Symptomen, oorzaken en behandeling van perifeer vaatlijden

Perifeer vaatlijden veroorzaakt een afname van de bloedstroom naar verschillende delen van het lichaam. Het is een gevaarlijke, maar te voorkomen aandoening. In dit artikel lees je wat je moet weten om voor jezelf te zorgen.

Vandaag gaan we het over de symptomen, oorzaken en behandeling van perifeer vaatlijden hebben. Per definitie verwijzen we naar perifeer vaatlijden wanneer de bloedvaten van het lichaam vernauwd zijn. Dit betekent dat ze de grootte van hun binnenste doorgang verkleinen waardoor de bloedstroom vermindert.

Denk aan bloedvaten als bloedtransportbuizen. Deze buizen hebben een bepaald kaliber, dat wil zeggen een bepaalde interne doorgang die hun diameter vormt. Als die diameter kleiner wordt, dan hebben we het over perifeer vaatlijden.

Om meer specifiek te zijn, moeten we verduidelijken dat de diagnose van deze aandoening plaatsvindt wanneer de aangetaste bloedvaten de grote slagaders van het menselijk lichaam zijn die zich niet in het hart, het aortasysteem of de hersenen bevinden. Deze ziekte treft voornamelijk de slagaders van de ledematen.

Of de oorsprong nu van atherosclerose, trombusvorming of ontstekingsprocessen afkomstig is, het resultaat is altijd hetzelfde. Het effect van arteriële obstructie is de productie van ischemie, dat wil zeggen het gebrek aan bloedtoevoer naar een deel van het lichaam.

Wat betreft de verspreiding van perifeer vaatlijden, weten we dat dit ongeveer twaalf procent van de bevolking treft. Hoe hoger de leeftijd, hoe groter de prevalentie, tot twintig procent bij zeventigplussers (Engelse link).

Helaas kan het bij de meeste mensen die deze ziekte ervaren asymptomatisch blijven. Tot tachtig procent van degenen die eraan lijden, komt erachter wanneer het te laat is en er al onomkeerbare schade is opgetreden. Zowel patiënten als artsen moeten daarom weten wat het is en hoe ze het kunnen herkennen.

De oorzaken van perifeer vaatlijden

De belangrijkste en meestvoorkomende oorzaak van perifeer vaatlijden is atherosclerose. Dit is de vorming van vettige plaques op de wanden van de slagaders, waardoor hun binnendiameter kleiner wordt, waardoor er minder bloedstroom is.

De meestvoorkomende plaats waar deze plaques verschijnen, is in de benen. Wanneer de bloedstroom in de onderste ledematen afneemt, dan ontwikkelen zich symptomen die voor de ziekte kenmerkend zijn, die we later zullen noemen. Het evolueert bovendien zonder behandeling, de weefsels kunnen door gebrek aan zuurstof en voedingsstoffen afsterven.

Deskundigen hebben risicofactoren geïdentificeerd die, indien aanwezig bij een persoon, de kans op het ontstaan van atherosclerose vergroten. Deze factoren zijn onder andere:

• Roken
• Veroudering
• Diabetes
• Hoog cholesterol
• Hoge bloeddruk

Er is ook een stof die door wetenschappelijke studies (Spaanse link) met perifeer vaatlijden in verband wordt gebracht: homocysteïne. Het maakt deel uit van de eiwitten die aan verschillende stofwisselingsprocessen deelnemen.

Homocysteïne kan storingen in de functie van de interne laag van de slagaders veroorzaken, waardoor het zichzelf niet tegen circulerend cholesterol kan beschermen. Hierdoor kan het de vorming van vetplaques en het risico op bloedstolsels vergroten, die ook de bloedstroom kunnen onderbreken.

Symptomen

Het klassieke teken van perifeer vaatlijden is claudicatio intermittens, iets dat artsen al lang hebben beschreven. Dit is het optreden van pijn bij het lopen, gelegen in de kuit, waardoor je moet stoppen met lopen. De pijn verdwijnt als je rust.

Als de aandoening evolueert, dan zullen patiënten niet alleen pijn ervaren tijdens het lopen, maar ook in rust. Dit is een ernstig teken van ziekteprogressie. Het kan zelfs ‘s nachts verschijnen, waardoor de slaap wordt onderbroken en patiënten worden gedwongen om wakker te worden. Andere symptomen van de ziekte zijn:

• Zwaar gevoel in de benen: een gevoel van vermoeidheid in de spieren van de ledematen.
• Zwakke pols: voornamelijk in de onderste ledematen.
• Wonden en huidzweren: met een progressief uiterlijk, maar traag te genezen.
• Veranderingen in huidskleur: benen kunnen bleek of blauw worden.
• Koeling: bijvoorbeeld het ene been is kouder dan het andere.
• Slechte groei van huidaanhangsels: teennagels of beenharen kunnen broos worden en langzamer groeien.
• Erectiestoornissen: Mannen kunnen moeite hebben om een erectie te krijgen of te behouden.

Behandeling van perifeer vaatlijden

Er zijn drie benaderingen voor de behandeling van perifeer vaatlijden: veranderingen in levensstijl, medicatie en chirurgie. In een aantal gevallen zijn alleen veranderingen in gewoontes voldoende. Andere keren moet er echter medicatie aan het behandelplan worden toegevoegd. Ernstige gevallen kunnen bovendien een operatie vereisen.

Wijzigingen in levensstijl omvatten stoppen met roken als je een roker bent. Dit is de belangrijkste maatregel. Lichaamsbeweging en een gevarieerde en gezonde voeding vormen de ideale aanvulling. Voor degenen die aan een hoge bloeddruk of diabetes lijden, zijn de aanbevelingen voor die ziekten van toepassing.

Wat medicijnen betreft, kan de behandelende professional de patiënt medicijnen voorschrijven die de vorming van bloedstolsels voorkomen, zoals aspirine. Cilostazol en pentoxifylline worden ook gebruikt, waarvan de functie is om de bloedstroom te verbeteren, vooral wanneer het symptoom van claudicatio intermittens al bestaat.

Ten slotte is de laatste optie een operatie. Het is gereserveerd voor ernstige gevallen en bestaat uit drie technieken die de professional op basis van het klinische beeld zal kiezen:

• Angioplastiek: in dit geval wordt een katheter tot aan de aangetaste slagader ingebracht om daar een ballon op te blazen die het geblokkeerde gebied weer opent.
• Bypass: Een transplantaat wordt gebruikt met een bloedvat uit een ander deel van het lichaam of met kunstweefsel zodat het bloed de blokkering met een soort brug kan omzeilen.
• Trombolytische geneesmiddelen: hier wordt een medicijn rechtstreeks in de slagader geïnjecteerd om stolsels op te lossen.

Conclusie

Perifeer vaatlijden ontstaat wanneer de bloedvaten van het lichaam door de vorming van vettige plaques op de slagaderwanden vernauwd raken. Hoewel het aanvankelijk asymptomatisch is, kan het na verloop van tijd ernstige gezondheidscomplicaties veroorzaken. Om deze reden is het belangrijk om snel een diagnose en behandeling te krijgen.