De 7 meestvoorkomende oorzaken van stress in de kersttijd

Ontdek in dit artikel de meestvoorkomende oorzaken van stress met Kerstmis en hoe je daar goed mee om kunt gaan.

Geschreven en geverifieerd door de filosoof Maria Alejandra Morgado Cusati.

Laatste update: 18 december, 2023

Hoewel de kersttijd vaak wordt geassocieerd met vreugde, feest en familie-samenzijn, is het ook een realiteit dat veel mensen in deze tijd grote hoeveelheden stress, angst en verdriet ervaren. Waarom? De meestvoorkomende oorzaken van stress met Kerstmis zijn meervoudig en verschillen per persoon.

De nostalgie die de festiviteiten opwekken, evenals de afname van rust en meerdere activiteiten, hebben een grote invloed op dit probleem. Het is echter essentieel om de trigger te identificeren, omdat het noodzakelijk is om strategieën toe te passen om ermee om te gaan voordat het gezondheidscomplicaties genereert.

De 7 meestvoorkomende oorzaken van stress met Kerstmis

De oorzaken van stress met Kerstmis variëren afhankelijk van de context waarin de persoon zich bevindt. De waarheid is dat deze data de neiging hebben om spanning, angst en andere onaangename emoties te verhogen.

Hierop wordt gewezen in een studie (Engelse link) gepubliceerd in Innovations in Clinical Neuroscience, waarin wordt geconcludeerd dat er tijdens de kerstvakantie een toename is van dysforische stemmingen, d.w.z. met een neiging tot depressie, prikkelbaarheid en angst.

Studies (Engelse link) suggereren ook dat er in deze tijd van het jaar een toename is van gevallen van hartaanvallen, wat – onder andere – samenhangt met emotionele stress. Het is dus een probleem dat niet onopgemerkt mag blijven en moet worden vastgesteld om de meest effectieve oplossingen te vinden. Laten we de belangrijkste oorzaken ervan in detail bekijken.

1. Onrealistische verwachtingen over de vakantie

De meeste mensen hebben een traditionele voorstelling van Kerstmis die overdreven optimistisch is. Het wordt meestal geassocieerd met een gezellig, vrolijk huis, bewoond door een gelukkige familie, die samenkomt om cadeaus te delen en een geweldig diner dat tot in de perfectie is bereid.

Het leven is echter vaak zo complex en rommelig dat het vaak niet past bij deze conventionele voorstelling. Toch verwachten velen dat hun ervaring eraan voldoet. Wanneer dan onrealistische verwachtingen niet uitkomen, worden emoties van teleurstelling en frustratie ervaren.

Met de opkomst van de sociale media wordt dit bovendien duidelijker, vooral wanneer anderen hun “perfecte Kerstmis” posten. In zekere zin creëert dit extra druk en een verplichting om een viering te houden die voldoet aan sociale conventies.

In dit geval moeten we ons ervan bewust zijn dat de manier waarop we Kerstmis doorbrengen niet hoeft te voldoen aan sociale voorstellingen. Het is prima om kerstroutines en -tradities aan te passen aan nieuwe en andere omstandigheden.

Als bijvoorbeeld familiebezoek ongemak veroorzaakt door toegenomen verplichtingen, gezondheidsproblemen, conflicten tussen familieleden, of een andere reden, is het prima om ze af te zeggen en de festiviteiten te vieren met een hechtere kring en zonder zoveel opzichtigheid.

2. Het organiseren van de festiviteiten

Achter de grote familiefeesten is er iemand die al het voorbereidende werk moet doen van organiseren, versieren, winkelen, koken, enzovoort. Meestal zijn het de moeders van het gezin die uiteindelijk de meeste stress ervaren.

Bovendien komen er vaak nog schoolsluitingen en familiebezoek bij. Dus in plaats van te genieten, raken deze mensen uiteindelijk erg overweldigd en gestrest.

In deze gevallen wordt het volgende aanbevolen:

• Plan vooruit voor feesten en familiebezoeken.
• Verdeel taken en vraag de medewerking van alle leden.
• Laat elke dag wat tijd over voor een ontspannende activiteit.
• Vermijd het opnemen van te veel bezoeken en sociale evenementen in de agenda.

3. Familiespanningen

In bijna alle gezinnen zijn er conflicten die meestal in de kersttijd verhevigen door de toename van familiebijeenkomsten en samenleven. Het is vaak een van de meestvoorkomende oorzaken van stress met Kerstmis.

Het komt vaak voor dat men zich in de verplichting bevindt om te delen met een familielid met wie men niet zo’n goede relatie heeft. Ook ideologische botsingen tussen leden door generatie-, geografische of persoonlijke verschillen komen vaak voor.

Zelfs als er geen duidelijke bron van onenigheid of conflict is, kan een langdurige periode in de nabijheid van een groot deel van de familie toch stressvol zijn. Om daarmee om te gaan kun je het beste realistische verwachtingen koesteren.

Als familieleden de neiging hebben om het hele jaar door ruzie te maken, dan is de kans groot dat ze ook op Eerste Kerstdag ruzie zullen maken. Een oplossing is dus om de vieringen op te splitsen om de “strijdende partijen” gescheiden te houden. Bezoek bijvoorbeeld één groep familieleden op kerstavond en een andere met Kerstmis.

Een andere aanbeveling is om controversiële onderwerpen tijdens de avond te vermijden. In plaats daarvan kunnen ze zich bezighouden met speelse activiteiten – zoals familiebordspellen – om te voorkomen dat ze hun toevlucht nemen tot ongemakkelijke gesprekken.

Vermijd ten slotte overmatig gebruik van alcoholische dranken. Verminderde remmingen kunnen bijdragen tot onnodige ruzies.

4. Alleen zijn met kerstmis

Een van de meestvoorkomende oorzaken van stress in de kersttijd is dat je niet bij je familie kunt zijn. Veel mensen zijn alleen met Kerstmis en de redenen kunnen zijn een verhuizing naar een stad ver van hun familie, een echtelijke breuk of een vervreemding van het gezin.

In deze gevallen kan de nadruk op familie, saamhorigheid en goede tijden tijdens de Kerstvakantie ervoor zorgen dat degenen die geïsoleerd zijn zich erg eenzaam en depressief voelen.

Als dit jouw geval is, raden we aan om contact te houden met je dierbaren door middel van videogesprekken of berichten. Probeer ook plannen te maken voor Eerste Kerstdag; als je niemand hebt om die dag mee te delen, overweeg dan om vrijwilligerswerk te doen voor een goed doel.

Als je in het buitenland woont, is een andere optie om een samenkomst te organiseren met mensen die je kent en die in dezelfde situatie verkeren, of om gemeenschappelijke vieringen bij te wonen, zoals Christmas Carols in gemeenschappelijke plaatsen.

5.  Financiële problemen

Geld en financiële problemen zijn veel voorkomende oorzaken van stress in de kersttijd. Uitgaven aan cadeaus, eten en versieringen kunnen Kerstmis ook tot een stressvol seizoen maken, vooral voor wie financiële problemen of werkloosheid heeft.

Denk dan aan wat we zeiden over de verwachtingen van het seizoen; die zullen zich niet altijd aanpassen aan de werkelijkheid en dat is niet erg. Kerstmis is gewoon een andere datum op de kalender en het is oké als er op dit moment geen voorwaarden zijn om een droomviering te houden.

Met dit duidelijk, nodigen we je uit om jezelf de gelegenheid te geven om Kerstmis op je eigen manier te beleven, door het aan te passen aan je persoonlijke behoeften en mogelijkheden. Je kunt het volgende in praktijk brengen:

• Stel een budget vast en houd je daaraan om overbesteding te voorkomen.
• Overweeg een eenvoudigere, zuinigere versie van de viering.
• Houd in gedachten dat je geen geld hoeft uit te geven om een geschenk te geven, je kunt ook je tijd en aanwezigheid aan anderen geven of een geschenk geven dat je zelf hebt gemaakt (zoals een kaart of knutselwerkje met kerstthema).

6. Scheidingen, echtscheidingen of recente verliezen

De afwezigheid van dierbaren is een van de meestvoorkomende oorzaken van stress in de kersttijd. De feestdagen kunnen erg moeilijk zijn voor een gezin dat onlangs een scheiding, echtscheiding, verhuizing of het overlijden van een dierbare heeft meegemaakt.

Het doormaken van het rouwproces maakt dat de feestdagen de emotionele wonden verdiepen. Erken daarom dat ongelukkige gevoelens normaal zijn en dat het oké is om je verdrietig of eenzaam te voelen.

Het is oké om je gevoelens te uiten en bedenk dat, ook al is het een feestelijk seizoen, je niet de hele tijd blij hoeft te zijn.

Natuurlijk is het verstandig om isolatie te vermijden. Delen met andere dierbaren en deelnemen aan verschillende activiteiten kan dat gevoel van eenzaamheid voorkomen. Zo kan ook deelname aan gemeenschaps- of liefdadigheidsevenementen.

7. Ongezonde eetgewoonten

Eetgewoonten tijdens Kerstmis zijn ook van invloed op het ontstaan van stress. In feite is het niet ongewoon dat sommige mensen hun toevlucht nemen tot calorierijk voedsel (Engelse link) en alcohol om te proberen stress en angst te kalmeren.

En hoewel dit voedsel het gevoel van stress tijdelijk vermindert, is er later een rebound-effect en hebben negatieve emoties de neiging te intensiveren.

In feite kan alcoholgebruik de grens overschrijden van “aangenaam” naar “onaangenaam” om plaats te maken voor katers, uitdroging en een gevoel van emotioneel ongemak.

In het algemeen is het het beste om bewuster om te gaan met wat je in deze tijd van het jaar consumeert. Een gezond dieet, vrij van excessen, is de sleutel tot het behoud van het algehele welzijn.

Het is mogelijk om met kerstmis met stress door verschillende oorzaken om te gaan

Hoewel er verschillende veel voorkomende oorzaken van stress in de kersttijd zijn, betekent dit niet dat je in deze tijd een slechte tijd hoeft te hebben. Integendeel, er zijn veel mogelijkheden om aangename en onvergetelijke momenten te creëren, ongeacht de omstandigheden.

Het uitgangspunt is te erkennen dat dit niet vanzelfsprekend of automatisch is. Alles vergt tijd, inspanning en investering. Het negeren van deze realiteit zal het op den duur alleen maar stressvoller maken.