Teken: een gevaar voor zowel dieren als mensen
Teken zijn parasieten die behoren tot de Ixodida familie. Ze kunnen allerlei infecties en ziektes overbrengen via de bloedbaan. Je kunt ze vinden in gras, struiken en kreupelhout. Hier wachten ze op een voorbijkomende gastheer om zich aan vast te kunnen grijpen.
De schade die teken kunnen toebrengen bij dieren kan zeer ernstig zijn. Babesiosis en Ehrlichiosis kunnen bijvoorbeeld bij honden leiden tot chronische bloedarmoede. Dit kan, indien onbehandeld, leiden tot de dood.
Omdat teken gedijen in warme en vochtige plaatsen, vestigen ze zich bij dieren graag op plaatsen als tussen de benen, achter of in de oren of in de lies.
Hoe je teken kunt weghouden
Om teken bij dieren te bestrijden zou je het dier elke week moeten wassen met medicinale shampoo. Zorg er ook voor dat je de ruimte waar het dier slaapt om de 2 weken goed reinigt of uitrookt. Dit is voor het geval dat teken hebben losgelaten en/of eitjes hebben gelegd.
Kijk uit dat je niet te veel gif gebruikt om de teek uit te roeien. Op die manier loop je namelijk het risico om ook het dier te vergiftigen.
Teken kunnen ook ziektes aan mensen overbrengen. Hier volgen enkele van de meest voorkomende:
De ziekte van Lyme
Teken kunnen de ziekte van Lyme dragen als zij zich hechten aan reeds besmette dieren. De ziekte van Lyme komt voor in Europa, Azië en de Verenigde Staten en kan zowel dieren als mensen treffen.
In het beginstadium heeft de ziekte van Lyme zich nog niet verspreid in het lichaam. Daardoor is het vaak makkelijk te behandelen met antibiotica. In de tweede fase begint de ziekte zich echter te verspreiden en in de derde fase zit de ziekte vaak in het gehele lichaam.
Hoe langer de teek onopgemerkt op het lichaam zit, hoe groter de kans dat iemand besmet raakt met de ziekte van Lyme. Sommige teken, zoals de zwart-potige teken, zijn zo klein dat mensen het vaak niet eens door hebben dat ze op hun lichaam zitten.
Zie ook:
Gevolgen van de ziekte van Lyme
Symptomen van de ziekte van Lyme zijn onder andere:
- Algemene verminderde energie
- Koorts
- Spierpijn
- Hoofdpijn
In de derde fase kan de ziekte ook langdurige gewrichtspijn, hartritmestoornissen en problemen met het zenuwstelstel veroorzaken.
Frühsommer meningoenzephalitis (FSME)
FSME is een neurologische aandoening die bij tweederde van de besmette mensen tot symptomen leidt. Hoewel de meeste mensen er volledig van herstellen, leidt het bij sommige patiënten tot meningitis of encefalitis. Dit zijn ernstige zenuw- en hersenontstekingen. De aandoening komt voor in Europa en Azië.
Symptomen zijn onder andere:
- Koorts
- Hoofdpijn
- Loomheid
- Spierpijn
- Misselijkheid
Rocky Mountain Spotted Fever
Deze ziekte wordt veroorzaakt door een bacterie. De teek moet over het algemeen minstens 20 uur aan het lichaam gehecht zijn om de ziekte over te brengen.
Deze ziekte wordt voornamelijk in de Verenigde Staten, Midden- en Zuid-Amerika door teken verspreid.
Symptomen zijn onder andere:
- Koorts
- Hoofdpijn
- Rillingen
- Spierpijn
- Verwarring
Lees ook:
Huismiddelen voor als je koorts hebt
Teekverlamming
Sommige tekenbeten kunnen bij kinderen, zwakke mensen en ouderen verlamming veroorzaken. Dit is de enige ziekte die teken kunnen overbrengen welke geen infectie is. Het speeksel van teken bevat namelijk een neurotoxine dat bij sommige mensen verlamming kan veroorzaken.
Symptomen zijn onder andere:
- Tintelend gevoel
- Zwakheid
- Coördinatieverlies
- Instabiliteit bij het lopen
Tularemie
Deze ziekte is bij 5% van de onbehandelde gevallen fataal. Tularemie komt voornamelijk voor in Noord-Amerika, Europa en Azië en kan onder andere worden overgebracht door tekenbeten.
Symptomen zijn ondere andere:
- Hoofdpijn
- Koorts
- Rillingen
- Spierpijn
- Gewichtsverlies
- Problemen met de ademhaling
Tularemie is een ernstige ziekte en kan leiden tot longontsteking, pericarditis (ontsteking van het hartzakje), osteomyelitis (ontsteking van het bot) en meningitis (ontsteking van je zenuwen).
Hoe verwijder je een teek
Knijp een teek met een tekentang of pincet bij de kop vast (niet bij het lijf) en trek hem er zachtjes uit. Zorg ervoor dat je de kop helemaal verwijdert en plet de teek vervolgens niet op de grond. Bloed en eitjes kunnen zo immers verspreid worden.
Het is geen goede optie is om met wat jodium, alcohol of paraffine over de teek te wrijven, zodat deze uit zichzelf loslaat, want hiermee irriteer je de teek. Na het verwijderen kun je hiermee wel het wondje ontsmetten.
Onthoud…
- Gebruik handschoenen of dek je handen af met een papieren doekje.
- Was de huid rondom de teek en je handen met water en zeep.
- Als het niet lukt om de kop van de teek te verwijderen, raadpleeg dan een arts.
- Bewaar de teek in een gesloten blik voor het geval dat er één van de eerder genoemde symptomen optreden.
Voorkomen is beter dan genezen
- Wanneer je door hoge grassen, siergrassen of bossige gebieden loopt, draag dan een lange broek en een trui met lange mouwen.
- Draag geen open schoenen.
- Kleed jezelf in lichte kleuren, zodat het makkelijker is om teken te bemerken.
- Bespuit je kleding met insectenspray.
- Doe je trui in je broek.
- Let goed op je huisdieren en controleer ze regelmatig om te zien of ze teken op zich hebben.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Kamrin, M. A. (2014). Lyme Disease. In Encyclopedia of Toxicology: Third Edition. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-386454-3.00407-3
- Levi, T., Kilpatrick, A. M., Mangel, M., & Wilmers, C. C. (2012). Deer, predators, and the emergence of Lyme disease. Proceedings of the National Academy of Sciences. https://doi.org/10.1073/pnas.1204536109
- Mutz, I. (2009). Las infecciones emergentes transmitidas por garrapatas. Annales Nestlé (Ed. Española). https://doi.org/10.1159/000287275