Symptomen en oorzaken van postherpetische neuralgie

Postherpetische neuralgie is een gevolg van de herpes zoster-virusinfectie en is een zeer pijnlijke aandoening. In dit artikel leggen we uit hoe het ontstaat en wat de mogelijkheden voor de behandeling ervan zijn.

Vandaag gaan we het over de symptomen en oorzaken van postherpetische neuralgie hebben. Postherpetische neuralgie is de meestvoorkomende complicatie van gordelroos. Deze relatief veelvoorkomende virale infectie bij de algemene bevolking evolueert niet altijd met dit gevolg, maar als het gebeurt, creëert het een groot probleem.

Wat meestal gebeurt in deze gevallen, is dat iemand met het herpes zoster of het waterpokkenvirus geïnfecteerd is. Deze infectie kan onopgemerkt blijven, het kan zich met de symptomen van waterpokken manifesteren, vooral bij kinderen, of het kan met wat bekend staat als ‘gordelroos’ verschijnen.

Gordelroos is de eerste herpes zoster-infectie in het lichaam. Laesies verschijnen als kleine blaren op de huid die het pad van de zenuw volgen waar het virus zich bevindt. De meestvoorkomende locaties zijn de oogzenuw, de trigeminuszenuw in het gezicht en enkele intercostale zenuwen in de borst.

Deze blaren gaan met hevige pijn gepaard, zoals een branderig gevoel. Na ongeveer een maand verdwijnen de huidlaesies en langzaamaan verdwijnt de pijn van deze eerste infectie.

Het onderliggende probleem is dat het virus in de zenuw blijft zitten, ook al manifesteert het zich niet. Enige tijd later ervaren een aantal mensen een zeer sterke pijn in hetzelfde gebied waar ze de eerste infectie hadden, maar dit keer zonder huidletsels. Dat is de postherpetische neuralgie.

Degenen die ouder zijn, vooral degenen die ouder zijn dan zestig, zullen er meer last van hebben. Hoewel er geen genezende behandeling is, kunnen er maatregelen worden genomen om de symptomen te verlichten.

Oorzaken van postherpetische neuralgie

De oorsprong van postherpetische neuralgie is duidelijk: het is het herpes zoster-virus. Het belangrijkste kenmerk van dit micro-organisme is dat het levenslang ingebed in de zenuwen van de mens blijft, ook al manifesteert het zich niet met symptomen.

Wanneer iemand het virus in zich heeft, ouder wordt of zijn of haar immuunsysteem minder actief wordt, dan kan de ziekte opnieuw worden geactiveerd. De reactivering kan als postherpetische neuralgie worden uitgedrukt, dat wil zeggen intense pijn in de aangedane zenuw.

De pijn is erg intens en met een branderig gevoel, omdat de geïnfecteerde zenuw is beschadigd. Het virus vernietigt enkele zenuwvezels die informatie doorgeven. Met de vernietigde vezels wordt de zenuwinformatie verwarrend voor de hersenen, die het als pijn interpreteren.

Naast de hoofdoorzaak van de postherpetische neuralgie, zijn er risicofactoren en oorzaken die de kans op het verschijnen ervan vergroten. Dit zijn onder andere:

• Leeftijd: boven de zestig jaar neemt de frequentie toe.
• Kenmerken van de initiële infectie: Als herpes zoster bij de eerste keer intens was, dan is er meer kans op daaropvolgende neuralgie.
• Chronische ziekten: mensen met diabetes lopen bijvoorbeeld meer risico.
• Locatie: Het gezicht en vooral het ooggebied zijn pijnlijker.

Symptomen van de ziekte

Het symptoom van postherpetische neuralgie is pijn. Het verschijnt in een bepaald gebied dat met de geïnfecteerde zenuw overeenkomt. Normaal gesproken is het een gebied dat maanden of jaren eerder door de blaren van de eerste infectie werd aangetast.

Als er niks wordt gedaan en het zich kan evolueren, dan kan de pijn in de meeste gevallen zes maanden aanhouden. Bij een aantal mensen kan het zonder behandeling een onbestemde pijn worden. Er zijn gevallen waarin pijn invaliderend kan zijn. We zouden kunnen zeggen dat de drie basissymptomen van de ziekte als volgt zijn:

• Pijn: intens brandend gevoel, met een bepaalde ontwikkeling die voor de patiënt gemakkelijk herkenbaar is, dat maanden aanhoudt.
• Gevoeligheid in het getroffen gebied. Zelfs contact met kleding stimuleert en veroorzaakt de pijn.
• Jeuk: de aangetaste zenuw stuurt verwarrende signalen naar de hersenen, die als jeuk in het getroffen gebied worden geïnterpreteerd.

Behandeling van postherpetische neuralgie

Deze ziekte is niet te genezen. Het virus zal gedurende het hele leven van de persoon die het bezit in de zenuw blijven zitten. Er zijn echter therapeutische alternatieven voor de behandeling van pijn en verbetering van de kwaliteit van leven.

De eerste stap van de behandeling zijn de gebruikelijke niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen. Hoewel deze in veel landen vrij verkrijgbaar zijn, moeten ze vanwege hun mogelijke bijwerkingen door een professional worden voorgeschreven.

De meest gebruikte ontstekingsremmers voor postherpetische neuralgie zijn ibuprofen en naproxen. Mensen met een hoge bloeddruk, gastritis of anticoagulantia mogen ze echter niet zonder toezicht vrij gebruiken.

De tweede stap van de behandeling zijn andere analgetica. De eenvoudigste is paracetamol, hoewel de intensiteit van de pijn tot het gebruik van verdovende middelen kan leiden. In dit geval uiteraard alleen op doktersrecept.

Er wordt met botulinumtoxine geëxperimenteerd (Spaanse link), waarbij naar behandelingsalternatieven wordt gezocht. De eerste verwijzing naar het gebruik van deze behandeling is relatief recent, vanaf het jaar 2002.

Er zijn meer studies nodig, maar de vooruitzichten zijn veelbelovend. De andere twee geneesmiddelen die niet specifiek pijnstillend zijn, maar wel effectief zijn, zijn anticonvulsiva en tricyclische antidepressiva.

Als complexe ziekte vereist het professionele tussenkomst. Als je aan pijn lijdt waarvan je vermoedt dat het postherpetische neuralgie zou kunnen zijn, dan is medisch advies essentieel. Het gezondheidsteam zal weten hoe het je bij de verlichtingsmaatregelen kan begeleiden en bij het soort medicatie dat je kunt nemen.