deze als cruciaal voor de ontwikkeling en de functie van de hersenen. Lage niveaus zijn in verband gebracht met een laag humeur, cognitieve stoornissen en een slecht begrip.

Het gebruik van probiotica is ook onderzocht in de voedingspsychiatrie. Onderzoek(Engelse link) heeft uitgewezen dat het dagelijks innemen van gezonde levende bacteriën depressie en angst kan verminderen. In feite hebben sommige specialisten de term “psychobiotica” bedacht om te verwijzen naar probiotica met een positieve invloed op de geestelijke gezondheid.

Wat is het doel van voedingspsychiatrie?

Een onderzoek (Engelse link) naar voedingspsychiatrie stelt bepaalde doelen om het verband tussen toegepaste voeding en psychische stoornissen aan te pakken. De belangrijkste uitdagingen voor dit onderzoeksgebied zijn de volgende:

• Het uitbreiden van voedingsinterventie bij psychische stoornissen, op klinisch en populatieniveau.
• Het duidelijk vaststellen van de biologische oorzaken die de relatie voeding-geestelijke stoornis ondersteunen.
• Wetenschappelijke studies ontwikkelen die het effect van belangrijke voedingsstoffen en psychobiotica op geestesziekten ondersteunen. Bovendien is het nodig om hun reactie op behandeling te voorspellen.
• Observationele en experimentele studies uitvoeren bij psychose gericht op voeding en dieetbehandelingen.

Hoe moet voeding er volgens de voedingspsychiatrie uitzien?

Voedingspsychiatrie omvat een hoge inname van groenten, volkoren granen, noten, vis en zaden, met weinig of geen bewerkt voedsel. Veel studies geven aan dat de beste voedingsmiddelen voor de hersenen die zijn welke het hart en de bloedvaten beschermen. Hier zijn de meest emblematische in dit opzicht:

• Vette vis: Vette vis, zoals zalm, sardines en forel, zijn een bron van omega-3 vetzuren. Volgens verschillende studies (Engelse link) kunnen ze helpen de geestelijke achteruitgang uit te stellen en de ziekte van Alzheimer te voorkomen. Een andere studie (Engelse link) spreekt over omega-3 en hun antidepressieve werking.
• Walnoten: Volgens het tijdschrift Hospital Nutrition (Spaanse link) helpt het linoleenzuur in walnoten de bloeddruk te verlagen en de slagaders vrij te houden. Dit is goed voor zowel het hart als de hersenen.
• Aardbeien en bosbessen: De pigmenten in deze vruchten zijn anthocyanen. Volgens een groep deskundigen (Engelse link) werken ze als ontstekingsremmers en antioxidanten die beschermen tegen hersenveroudering en neurodegeneratieve ziekten.
• Broccoli en bladgroenten: Groene groenten zoals broccoli, spinazie, boerenkool en andere collardgreens zijn overvloedig aanwezig in vitamine K. De wetenschap (Engelse link) suggereert dat de aanwezigheid van deze vitamine kan helpen de cognitieve achteruitgang te vertragen en kan leiden tot een beter geheugen.
• Koffie en thee: Studies (Engelse link) tonen aan dat cafeïne de afgifte van serotonine, een feel-good stof, kan stimuleren. Op lange termijn kan koffieconsumptie het risico op Alzheimer en Parkinson verminderen.
• Kurkuma: Curcumine, een actief ingrediënt in kurkuma, is een krachtige antioxidant en ontstekingsremmer. In één recensie worden de voordelen ervan voor het geheugen beschreven, en andere deskundigen (Engelse link) zeggen dat het helpt bij depressie.

Het belang van het darmmicrobioom

Het darmmicrobioom verwijst naar de miljoenen “goede” bacteriën die samenleven in het spijsverteringskanaal en een fundamentele rol spelen in de gezondheid. Er zijn nu argumenten (Engelse link) over de relatie tussen hersenfunctie en de darmmicrobiota, en de mogelijkheid dat ze neuropsychiatrische stoornissen beïnvloeden.

De “goede” bacteriën beschermen de bekleding van de darmen en zorgen voor een sterke barrière tegen gifstoffen en “slechte” bacteriën. Bovendien hebben ze een bidirectionele rol tussen het spijsverteringskanaal en het centrale zenuwstelsel, de zogenaamde darm-hersenas.

Sommige deskundigen (zie het onderzoek hierboven) beschouwen deze as als een basis voor talrijke neurologische aandoeningen met grote gevolgen, zoals Alzheimer, Parkinson en multiple sclerose.

Voedingspsychiatrie: een veld in ontwikkeling

Hoewel er veel bewijs is over de kwaliteit van voeding en veel voorkomende psychische aandoeningen, is dat gebaseerd op waarnemingen. Er zijn maar weinig gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken uitgevoerd, vooral in klinische groepen.

De meeste onderzoeken hebben zich gericht op het verband tussen voeding en depressie. Andere ernstigere geestesziekten, zoals bipolaire stoornis en schizofrenie, zijn echter in beperkte mate onderzocht.

Voedingspsychiatrie is een zeer jong onderzoeksgebied. Toch wordt het gebruik van voedingssupplementen een hulpmiddel om de geestelijke gezondheid in alle leeftijdsgroepen te verbeteren.

Het is opvallend dat de medische opleiding het gebied van voedingskennis voor de behandeling van geestesziekten nog steeds niet opneemt als onderdeel van de beroepsopleiding.

Zoals aangegeven door een groep deskundigen (Engelse link) wordt de medische behandeling nog steeds gedomineerd door medicijnen (zoals antidepressiva) en psychiatrische behandelingen. Deze voorkomen echter minder dan de helft van deze ziekten.

In dit verband wordt in een overzicht (Engelse link) voorgesteld de bevindingen van hoogwaardige studies te bundelen en de voedingspsychiatrie in de klinische praktijk toe te passen. Dit is een belangrijke taak voor de toekomst van dit kennisgebied.

Een uitgave (Engelse link) gepubliceerd door de Nutrition Society postuleert dat voedingsinterventies de last van geestesziekten aanzienlijk kunnen verminderen. Ze bevelen ook aan om robuust bewijsmateriaal te herzien en gemeenschappen samen te brengen om hun bevindingen te delen.

In het bijzonder wordt onderzoek naar het immuunsysteem, oxidatieve biologie, hersenplasticiteit en het darm-brein-microbioom voorgesteld als belangrijke doelen.

Om tot een meer geestelijk gezonde samenleving te komen, moeten artsen en psychiaters duidelijk zijn over het verband tussen voeding en geestelijke stoornissen. Psychonutrition zou een alternatieve of aanvullende therapie moeten zijn.