Leer hier alles over muggenbeten

Muggenbeten zijn meer dan alleen hinderlijk. Ze kunnen zelfs een gevaar voor je gezondheid vormen. Lees meer over waarom muggen bijten, waarom ze de voorkeur geven aan bepaalde mensen en hoe je beten kunt voorkomen.

Beoordeeld en goedgekeurd door de arts Leonardo Biolatto.

Geschreven door Daniela Andarcia

Laatste update: 05 november, 2022

Muggenbeten zijn lastig om mee om te gaan. Ze zijn rood, jeuken en het kan eeuwen duren voordat ze verdwijnen. Hoewel muggen vervelender lijken dan gevaarlijk, zijn ze ook in staat om verschillende ziekten over te brengen.

Dengue-koorts, malaria, Zika-virus, West-Nijl-virus en Chikungunya-koorts zijn slechts enkele van de door muggen overgedragen ziekten die deze insecten naar mensen kunnen verspreiden. In dit artikel zullen we alle details over muggenbeten met je delen: waarom ze bijten, wie ze bijten en hoe je je risico kunt verlagen.

Waarom bijten muggen?

Voordat we beginnen, moeten we duidelijk maken dat niet alle muggen bijten. Er zijn ongeveer 3.500 soorten muggen en slechts drie soorten daarvan zuigen bloed: Anopheles, Culex en Aedes.

Daarnaast krimpt dit aantal nog meer als we bedenken dat alleen vrouwelijke muggen bijten. Vrouwtjes hebben eiwitten nodig om eieren te produceren en te leggen, daarom zuigen ze ons bloed op om in die voedingsbehoefte te voorzien.

Over het algemeen kan een vrouwtjesmug na een enkele voeding tussen de 30 en 300 eieren leggen (Engelse link). Om meer eieren te produceren, moet ze meer bloed drinken.

Mannetjesmuggen bijten niet, omdat ze hun voedingsstoffen uit nectar en andere vloeistoffen uit planten halen. Vrouwtjes kunnen leven zonder bloed te drinken, maar de drie hierboven genoemde soorten moeten bloed drinken om zich voort te kunnen planten.

Waarom jeuken muggenbeten?

Wanneer een mug je bijt, dringt ze de huid binnen met een scherpe zuigsnuit en spuit vervolgens speeksel in de wond. Dit voorkomt dat het bloed stolt en zorgt ervoor dat de mug het bloed efficiënter kan opzuigen. Je immuunsysteem reageert op de chemicaliën in het speeksel van het insect, die verschillende reacties kunnen veroorzaken zoals:

• roodheid
• zwelling
• jeuk

Hoewel deze symptomen veelvoorkomend zijn, kunnen kinderen, mensen met een gecompromitteerd immuunsysteem en volwassenen die nog niet eerder door muggen zijn gebeten een sterkere reacties op muggenbeten vertonen. Deze ernstigere symptomen kunnen bijvoorbeeld koorts en chronische netelroos zijn.

Verkiezen muggen bepaalde mensen boven anderen?

Hoe oneerlijk het ook is, het antwoord is ja, muggen hebben voorkeuren. Een aantal onderzoeken suggereren (Engelse link) dat 20% van de bevolking onweerstaanbaar is voor muggen.

Op dezelfde manier hebben entomologen andere factoren ontdekt die jou voor deze insecten aantrekkelijker kunnen maken. Hieronder lees je enkele van de meest voorkomende factoren die je in de favoriete snack van een mug kunnen veranderen.

1. Kleur van kleding

Muggen gebruiken hun zicht om hun prooi te lokaliseren. Studies hebben aangetoond (Engelse link) dat ze zich meer aangetrokken voelen tot donkere kleuren zoals zwart, groen en rood. Met andere woorden, als je deze kleuren draagt, dan ben je waarschijnlijk het doelwit van meerdere muggen.

2. Bloedgroep

Zoals we al eerder zeiden, zijn vrouwtjesmuggen afhankelijk van de eiwitten die in het bloed worden aangetroffen om eieren te produceren, dus het is niet verwonderlijk dat ze een voorkeur voor bepaalde bloedgroepen hebben.

In één onderzoek (Engelse link) merkten entomologen op dat mensen met bloedgroep O twee keer aantrekkelijker zijn voor muggen dan mensen met bloedgroep A, terwijl muggen voor bloedgroep B het minst de voorkeur hebben.

3. Kooldioxide in de adem

Muggen zijn in staat om de kooldioxide te ruiken (Engelse link) die we uitademen. Hoe meer we dus uitademen, hoe kwetsbaarder we zullen zijn voor muggenbeten. Dit verklaart waarom je vaak het onophoudelijke gezoem van het insect om je hoofd hoort. Ze worden door je adem aangetrokken!

Met dat gezegd hebbende, zorg ervoor dat je je voorbereidt om de volgende keer dat je buiten gaat wandelen of joggen muggen te bestrijden. Dat kun je door door je kledingkeuze te veranderen en mugwerende middelen te gebruiken.

4. Chemische samenstelling van bloed en lichaamstemperatuur

Muggen kunnen hun prooi ook detecteren door melkzuur, urinezuur, ammoniak en andere bloedcomponenten te ruiken die in het zweet vrijkomen. Deze insecten hebben een voorkeur voor mensen met hogere lichaamstemperaturen.

Op deze manier kan het aanhouden van een actieve levensstijl je vatbaarder maken voor muggenbeten vanwege de hogere hoeveelheden melkzuur in je bloed en een hogere lichaamstemperatuur.

Er zijn echter ook genetische factoren die een rol spelen bij de hoeveelheid urinezuur en andere componenten die in het bloed worden uitgescheiden.

5. Bacteriën op de huid

Wetenschappelijke studies hebben aangetoond (Engelse link) dat het type en de hoeveelheid bacteriën die op de huid aanwezig zijn, ons vatbaarder kunnen maken voor muggenbeten.

De meest onweerstaanbare prooien zijn mensen met een hoger aantal van bepaalde soorten huidmicroben. Dit kan ook helpen verklaren waarom zoveel muggen vaak op de voeten en enkels zitten, aangezien dit gebied vaak een beerput van bacteriën is.

6. Zwangerschap

Studies tonen aan (Engelse link) dat zwangere vrouwen meer kans hebben om door muggen gebeten te worden dan vrouwen die niet zwanger zijn. Dit komt doordat vrouwen tijdens de zwangerschap ongeveer 21% meer kooldioxide uitademen en hun lichaamstemperatuur aanzienlijk hoger is.

7. Bier drinken

Een studie uit 2002 (Engelse link) bracht alcoholgebruik met meer muggenbeten in verband. Onderzoekers concludeerden dat mensen die bier dronken aanlokkelijker waren voor muggen dan hun tegenhangers die geen bier hadden gedronken.

Zijn muggenbeten te voorkomen?

Hoewel er een aantal dingen zijn die je gewoon niet kunt veranderen om te voorkomen dat je door muggen wordt gebeten, zijn er enkele stappen die je kunt nemen om de overlast die het veroorzaakt te beperken.

Daarnaast verklein je ook het risico op het oplopen van een door muggenbeten overgedragen ziekte. Hier zijn dus enkele snelle tips om te voorkomen dat je door muggen gebeten wordt:

• Gebruik muggenspray.
• Draag indien mogelijk lange mouwen, broeken en sokken.
• Kies felgekleurde kleding.
• Ga niet naar buiten tijdens zonsopgang en zonsondergang, aangezien dit de piekuren zijn voor muggen.
• Houd je terras vrij van plaatsen waar muggen eieren kunnen leggen, zoals een laagje stilstaand water.
• Probeer te voorkomen dat muggen je huis binnendringen.

Sommige mensen zijn kwetsbaarder dan anderen

Van de 3500 soorten muggen zuigen er maar drie bloed. Alleen vrouwelijke muggen bijten om de voedingsstoffen binnen te krijgen die nodig zijn om eieren te produceren en te leggen. Nogmaals, bepaalde mensen zijn aantrekkelijker voor muggen dan anderen zoals:

• zwangere vrouwen
• bierdrinkers
• mensen met bloedgroep O
• sporters
• mensen met bepaalde soorten bacteriën op hun huid.

Hoewel een aantal van deze factoren niet gemakkelijk te veranderen zijn, kun je het risico minimaliseren door de bovenstaande adviezen en de tips tegen muggenbeten op te volgen.