Symptomen, oorzaken en behandeling van acute pancreatitis

Acute pancreatitis kan in de meeste gevallen worden behandeld en verlicht. Wanneer zich echter complicaties voordoen of de toestand zeer ernstig is, dan wordt de situatie nijpend. Dat is de reden dat het erg belangrijk is om medische behandeling te zoeken.
Symptomen, oorzaken en behandeling van acute pancreatitis

Geschreven door Edith Sánchez

Laatste update: 09 augustus, 2022

Acute pancreatitis is een plotselinge ontsteking van de alvleesklier. Normaal gesproken als de aanval voorbij is, dan komt de functie van deze klier volledig terug. Vandaag gaan we het dus hebben over de symptomen, oorzaken en behandeling van acute pancreatitis.

Iedereen in goede gezondheid kan een acute pancreatitis krijgen. Dit soort aanvallen komen vaker voor bij mensen van 50 tot 70 jaar oud. Het probleem ontstaat echter meestal bij mensen met een bepaald gezondheidsprobleem dat ervoor zorgt dat ze aan deze aandoening komen te lijden zoals:

  • het hebben van galstenen (minerale afzettingen in de galblaas).
  • Een andere factor die acute pancreatitis kan veroorzaken, is alcoholconsumptie. Dit kan zowel ontstaan bij inname in grote hoeveelheden als bij zeer regelmatige drinkers.
  • Slechte voedingsgewoonten kunnen ook leiden tot het ontstaan van deze aandoening.

Wat is acute pancreatitis?

Alvleesklier van kunststof en stethoscoop

Pancreatitis is een ontsteking van de alvleesklier. De alvleesklier is een klier in de bovenbuik, achter de maag. Het produceert enzymen die bijdragen aan het spijsverteringsproces en hormonen zoals insuline die de verwerking van suiker of glucose helpen reguleren. Er zijn twee soorten pancreatitis:

  • Acute pancreatitis verschijnt plotseling en duurt meestal slechts enkele dagen.
  • Chronische pancreatitis kan meer dan zes maanden duren.

Acute pancreatitis kan ernstig, matig of mild zijn. Deze classificatie hangt af van de effecten die het heeft op andere lichaamsfuncties en de complicaties die het met zich meebrengt. Over het algemeen heeft pancreatitis, wanneer deze mild of matig is, meestal geen fatale gevolgen. Als het echter ernstig is, dan is het risico op overlijden hoger.

Oorzaken

De belangrijkste oorzaken van een acute pancreatitis en het percentage van deze oorzaken zijn verdeeld zoals we hieronder voor je op een rij hebben gezet:

  • Galstenen: deze aandoening zorgt voor ongeveer 40% van de gevallen. Hoewel het niet helemaal duidelijk is hoe dit werkt, maar waarschijnlijk is er sprake van een kettingreactie waardoor uiteindelijk de pancreas ontstoken raakt.
  • Alcoholgebruik: dit veroorzaakt ongeveer 30% van de gevallen. Systematisch alcoholgebruik, zelfs als de inname matig is, leidt na een paar jaar tot chronische pancreatitis. Het komt niet bij alle drinkers voor. In plaats daarvan spelen bij het ontstaan andere gelijktijdige gezondheidsproblemen een rol.
  • Andere factoren: een genetische mutatie werd gedetecteerd in het kationische trypsinogeen-gen dat acute pancreatitis veroorzaakt bij 80% van de dragers. Het is ook een complicatie die in 5-10% van de gevallen voorkomt bij mensen die een endoscopische retrograde cholangiopancreatografie (ERCP) -procedure krijgen.

Lees hier een Engels wetenschappelijk onderzoek over de endoscopische retrograde cholangiopancreatografie (ERCP) -procedure.

Symptomen van acute pancreatitis

Ontstoken alvleesklier

Het typische symptoom van acute pancreatitis is hevige buikpijn. Het is in meer dan 95% van de gevallen aanwezig. Het heeft een intensiteit die varieert van matig tot ernstig en het gevoel lijkt op een dolk die in de rug gaat.

De enige manier om deze pijn enigszins te verlichten, is door stil te blijven liggen. Deze pijn verschijnt zeer plotseling. In het geval van milde pancreatitis is de pijn veel minder intens en kunnen de andere symptomen onopgemerkt blijven.

Misselijkheid en braken komen ook voor bij 80 tot 90% van de mensen die een dergelijke aanval hebben. In het begin kunnen ze voedsel uitbraken en vervolgens gal of water. Het is ook gebruikelijk dat zij buikpijn en koorts hebben. In sommige gevallen verschijnen andere symptomen zoals:

  • ademhalings- of nierfalen
  • hartfalen
  • lage bloeddruk
  • psychische stoornissen

Behandeling van een acute pancreatitis

Meestal worden dit soort aanvallen in een ziekenhuis behandeld. Eerst moet de patiënt minstens een tot twee dagen vasten. Over het algemeen krijgt de patiënt een infuus om uitdroging te voorkomen. Wanneer de ontsteking afneemt, wordt gestart met een vloeibaar dieet en vervolgens een dieet met zacht voedsel.

Afhankelijk van de oorzaken zal de patiënt mogelijk ook een andere, specifieke behandeling voor een acute pancreatitis moeten ondergaan zoals:

Het is belangrijk dat nadat de patiënt is hersteld van de aanval hij voldoende drinkt. Het is daarbij cruciaal om te stoppen met het drinken van alcohol en het gebruik van tabak te vermijden. De prognose hangt af van de ernst van de aanval.

De vooruitzichten zijn minder optimistisch als de patiënt ouder dan 60 jaar is, andere gezondheidsproblemen heeft, zwaarlijvig is, symptomen heeft van hypovolemie, systemisch inflammatoire respons syndroom (SRIS) of pleurale effusie of tekenen vertoont van veranderingen in zijn of haar mentale toestand.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Sánchez, A. C., & Aranda, J. A. G. (2012). Pancreatitis aguda. Boletín médico del Hospital Infantil de México, 69(1), 3-10.
  • Salvador Moreno, E., & Ramírez Paesano, C. (2016). Pancreatitis aguda. DOLOR. https://doi.org/10.1016/j.med.2016.03.018
  • Carneiro, M. C., Antônio, V. E., Siqueira-Batista, R., De Albuquerque, A. K. A. C., Gomes, A. P., Santos, S. S., & Nacif, M. S. (2008). Pancreatite aguda. Revista Brasileira de Medicina. https://doi.org/10.11606/issn.1679-9836.v49i2p93-119

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.