De rol van melatonine bij het beheersen van obesitas

Melatonine speelt een belangrijke rol bij het beheersen van obesitas, deels vanwege het vermogen om de thermogene capaciteit van het lichaam te vergroten. Leer hoe het aanvullen van de beschikbare hoeveelheid van dit hormoon kan helpen bij het afvallen.
De rol van melatonine bij het beheersen van obesitas
Daniel Baldó Vela

Geschreven en geverifieerd door De verpleegkundige Daniel Baldó Vela.

Laatste update: 07 november, 2022

We kunnen obesitas definiëren als een gegeneraliseerde overmaat aan lichaamsvet die het gevolg is van een positieve energiebalans . De oorsprong daarvan vinden we in een multifactorieel en complex web dat betrekking heeft op de fysieke, psychologische en sociale sfeer van de mens. Weet je wat de rol van melatonine is bij het beheersen van obesitas?

De meeste mensen die obees zijn lijden aan wat bekend staat als chronodisruptie. Dit is een inwendige onbalans, voornamelijk veroorzaakt door slaapstoornissen, wat betekent dat het lichaam met het ophopen van lichaamsvet. Het lijkt er dus op dat het verbeteren van de kwaliteit van de slaap van fundamenteel belang is. Melatonine speelt daarbij een belangrijke rol.

Slaap en obesitas

De rol van melatonine bij het beheersen van obesitas

Slaap is een essentieel proces voor het herstellen van cellulaire energievoorraden en het herstellen van de homeostase van het centrale zenuwstelsel en andere lichaamsweefsels. Deze taken zijn essentieel om het lichaam goed te laten functioneren en dus een correcte lichaamssamenstelling te behouden.

In die zin gaan veel mensen met obesitas laat naar bed en krijgen ze geen goede nachtrust. Hierdoor zijn ze overdag moe. Als gevolg van hun gebrek aan energie eten ze meer om energie te krijgen en bewegen ze juist minder om energie te besparen.

Tegelijkertijd zorgt de toestand van het lichaam van deze mensen ervoor dat ze slechter gaan eten (Engelse link). Het gebrek aan slaap genereert een groot ongemak dat iemand uiteindelijk oplost met de meest plezierige stimulus die ze kennen: de combinatie van vet, zout en suiker.

Deze combinatie is precies dat wat wij als ‘junkfood’ beschouwen. Junkfood is een van de grootste bronnen van genot vanwege de hoge dopamine-afgifte die het genereert.

Al het bovenstaande zorgt ervoor dat de persoon in kwestie aan het eind van de dag vol energie zit en langer wacht voordat hij of zij gaat slapen. Dit zal, naast al het bovenstaande, de kans vergroten dat men zijn toevlucht neemt tot junkfood, als bron van entertainment. Dit lost ook het ongemak op dat wordt veroorzaakt door de verveling omdat alle anderen al slapen.

De rol van melatonine bij het beheersen van obesitas

Melatonine is een hormoon dat door het lichaam wordt gesynthetiseerd met als belangrijkste taak het reguleren van de slaap-waakcyclus. Met andere woorden, dit hormoon bepaalt wanneer we slapen en wanneer we wakker zijn. Het wordt gereguleerd door licht, dus als het niet reageert op natuurlijke lichtprikkels, verandert de werking.

Zoals we hierboven al vermeldden, hebben de meeste mensen met obesitas moeite om een goede nachtrust te hebben. Dit geeft niet alleen aan dat hun circadiaan ritme is veranderd, maar het versterkt deze verandering ook. Dit is de reden waarom, naast het verbeteren van de slaapgewoontes, suppletie met melatonine essentieel wordt.

Een groep Spaanse onderzoekers deed in 2018 een studie met dieren om de rol van melatonine bij overgewicht aan te tonen. Het resultaat van dit onderzoek is gepubliceerd in de Journal of Pineal Research (Engelse link).

Hierbij toonden zij aan hoe langdurige suppletie met melatonine de omzetting van wit vet in beige vetweefsel bevordert (vetverbrandende activiteit) en de thermogene activiteit van bruin vet verhoogde. Suppletie met melatonine verhoogt het thermogene vermogen van het lichaam, zelfs wanneer fysieke activiteit of voedselinname niet wordt gewijzigd.

Suppletie met melatonine

Scheikundig teken van het hormoon melatonine

 

Het toedienen van een supplement van melatonine zou bestaan uit het innemen van 2 milligram melatonine in de vorm van tabletten met verlengde afgifte. De ideale tijd om ze in te nemen is tussen de twee en drie uur voordat je gaat slapen. Dit kan echter per persoon verschillen.

Hoe dan ook, recent onderzoek heeft de positieve effecten aangetoond van het gebruik van hogere doses. De resultaten waren positief in doses tot 100 milligram, waarbij bijwerkingen uitgesloten zijn. We zien dit in een artikel gepubliceerd in het European Journal of Clinical Pharmacology (Engelse link).

In ieder geval moet een professionele expert op dit gebied altijd de suppletie met melatonine begeleiden. Een professional zal ook in staat zijn om de optimale dosis te bepalen, het meest geschikte tijdstip voor inname bij te sturen en mogelijke interacties met andere medicijnen te evalueren.

We kunnen dus concluderen dat de rol van melatonine bij het beheersen van obesitas veelbelovend is. Een professionele deskundige moet echter altijd verantwoordelijk zijn voor een goede begeleiding bij een suppletie van melatonine.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Fernández Vázquez, G., Reiter, R.J. & Agil, A. (2018). Melatonin increases brown adipose tissue mass and function in Zücker diabetic fatty rats: implications for obesity control. Journal of pineal research, 64(4). Consultado el 10/01/2020. Recuperado de: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/jpi.12472#accessDenialLayout
  • Groth Harpsoe N., Holst Andersen LP., Gogenur I., Rosenberg J., Clinical pharmacokinetics of melatonin: a systematic review. Eur J Clin Pharmacol, 2015. 71 (8): 901-9.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.