Dieetbeperkingen voor mensen met neutropenie

Mensen met neutropenie moeten een speciaal dieet volgen om het risico op infectie te verkleinen. Weet je wat ze in hun dieet moeten vermijden? Lees het volgende artikel om erachter te komen.

Geschreven en geverifieerd door de voedingsdeskundige Eliana Delgado Villanueva.

Laatste update: 24 augustus, 2022

Mensen met neutropenie moeten een speciaal dieet volgen om het risico op een infectie te verkleinen. Iemand met neutropenie heeft een laag aantal witte bloedcellen, vooral witte bloedcellen die als neutrofielen bekendstaan.

Er zijn verschillende oorzaken, maar deze aandoening komt vooral voor bij mensen met kanker en die een chemotherapiebehandeling moeten ondergaan. Hieronder bespreken we de beperkingen en adviezen waarmee je rekening moet houden om in deze gevallen voldoende voeding te krijgen.

Wat is neutropenie?

Neutropenie is een verlaging van het aantal neutrofielen in het bloed. Als gevolg hiervan verzwakt het immuunsysteem en neemt het risico op verschillende infecties toe.

Neutropenie is dus een verlaging van het aantal neutrofielen in het bloed, volgens een studie gepubliceerd in Clinical Cornerstone (Engelse link). Als het ernstig is, dan verhoogt het het risico en de ernst van bacteriële en schimmelinfecties. Focale symptomen van infectie kunnen onopgemerkt blijven, maar tijdens de meest ernstige infecties is koorts aanwezig.

Artsen diagnosticeren neutropenie door middel van een aantal witte bloedcellen met een differentiaalformule, maar voor evaluatie moet de oorzaak worden achterhaald.

Als er koorts aanwezig is, dan wordt er een infectie verondersteld, waardoor er een onmiddellijke empirische behandeling met een breedspectrum antibioticum vereist is. Dit is vooral essentieel wanneer de neutropenie ernstig is.

Wat is het juiste dieet voor mensen met neutropenie?

De waarheid is dat het antwoord een uitdaging kan zijn, aangezien er geen uniforme normen voor het toedienen van een neutropenisch dieet zijn. Er zijn bovendien veel varianten.

Zelfs binnen hetzelfde ziekenhuis kunnen er verschillende professionals zijn die voor hetzelfde doel verschillende voedingsschema’s verdedigen. Het is mogelijk om enkele protocollen te vinden, zoals die gepubliceerd in de Journal of Human Nutrition and Dietetics (Engelse link), maar wereldwijde systematisering ontbreekt.

Wat wordt er gesuggereerd om voor mensen met neutropenie te beperken?

Om voor voldoende voeding te zorgen, kan het raadzaam zijn om bepaalde voedingsmiddelen die momenteel een onderdeel uitmaken van het normale dieet te beperken.

Afhankelijk van wat je oncoloog je vertelt en het centrum waar je chemotherapie ondergaat, kan je worden geadviseerd om bepaalde voedingsmiddelen te vermijden. Te vermijden voedingsmiddelen zijn onder andere:

• Rauw vlees en zeevruchten
• Rauwe noten
• Boter
• Elk voedsel dat rauwe eieren kan bevatten
• Zachte of oude kazen
• Ongepasteuriseerde kaas
• Ongepasteuriseerde melk
• Fruit- en groentesappen
• Ongepelde granen
• Met room gevulde cakes en gebakjes die niet zijn ingevroren
• Rauwe honing of honingraat
• Water uit waterbronnen of putten
• Water aangevuld met vitamines
• Sauzen of dressings uit supermarkten

Welke risico’s kan het neutropenische dieet met zich meebrengen?

Oncologen leggen nu meer de nadruk op veilige technieken voor het omgaan met voedsel, in plaats van het beperken van voedsel. Chemotherapie heeft al een grote invloed op iemands lichaam en eetlust. Het verder beperken van voedsel kan eventuele onderliggende voedingstekorten verergeren.

Hoewel je misschien hoort dat een neutropenisch dieet goed kan zijn, is het veilig omgaan met voedsel en het beperken van de inname van bepaald voedsel net zo belangrijk als altijd bij het verminderen van ziekte en mogelijk sterfte tijdens het ondergaan van chemotherapie.

Zelfs in de afgelopen jaren zijn de effecten van het ketogene dieet op deze patiënten onderzocht (Engelse link), met veelbelovende resultaten op het gebied van het verminderen van sterfte.

Belangrijke aspecten waarmee rekening moet worden gehouden

Mensen met neutropenie hebben andere nadelen als het om voeding gaat. De aanwezigheid van zweren en gebrek aan eetlust zijn slechts enkele voorbeelden. Mensen die chemotherapie krijgen, moeten ook dagelijks met andere uitdagingen worstelen:

• Zweertjes in de mond, het is noodzakelijk om voedingsmiddelen te kiezen die minder snel schade toebrengen door ze te eten. Het is het beste om citrusvruchten of gekruid voedsel te vermijden.
• Verlies van eetlust. Zelfs als je geen zin hebt om te eten, zijn er enkele tips die je kunnen helpen om de voedingsstoffen binnen te krijgen die je nodig hebt.
• Veranderingen in smaak. Een aantal geneesmiddelen voor chemotherapie kunnen ervoor zorgen dat alles wat je eet metaalachtig smaakt. Het kiezen van voedsel, zoals voedsel met sterke smaken, eten met plastic keukengerei en andere veranderingen kan nuttig zijn.
• Vermoeidheid is een van de meest ongemakkelijke symptomen van kankerbehandeling. Als gevolg hiervan is het niet ongebruikelijk dat mensen niet zo gezond eten als dat ze zouden moeten. (Houd er rekening mee dat dierbaren van mensen met kanker zich vaak hulpeloos voelen en om hulp vragen is iets dat je voor hen kunt doen.)

Als je je zorgen maakt over het omgaan met voedsel of over wat je wel of niet moet eten, terwijl je chemotherapie krijgt, neem dan contact op met je oncoloog en vraag of het een goed idee is om een voedingsdeskundige te raadplegen die in oncologie gespecialiseerd is.

Tot slot

Naast het veilig omgaan met voedsel zijn er veel manieren waarop je je risico op het ontwikkelen van een infectie tijdens chemotherapie kunt verminderen, vooral wanneer je aantal witte bloedcellen laag is.

Wegblijven van vrienden en familie die hoesten of verkouden zijn, wordt ook vaak genoemd. Huisdieren kunnen echter ook een bron van infectie zijn.