De oorzaken van verkleurde tanden
Tandartsen bestuderen het verschijnen en de morfologie van verkleurde tanden om te ontdekken hoe ze kunnen worden voorkomen en behandeld. Voor patiënten zijn vlekken op de tanden ook een cosmetisch probleem.
Glimlachen en spreken mag niet worden beïnvloed door verkleuringen waardoor je tanden er dof en lelijk uitzien. Laten we eens kijken naar enkele van de mogelijke oorzaken van dit veelvoorkomende probleem.
Soorten verkleurde tanden
Ten eerste is het belangrijk om te weten dat er in principe twee soorten tandvlekken zijn: extrinsiek en intrinsiek. We zullen beide termen hieronder toelichten zodat je weet wat het verschil is.
1. Extrinsiek
Deze verkleuringen tasten de buitenste lagen van een tand aan. Ze worden vaak veroorzaakt door gepigmenteerde resten van verschillende dranken of voedingsmiddelen. Denk hierbij aan het nuttigen van producten zoals:
- wijn
- koffie en thee
- sojasaus
Rokers kunnen ook extrinsieke verkleurde tanden krijgen door tabaksrook. Verkleurde tanden kunnen echter ook verschijnen als gevolg van tandveroudering en slijtage, zelfs zonder dat ze aan deze factoren zijn blootgesteld.
2. Intrinsiek
Dit probleem tast de binnenste laag van de tanden aan. Trauma of een aangeboren afwijking kan dan verkleurde tanden veroorzaken. Soms kunnen de verkleuringen verschijnen wanneer een zwangere vrouw tijdens de zwangerschap een bepaald medicijn inneemt, zoals tetracyclines. Een specifieke aandoening die dit kan veroorzaken is fluorose door overmatige inname van fluoride.
Extrinsieke tandvlekken kunnen intrinsiek worden door penetratie. Een tandvlek op het glazuur, de buitenste laag, kan door de binnenkant van de tand in het tandbeen doordringen.
De oorzaken van verkleurde tanden
Veel factoren kunnen tandverkleuring veroorzaken. Bepaalde voedingsmiddelen, medicijnen en trauma’s zijn veelvoorkomende oorzaken. Hieronder noemen we de meest voorkomende oorzaken van verkleurde tanden onder de algemene bevolking. Factoren die hiertoe leiden zijn onder andere:
- Veroudering. In de loop der jaren wordt het tandglazuur donkerder. Slijtage maakt het tandglazuur dunner en onthult de binnenste lagen, die een andere kleur hebben.
- Voedsel. Zoals we hierboven reeds vermeldden, kunnen sommige dranken en voedingsmiddelen vlekken op de tanden veroorzaken. Koffie is een van de oorzaken van verkleurde tanden bij uitstek (Engelse link).
- Rode wijn, wortelen, citrusvruchten en azijn kunnen het glazuur aantasten en kunnen vlekken op de tanden veroorzaken.
- Tabak. Nicotine kleurt tanden bruin.
- Natuurlijke kleur. Niet alle tanden van mensen hebben dezelfde kleur. Vanaf de geboorte kunnen verschillende tintkleuren vlekken en verkleuringen duidelijker maken.
- Medicatie. Sommige medicijnen worden geassocieerd met tandverkleuring, zoals difenhydramine en chloorhexidine. Dit gebeurt echter alleen als ze gedurende lange tijd worden ingenomen. Andere geneesmiddelen, waaronder tetracyclines, verstoren de tandvorming in de kindertijd.
- Fluorose. Wanneer iemand meer fluoride consumeert dan wordt aanbevolen hoopt het zich op in het lichaam, vooral in de tanden. De fluoride kan vlekken op tanden geven (Spaanse link).
- Trauma. Vooral bij kinderen, wiens tanden nog in ontwikkeling zijn, kan een trauma het groeiproces veranderen waardoor er een vlek op de tand kan ontstaan.
- Slechte hygiëne. Gebrek aan poetsen of een slechte poetstechniek kan verkleurde tanden veroorzaken.
Blijf lezen voor meer informatie:
Tandbederf: wat veroorzaakt gaatjes in de tanden?
De kleuren van vlekken op de tanden
Het verkleuren van tanden is een belangrijk teken in de tandheelkunde, omdat het de professional naar bepaalde diagnoses kan leiden.
Niet alle tandvlekken zijn hetzelfde. Ze zijn er in verschillende kleuren, afhankelijk van de oorzaak waardoor ze zijn ontstaan. De kleur is belangrijk voor de tandarts die wordt geraadpleegd voor de verkleurde tanden, omdat deze kan helpen om de diagnose te stellen.
- Witte vlekken wijzen bijvoorbeeld op fluorose. De vlekken veroorzaakt door de opbouw van bacteriële tandplak zijn ook wit, wat duidelijker wordt naarmate de mondhygiëne slechter is.
- De kleur bruin is meestal te wijten aan eten of drinken. Tabak veroorzaakt ook bruinachtige verkleuring van de tanden. Een opeenhoping van voedselresten veroorzaakt gele vlekken.
- Gele tanden onthullen ook de aanwezigheid bacteriële plaque, die wordt gevormd door micro-organismen die een goede plek hebben gevonden om zich te ontwikkelen door gebrek aan hygiëne.
- Groene vlekken komen vaker voor op jonge leeftijd. Net als gele vlekken zijn ze gekoppeld aan slecht poetsen. Het groene pigment achter deze kleuring wordt fenazine genoemd en wordt veroorzaakt door bepaalde bacteriën en schimmels.
- Ten slotte kunnen zwarte vlekken op de tanden ontstaan door een hoge ijzerinname of door medicijnen zoals chloorhexidine. Zwarte vlekken kunnen ook een symptoom van parodontitis zijn.
Lees hier meer:
Natuurlijke producten voor het bleken van tanden
Hoe kun je verkleurde tanden voorkomen?
Je kunt algemene richtlijnen toepassen om te proberen het ontstaan van vlekken op je tanden te voorkomen. Denk hierbij onder andere aan de volgende adviezen en maatregelen:
- Verbeter je mondhygiëne. Goed en vaak je tanden poetsen is de belangrijkste manier om je tanden te beschermen.
- Bezoek regelmatig de tandarts. Je moet regelmatig naar een tandarts gaan om je tanden te laten controleren en passende aanbevelingen en adviezen te krijgen.
- Verminder je consumptie van dranken zoals koffie en frisdrank.
- Vermijd of stop met roken.
Heb je vlekken op je tanden opgemerkt? Als dat het geval is, maak dan een afspraak met een tandarts om te ontdekken wat aan de hand kan zijn en wat je er eventueel aan kunt doen.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Ramírez, Paula, et al. “Prevalencia de manchas blancas antes y después del tratamiento de ortodoncia.” CES Odontología 27.2 (2014): 61-67.
- Morán, Vera, and Dick Bryan. Estudio comparativo de los agentes blanqueadores en dientes con discromía. BS thesis. Universidad de Guayaquil. Facultad Piloto de Odontología, 2016.
- Viñuela, Alicia Celemín. “ESTUDIO COMPARATIVO DEL COLOR DENTAL SEGÚN EDAD, GÉNERO Y TIPO DE DIENTE.” (2016).