Is het verwarmen van plastic in de magnetron veilig?

Het verwarmen van plastic in de magnetron is een veelvoorkomende en eenvoudige activiteit, maar kan schadelijk zijn als we niet het juiste materiaal gebruiken. Lees meer in dit artikel!

Verpakkingen gemaakt van synthetisch materiaal van organische oorsprong samengesteld uit polymeren omringt en vergemakkelijkt het huiselijke leven. Dus iets in plastic opwarmen in de magnetron is iets dat veel mensen doen. Maar is het gezond?

We weten dat het verwarmen van voedsel met microgolven moleculaire trillingen veroorzaakt die de chemische samenstelling veranderen. Microgolven kunnen zo ook de chemische samenstelling van de containers die we gebruiken veranderen.

De discussie is breed en zit vol met argumenten voor en tegen het gebruik van de magnetron. Er zijn er die beweren dat het, met het juiste plastic en door de eigenschappen van het voedsel te kennen, onschadelijk is, zoals ook de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) stelt. Ontdek in dit artikel welke kunststoffen geschikt zijn en wat de risico’s zijn bij het gebruik van de magnetron.

Welke soorten kunststoffen zijn er?

We classificeren kunststoffen als natuurlijk of synthetisch. Synthetische stoffen omvatten thermoplasten, thermoharders en elastomeren. Volgens de vastgestelde codering worden ze geïdentificeerd door een recyclingsymbool met drie pijlen.

Dit is het internationale symbool voor recycling en binnenin vind je een cijfer van 1 tot 7:

• PET (polyethyleentereftalaat): dit heeft veel eigenschappen zoals transparantie en kleurstofacceptatie. Het is sterk, lichtgewicht en gemakkelijk te recyclen. Veel fabrikanten gebruiken het voor het verpakken van dranken.
• HDPE (hoge dichtheid polyethyleen): dit is flexibel, maar met enige stijfheid. Het is bestand tegen chemische invloeden en hoge en lage temperaturen. Het is kleurloos, bijna ondoorzichtig en makkelijk om op te printen, te tekenen of te lijmen. HDPE wordt vaak gebruikt in verpakkingen voor voedsel, schoonmaakproducten of motorolie.
• PVC (polyvinylchloride): dit is een zeer flexibel en transparant plastic dat veel bedrijven gebruiken in zakken, laboratoriumcontainers of diepvriesproducten. Het kan worden gerecycled in containers, vuilnisbakken en leidingen.
• LDPE (lage dichtheid polyethyleen): dit plastic heeft weinig recyclingmogelijkheden en wordt het minst gebruikt in de voedselketen vanwege het gemak van het vrijgeven van gifstoffen. Het is bestand tegen zuren. Vanwege zijn hardheid wordt het gebruikt voor leidingen, sanitair, medische apparatuur, wasmiddelflessen en andere toepassingen.
• PP (polypropyleen): ook hard, thermisch stabiel en gemakkelijk te vormen en te kleuren. We zien het in flessendoppen, lunchboxen en luiers. Het is bestand tegen chemische middelen, kokend water en reinigingsmiddelen. Het is de enige die de Wereldgezondheidsorganisatie aanbeveelt voor contact met voedsel (Spaanse link).
• PS (polystyreen): we kennen dit als kunststof glas. Het is hard en wordt gebruikt bij voedsel, speelgoed en in laboratoria.
• Overige (gemengd plastic): een moeilijk te recyclen product dat uit meerdere materialen bestaat. We vinden het in talloze voorwerpen, zoals babyflessen, tuitbekers, medische containers, auto-onderdelen en compact discs.

Welke zijn magnetronbestendig?

Volgens de voorschriften en identificatiecodes hebben magnetronbestendige containers de nummers 1, 2 en 5. Of ze hebben het opschrift ‘magnetronbestendig’. Alleen deze hebben een ontwerp dat geschikt is om in de magnetron te gebruiken zonder hun fysisch-chemische stabiliteit te veranderen en zonder toxische migratie van deeltjes.

Wees voorzichtig met babyflessen, omdat fabrikanten ze al tientallen jaren van polycarbonaat maken. Dit materiaal geeft bisfenol-A vrij in de magnetron, een hormoonontregelaar.

Er is momenteel een verbod op de productie ervan en bedrijven vervangen het door polypropyleen of polyethersulfon, dat veilig in de magnetron kan worden verwarmd. Je moet echter nog steeds het productlabel controleren om te bevestigen dat ze BPA-vrij zijn.

Zoals je kunt zien is er een grote verscheidenheid aan kunststoffen. Thuis zijn we geneigd ze opnieuw te gebruiken. We hebben de neiging om containers te pakken en ze te gebruiken om eten of drinken in te bewaren, ook al zijn ze niet ontworpen voor dat doel, of in ieder geval niet op een duurzame manier. Op dezelfde manier denken we, omdat ze van plastic zijn, dat we ze wel even in de magnetron kunnen opwarmen.

Wat zijn de risico’s van plastic in de magnetron?

Bepaalde kunststoffen zijn verre van inert, maar geven dioxines, giftige en kankerverwekkende stoffen af wanneer we ze aan hitte of kou blootstellen. Ze komen in levensmiddelen terecht in een chemisch proces dat we migratie noemen.

Hoewel sommige analyses (Spaanse link) schatten dat het migratieproces wordt overschat, is er een mengeling van wetenschappelijke argumenten die om voorzichtigheid vragen. Laten we eens kijken naar enkele voorbeelden:

• Als de verpakking nummer 7 heeft, betekent dit dat het bisfenol bevat. In grote hoeveelheden kan dit schadelijk zijn voor het lichaam. Het is een exogene stof, die volgens onderzoek (Spaanse link) kan bijdragen aan obesitas, endocriene veranderingen en chronische degeneratieve ziekten.
• Verpakkingen met het cijfer 3 en het acroniem PVC bevatten ftalaten, chemische verbindingen die als weekmakers worden gebruikt. Ze zijn schadelijk voor de gezondheid.
• Verwarm ook nooit voedsel in de magnetron met de cijfers 4 of PVC (polyvinylchloride) of 6 of PS (polystyreen).

Uit een ander onderzoek (Spaanse link) bleek dat een hoog percentage van de mensen die vaak de magnetron gebruiken, niet weet welke kunststoffen ze moeten gebruiken. En erger nog, ze gebruiken elke verpakking en oververhitten het voedsel. Dit vergroot de kans op migratie van vreemde stoffen van het oppervlak van het materiaal naar het voedsel.

Verder maken leef- en werkpatronen die oververhitting van vetrijke voedingsmiddelen bevorderen het probleem alleen maar groter. Migratie neemt toe wanneer we producten met deze eigenschappen verhitten en de contacttijd verlengen.

Andere opties zodat we plastic niet hoeven te verwarmen in de magnetron

Als je geen magnetron-bestendig plastic hebt, kun je glas of keramiek gebruiken dat zonder problemen de temperaturen van het opwarmen van voedsel kan weerstaan. Als het maar voor een paar seconden is, zal het gebruik van papier of karton, bij voorkeur wit, ook geen enkel risico opleveren.

Een paar van de beste opties zijn siliconenglas en pyrexglas, die je zowel in de magnetron als in conventionele ovens kunt gebruiken.

Je mag nooit metaal in de magnetron doen. Tegenwoordig is aluminium volgens de aanbevelingen van de fabrikant echter toegestaan. Je kunt zelfs magnetronbestendige aluminiumfoliecontainers op de markt vinden.

Controleer de kwalificaties van de container voordat je plastic in de magnetron verwarmt

we raden aan om de containers te gebruiken die door fabrikanten veilig zijn verklaard voor verwarming in de magnetron. Fabrikanten moeten volgens normen de specificaties van het type kunststof op containers aangeven. Het is dus aan ons om de informatie goed te kennen en ermee om te gaan.

Als je daarentegen moeite hebt met het herkennen van het plastic dat veilig in de magnetron kan, kies dan uit voorzorg voor glas of keramiek. Je moet ook bepalen of je voedsel moet koken of gewoon moet opwarmen. Voor de laatste is de tijd korter. Dus of het dan plastic of glas is, blootstalling is dan geen probleem.

Dat is niet hetzelfde als het om koken gaat. Doe dit nooit in de magnetron zonder een container die duidelijk aangeeft dat het veilig is om in de magnetron te gebruiken. Vermijd ook containers die vervormd of erg versleten zijn, omdat ze meer kans hebben om chemicaliën vrij te geven.