7 sleutels om een narcist te neutraliseren
Omgaan met iemand die een narcistische persoonlijkheidsstoornis heeft is niet gemakkelijk. Als je een narcist wilt neutraliseren, vergt dat veel moed, intelligentie, en – tot op zekere hoogte – een gevoel van anders-zijn.
Naar schatting (Engelse link) lijdt tussen 1% en 15% van de bevolking aan deze stoornis. In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, is narcisme echter niet alleen maar een masker. Het is een psychische stoornis waarbij de persoon een onevenredig hoge dunk van zichzelf heeft, gebrek aan empathie heeft, en voortdurend aandacht opeist.
Het is geen verzonnen constructie, maar getroffenen geloven echt dat ze superieur zijn. Laten we eens kijken hoe je er op een gezonde manier mee om kunt gaan.
Hoe kun je een narcist neutraliseren?
Vaak wordt gedacht dat achter een narcistisch persoon iemand schuilgaat die kwetsbaar of manipuleerbaar is. Niets is echter minder waar. Hoewel er narcisten zijn die aan het profiel voldoen, zijn er ook anderen van wie het ego en de verafgoding van zichzelf echt zijn.
Niettemin wordt het populaire profiel van de stoornis door onderzoekers betwist (Engelse link). Daarom moet je heel voorzichtig zijn in de omgang met deze mensen. Vaak wekt dit type persoonlijkheid conflicten en problemen op, dus het is beter om afstand te bewaren of te weten hoe je op een gezonde manier met deze mensen kunt omgaan. We willen je graag 7 trucs aanreiken om een narcist te neutraliseren.
Misschien vind je dit artikel ook leuk:
Hoe herken je een heimelijke narcist
1. Leer nee zeggen
“Nee” is niet alleen het toverwoord om te leren een narcist te neutraliseren. Het is de pijler die alle andere tips ondersteunt, een die je liever vroeg dan laat moet toepassen. Je moet onthouden dat deze mensen willen dat de mensen om hen heen hun gedrag, hun meningen en hun daden goedkeuren. Ze kunnen daarvoor verschillende technieken gebruiken, van manipulatie tot communicatie.
Als je leert om nee te zeggen tegen deze ongezonde gedragingen, meningen en handelingen, dan bouw je een stevige grens op die je scheidt van de persoon met deze persoonlijkheidsstoornis. Je voorkomt dat hij of zij je controleert of manipuleert, om nog maar te zwijgen van het feit dat je zijn ego-voeding niet aanmoedigt.
Een narcist is hongerig naar goedkeuring. Zelfs als ze die niet nodig hebben om hun persoonlijkheid te voeden, zijn ze er altijd naar op zoek. Stoppen met het geven van hun goedkeuring is als het afhakken van de kop van de slang, want je valt het probleem bij de wortel aan.
Begin met jezelf eraan te herinneren dat je een bepaalde behandeling niet verdient en dat je niet bereid bent die te tolereren. Leer om nee te zeggen.
2. Richt je niet op hen om een narcist te neutraliseren
Een persoon met deze stoornis eist altijd aandacht. We hebben het hier echter niet over het soort aandacht dat zich vertaalt in applaus. Immers, hoe weinig het ook is, elke aandacht is welkom.
Als je geen aandacht schenkt aan wat ze zeggen of wat ze doen, doe je het tegenovergestelde van wat ze van je verwachten.
Dit is echter veel gemakkelijker gezegd dan gedaan, want een narcist is een expert in het krijgen van je aandacht. Soms moet je leren om gewoon met hun aanwezigheid om te gaan, wat betekent dat je ze niet helemaal kunt negeren. Wat je wel kunt doen is de interactie tot een minimum beperken, net als je belangstelling voor wat ze doen.
3. Wees niet nerveus in hun aanwezigheid
Iemand met deze stoornis heeft een hoge schijn van eigenwaarde (opgeblazen en vervormd, maar niet echt), een krachtig ego, en schijnbaar ongeëvenaard zelfvertrouwen. Ze functioneren vaak heel goed in de maatschappij, hebben benijdenswaardige communicatieve vaardigheden, en zijn bedreven in het opvallen voor anderen. Het is natuurlijk dat je je een beetje zenuwachtig voelt als je voor hem of haar staat.
Het wegnemen van nervositeit, angst, of minderwaardigheidsgevoelens is een ander ding dat je moet doen om een narcist te neutraliseren. Als je dit alles laat merken, wordt zijn of haar persoonlijkheid versterkt, en hij of zij zal niet bang zijn je ermee te verpletteren. De weinige keren dat je met hem te maken hebt wees standvastig, blijf kalm, en onderschat jezelf nooit.
4. Stel meteen grenzen om een narcist te neutraliseren
Een van de beste technieken om je tegen een narcist te beschermen is om vanaf minuut één grenzen te stellen. Als je bij de eerste ontmoeting ontdekt dat iemand aan deze stoornis lijdt, is er niets zo goed als je kansen om daar meteen onder te lijden te verkleinen.
Om dit te doen kun je het volgende overwegen:
- Laat niet toe dat hun prioriteiten de jouwe overheersen.
- Laat hen niet hun meningen of daden overwaarderen en het tegenovergestelde doen met de jouwe.
- Communiceer expliciet hoe ver ze kunnen gaan (wat ze in jouw bijzijn kunnen zeggen of wat ze om je heen kunnen doen).
- Wees erop voorbereid de tekenen te herkennen dat ze je proberen te manipuleren.
- Laat ze weten dat ze niet meer of minder zijn dan iemand anders.
- Loop tenslotte weg als je het gevoel hebt dat hun persoonlijkheid je opslokt of je op een of andere manier leegzuigt.
Dit zijn zomaar wat ideeën die je kunt toepassen om een narcistische persoon tegen te gaan. Als het je niet vanaf de eerste ontmoeting lukte, heb je nog tijd om het te doen. Je moet gewoon zelfverzekerd en vastberaden zijn voor het geval je denkt dat hun houding je leven overneemt.
5. Laat je niet manipuleren of van gedachten veranderen
Manipulatie is een van de vele facetten van narcistische persoonlijkheidsstoornis. Naast vele andere dingen doen mensen het om hun macht of invloed over anderen te demonstreren. Vaak doen ze dat in het begin niet op een imposante of abrupte manier, maar is het iets waar ze geleidelijk aan werken.
In elk geval zal een narcist altijd proberen je te beheersen, of dat nu opzettelijk of onopzettelijk is. Hij zal proberen je gewoonten, je meningen, ideeën en handelingen te veranderen.
Hij kan je bijvoorbeeld beïnvloeden om je kledingstijl te vervangen door een die hij beter vindt. Wat je dus nooit moet doen is van gedachten veranderen, vooral als het gaat om dingen die tegen je principes of idealen ingaan.
We denken dat je dit artikel ook graag wilt lezen:
Tien tekenen dat je een relatie met een narcist hebt
6. Bagatelliseer hun prestaties en vaardigheden om een narcist te neutraliseren
Een andere truc om met een narcist om te gaan is het bagatelliseren van hun prestaties of vaardigheden.
We suggereerden hierboven dat je ze negeert, behalve bij die gelegenheden waarbij het strikt noodzakelijk is om met ze om te gaan. Als ze echter de meer buitengewone kant van hun persoonlijkheid laten zien, kun je compenseren door hun prestaties te bagatelliseren.
Iemand met deze stoornis zal je bijvoorbeeld doen geloven dat hij aantrekkelijker is, intelligenter, of meer gekwalificeerd om een taak uit te voeren.
Je kunt hem laten weten dat zijn opvattingen overschat worden, wat niet betekent dat je ze moet ontkennen. Hem vertellen dat hij niet zo aantrekkelijk is, dat je slimmere mensen kent, of dat je meer gekwalificeerd bent voor een activiteit zal hem van binnen opvreten.
7. Toon ook je vaardigheden
Aansluitend bij het bovenstaande stellen we nog een tip voor om een narcist te neutraliseren: toon ook je vaardigheden. Nerveusheid mag je nooit overvallen in hun aanwezigheid. Dat betekent echter niet dat je valse bescheidenheid moet oefenen of je vaardigheden moet verbergen.
Wees niet bang om hem of haar de dingen te laten zien waar je beter in bent om hem of haar een gezonde dosis realiteitszin te geven. Als hij of zij opschept over bepaalde academische prestaties, levensprestaties of kwaliteiten, wees dan niet bang om hem of haar te laten weten dat jij soortgelijke dingen gedaan hebt.
Met deze en de andere aanbevelingen kun je een narcist neutraliseren.
Zoals we in het begin bespraken, is narcisme een psychische stoornis die met professionele hulp enigszins verbeterd kan worden. Verwachtingen moeten echter realistisch zijn: het is een complex probleem en vergt vaak een langdurig genezingsproces. Als je iemand kent die een narcistische persoonlijkheidsstoornis heeft en om hem of haar geeft, help hem of haar dan gespecialiseerde hulp te zoeken.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Miller, J. D., Lynam, D. R., Hyatt, C. S., & Campbell, W. K. Controversies in narcissism. Annual review of clinical psychology. 2017: 13: 291-315.
- Mitra, P., & Fluyau, D. Narcissistic Personality Disorder. 2020.