Kunnen kinderen een paleodieet volgen?

Het paleodieet is een manier van eten die van voorouderlijke oorsprong is. Kijk hoe het je kind kan helpen en of het voor kinderen raadzaam en gezond is.

Geschreven en geverifieerd door de diëtist Maria Patricia Pinero Corredor.

Laatste update: 07 november, 2022

Als het paleodieet de evolutie van de mens sinds het paleolithische tijdperk, daterend van 2,5 miljoen tot 10.000 jaar geleden ondersteunde, waarom is het dan niet voor iedereen geschikt, inclusief voor onze kleintjes? In die zin zijn een aantal specialisten van mening dat kinderen een paleodieet kunnen volgen.

Dit patroon is een eetstijl die lijkt op wat onze pre-agrarische voorouders aten. Het gaat om het eten van verse, onbewerkte producten, waardoor de huidige afhankelijkheid van bewerkte kant-en-klaarmaaltijden en een aantal keuzes voor volwaardig voedsel en peulvruchten wordt verminderd.

Het staat ook als het paleolithische dieet bekend, het dieet uit de steentijd, het holbewonerdieet of het jager-verzamelaarsdieet. Net zoals als bij elke andere voedingsrichtlijn moeten ouders ervoor zorgen dat hun kinderen alle voedingsstoffen binnenkrijgen die ze nodig hebben.

Toegestane voedingsmiddelen in een paleodieet voor kinderen

Over het algemeen omvat het paleodieet mager vlees, vis, groenten, fruit, noten, zaden, gezonde vetten en oliën. Het is op het idee gebaseerd dat het spijsverteringssysteem van mensen niet is aangepast aan het eten en metaboliseren van ultrabewerkt voedsel.

Net als andere experts (Engelse link) concludeerde de auteur van het plan, Dr. Loren Cordain, dat het moderne dieet met een toename van chronische niet-overdraagbare ziekten wordt geassocieerd. Denk hierbij aan aandoeningen zoals:

• Diabetes type 2
• Hart- en vaatziekten
• Obesitas
• Hoge bloeddruk
• Osteoporose

Het paleodieet bestaat uit een aantal verschillende onbewerkte voedingsmiddelen. De voedingsmiddelen die deel uitmaken van deze eetstijl zijn onder andere:

• Groenten en fruit. Bij voorkeur tropische soorten, zoals ananas, papaja, mango en fuji-appel.
• Vis en zeevruchten die niet gekweekt is.
• Kip-, kwartel- en ganzeneieren van biologische boerderijen.
• Gevogelte en rood vlees, inclusief wild.
• Zoete aardappelen.
• Brood gemaakt met boekweit. Het is een pseudograan zonder gluten.
• Noten, behalve pinda’s, want dat is een peulvrucht.
• Paddenstoelen zoals champignons, cantharellen, shiitake.
• Honing als zoetstof.
• Kokosolie, olijfolie en avocado als vetsoort.
• Knoflook, prei, olijven, ui, aromatische kruiden en specerijen als smaakmakers.

Te vermijden voedingsmiddelen bij een paleodieet

Het paleodieet vermijdt voedsel dat niet van jagen of verzamelen afkomstig is. Het sluit daarom bewerkte en ultrabewerkte voedingsmiddelen uit, zoals producten met transvetten, ontbijtgranen, frisdranken en kant-en-klaar-producten.

Het is onder andere vastgesteld door de Food and Agriculture Organization of the United Nations (Spaanse link) dat deze producten schadelijk zijn voor de gezondheid. In een artikel over het paleodieet leggen ze uit dat andere natuurlijke voedingsmiddelen, zoals granen, peulvruchten en zuivelproducten, ook niet toegestaan zijn (Spaanse link).

Een van de redenen hiervoor is dat ze geen deel uitmaakten van het voedingspatroon in het paleolithische tijdperk en ontstekingen of spijsverteringsproblemen kunnen veroorzaken. Dit is door het T. Colins Campbell Center for Nutrition Studies besproken (Engelse link). De te vermijden voedingsmiddelen zijn onder andere:

• Aardappelen en peulvruchten, zoals linzen, sojabonen, pinda’s, kikkererwten, erwten, limabonen en alle soorten bonen.
• Zuivelproducten, zoals koemelk, kazen, yoghurt, kefir en bevroren desserts. Specialisten verbieden ook amandel-, soja- en quinoamelk.
• Granen, zoals quinoa, amarant, maïs, gierst, rogge, haver, rijst, tarwe, koekjes, pizza, pasta, brood, gnocchi.
• Zaden zoals chia, zonnebloem, sesam of pompoen.
• Geraffineerde suiker, zoetstoffen en alle afgeleiden.
• Alcoholische of gezoete dranken. Dit omvat wijn, bier, frisdranken en likeuren.
• Besachtige vruchten. Dat wil zeggen, soorten met kleine zaden die we niet kunnen verteren, zoals kiwi, paprika en aardbeien.
• Plantaardige oliën uit zaden en al hun derivaten.

Voordelen van een paloedieet bij kinderen

Kinderen kunnen zelfs meer baat hebben bij het paleodieet dan volwassenen, omdat hun eetgewoonten zich nog maar net aan het vormen zijn. Dit voedingspatroon zorgt voor een nutriëntendichtheid die de behoefte voor de groei en ontwikkeling ondersteunt.

• Kinderen kunnen eiwitten uit mager vlees, vis en gevogelte binnenkrijgen, die essentiële aminozuren bevatten om weefsels tijdens de ontwikkeling te synthetiseren.
• Als energiebron voor hun groei kunnen ze een combinatie van complexe koolhydraten en eenvoudige suikers uit fruit, pompoenen, zoete aardappelen of boekweitbrood consumeren.
• Olijfolie, beroemd om zijn gezondheidsvoordelen (Spaanse link), evenals avocado, kunnen de calorieën aanvullen.
• Een ander voordeel van een paleodieet bij kinderen is de bijdrage van omega 3-vetzuren voor de ontwikkeling van de visus en hersenen en de celopbouw, zoals beschreven in de Chilean Journal of Nutrition (Spaanse link).
• Vette vis, zoals zalm, makreel, tonijn, sardines en walnoten, zijn goede bronnen van dit soort vet.

Aan de andere kant onthult de Complutense Universiteit van Madrid in haar boek “Fruits and Vegetables: Sources of Health” het brede spectrum van vitamines, mineralen, antioxidanten en fytochemicaliën die deze groenten leveren (Spaanse link).

Het zijn hulpstoffen van stofwisselingsprocessen, voor een optimaal immuunsysteem en een gezond lichaam. Het paleodieet promoot ze als een belangrijk onderdeel van het dieet.

Binnen de beperkingen van een paleodieet ondersteunt de WHO de vermindering van geraffineerde voedingsmiddelen en suikers vanaf jonge leeftijd (Spaanse link). Het kan het risico op obesitas, overgewicht, diabetes en hart- en vaatziekten op volwassen leeftijd verminderen.

Dit dieet vermijdt ook bronnen van gluten en bepaalde nutriënten uit peulvruchten, omdat deze schadelijk geacht worden voor het onvolgroeide spijsverteringskanaal van het kind. De Spanish Association of Pediatrics (Spaanse link) beveelt echter aan om gluten en peulvruchten vanaf de leeftijd van 6 maanden te introduceren als onderdeel van de bijvoeding.

Mogelijke gevolgen en bijwerkingen

Het opnemen van gluten in het dieet wordt onder aanhangers van het paleodieet en medische organisaties bestreden. De laatste promoten de aanwezigheid ervan in het eetpatroon vanaf de leeftijd van 6 maanden.

Onze kinderen groeien en hebben veel energie nodig. Het paleodieet elimineert veel voedingsmiddelen die een bron van energie kunnen zijn. Enkelvoudige suikers uit fruit bijvoorbeeld en koolhydraten uit granen en peulvruchten.

Het weglaten van peulvruchten uit het paleodieet elimineert de gezondheidsvoordelen die ze bieden, zoals door de FAO vastgesteld (Spaanse link). Ze zijn een goede bron van oplosbare en onoplosbare vezels, antioxidanten, fytochemicaliën en resistent zetmeel dat wordt gebruikt om de groei van bacteriën in de darm te bevorderen.

Aan de andere kant vermindert het uitsluiten van zuivelproducten een van de beste bronnen van calcium in de voeding van kinderen, wat voor het versterken van botten en tanden essentieel is. Om deze reden leggen specialisten speciale nadruk op het monitoren van de consumptie van vis, bladgroenten, noten en eieren. Aangezien het onderwerp echter punt van discussie is (Spaanse link), kan het geïndiceerd zijn om de calciuminname te verhogen als het kind melk verdraagt.

Een ander gevolg van het weglaten van zuivel is dat dit ook een uitstekend voedingsmiddel is voor probiotische voedingsmiddelen die de darmgezondheid verbeteren. Denk bijvoorbeeld  aan producten zoals yoghurt en andere melkproducten met gezonde bacteriën. Een  paleodieet biedt slechts enkele gefermenteerde plantaardige producten, zoals zuurkool en vruchtendranken (Spaanse link).

Wat de consumptie van rood vlees betreft, associeert het Chilean Journal of Public Health (Spaanse link) het met de ontwikkeling van bepaalde ziekten, dus raden ze aan om meer kip en kalkoen in het dieet op te nemen.

Is een paleodieet geschikt voor kinderen?

Specialisten beschouwen het paleodieet als een veilig en voedzaam dieet voor mensen van elke leeftijd. Bij kinderen moet, net als volwassenen, het eetpatroon aan de individuele behoeften aangepast worden.

Kinderen kunnen een paleodieet volgen, zolang het maar in goed overleg met een kinderarts en een gespecialiseerd diëtist gebeurt. Zo kan voorkomen worden dat er voedingsstoffen ontbreken in het eetpatroon. Ongetwijfeld is het regelmatig eten van magere eiwitten, fruit, groenten, noten, zaden en onverzadigd vet een uitstekende optie voor kinderen en het hele gezin.