De drang om over te geven: oorzaken en remedies

De drang om over te geven kan om vele redenen optreden. De meeste oorzaken zijn niet ernstig en vereisen geen medische behandeling.
De drang om over te geven: oorzaken en remedies
Leidy Mora Molina

Beoordeeld en goedgekeurd door de verpleegkundige Leidy Mora Molina.

Laatste update: 03 november, 2022

Misselijkheid, ook wel drang om over te geven genoemd, is een subjectieve gewaarwording die wijst op de neiging om te braken. Helaas is dit symptoom heel gewoon en kan het in verschillende situaties optreden. In dit artikel vertellen we je iets meer over de oorzaken ervan en de remedies die je kunt toepassen.

De drang om over te geven gaat vaak gepaard met andere symptomen zoals:

Bovendien kan dit gevoel al dan niet eindigen met het uitdrijven van de maaginhoud. Het ongemak dat door dit symptoom veroorzaakt wordt, heeft echter de neiging na een paar uur vanzelf te verdwijnen.

Het is ook mogelijk bepaalde maatregelen toe te passen om de symptomen te verlichten. Een medische evaluatie is echter altijd aan te bevelen als het ongemak erg hevig is of langer dan een dag aanhoudt.

Oorzaken van de drang om over te geven

De meeste oorzaken van misselijkheid zijn goedaardig van oorsprong. Soms kan het echter een ernstig probleem zijn dat gespecialiseerde aandacht vereist. We zullen hieronder diverse mogelijke oorzaken bespreken.

1. Voedsel

Vrouw met lactose-intolerantie
Lactose-intolerante mensen kunnen het gevoel hebben dat ze moeten overgeven als ze een product binnenkrijgen dat niet lactose-vrij is.

Zowel grote maaltijden als veelvuldige inname van vetrijk voedsel kunnen het begin van de drang om te braken veroorzaken. Dit komt doordat ze het verteringsproces vertragen, waardoor een reeks symptomen optreedt, waaronder misselijkheid er uitspringt.

Intolerantie voor een of ander bestanddeel van voedsel kan ook ongemak opwekken. In die zin zullen mensen met coeliakie het symptoom hebben als ze gluten binnenkrijgen, net als lactose-intolerante mensen als ze zuivelproducten consumeren.

2. Maagdarmproblemen

Een groot aantal ziekten van het spijsverteringsstelsel kan braken met zich meebrengen als deel van hun klinische verschijningsvormen. Enkele van de meest relevante aandoeningen zijn gastritis, gastro-oesofageale reflux, en pancreatitis.

Voedselvergiftiging kan ook misselijkheid veroorzaken, evenals diarree, kolieken, en algehele malaise. Gastro-intestinale bloedingen, vooral in het bovenste deel van het maag-darmkanaal, zijn een andere veel voorkomende oorzaak van gastro-intestinale misselijkheid en braken.

3. Zwangerschap

Zwangerschap is een van de meest voorkomende oorzaken van de drang tot braken bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd. Een studie (Engelse link) gepubliceerd in het tijdschrift BMJ Klinisch Bewijs stelt dat het vaak wordt waargenomen in het eerste trimester van de zwangerschap.

De meeste vrouwen beginnen het symptoom al in week 4 op te merken, en het kan verdwijnen na week 16. Hoewel de precieze oorzaak onbekend is, wordt aangenomen dat het komt door de hormonale veranderingen die kenmerkend zijn voor dit stadium.

4. Bewegingsziekte en de drang om te braken

Bewegingsziekte of kinetose treedt op bij reizen per auto, vliegtuig of boot en komt overeen met een andere veel voorkomende oorzaak van misselijkheid. Elke mens kan deze verandering vertonen, maar het komt vaker voor bij vrouwen, kinderen en mensen die bepaalde medicijnen gebruiken.

Wat er gebeurt is dat er een disharmonie is tussen wat waargenomen wordt door de gewrichtsreceptoren, de ogen, en het binnenoor. In die zin kan het lichaam beweging waarnemen, maar de ogen niet, wat verwarrende signalen voor de hersenen genereert.

We denken dat je dit artikel ook met plezier zult lezen:
Anti-emetische geneesmiddelen om misselijkheid te voorkomen

5. Migraine

Migraine wordt gedefinieerd als een hoofdpijn van wisselende intensiteit die verscheidene uren pleegt te duren en steeds terugkeert. Mensen kunnen andere symptomen ervaren als de hevigheid van het ongemak erg groot is, waaronder aandrang om over te geven.

6. Infectieziekten en de drang om te braken

Virale en bacteriële infecties kunnen een groot aantal systemische symptomen veroorzaken. Enkele van de meest opvallende zijn koorts, algehele malaise, en, natuurlijk, de drang tot braken.

In feite zijn er infecties van het spijsverteringskanaal, zoals virale gastro-enteritis, die zich uiten door misselijkheid. In dit geval is het belangrijk zo snel mogelijk naar de dokter te gaan om de juiste behandeling te krijgen en de progressie van de infectie te voorkomen.

7. Angst en stress

Psychische problemen hebben het vermogen om lichamelijke manifestaties op te wekken als onderdeel van het somatisatieproces. In feite bracht een studie (Engelse link) in het tijdschrift Experimenteel hersenonderzoek  het verschijnen van misselijkheid in verband gebracht met angstkenmerken bij kinderen.

Overmatige stress kan ook verantwoordelijk zijn voor het verschijnen van de drang om over te geven. Dit komt omdat beide aandoeningen veranderingen in het autonome zenuwstelsel en bepaalde hormonen opwekken.

8. Labyrinthitis en de drang om over te geven

Het labyrinth is een kleine structuur binnen het binnenoor die betrokken is bij het handhaven van houding en evenwicht. Dit anatomische deel kan om verschillende redenen ontstoken raken, waardoor labyrinthitis ontstaat, en daarmee symptomen als misselijkheid en duizeligheid.

Vind je dit artikel leuk? Je vindt dit artikel misschien ook leuk om te lezen:
Wat zijn de symptomen van draaiduizeligheid?

9. Een kater

Een kater ontstaat nadat iemand overvloedig alcoholische drank heeft ingenomen. De symptomen die kunnen optreden zijn heel gevarieerd:

  • Misselijkheid
  • Hoofdpijn
  • Overmatige dorst
  • Algemene malaise

Deze situatie is te wijten aan de uitdroging die door alcoholgebruik ontstaat. Naast de inspanning die de lever levert om de stof uit het lichaam te verwijderen.

10. De bijwerkingen van bepaalde medicijnen

Alle geneesmiddelen die nu op de markt zijn, kunnen ongewenste effecten opwekken bij degenen die ze gebruiken. Een van de meestvoorkomende bijwerkingen is de drang om te braken. Gelukkig is de intensiteit ervan gering en verdwijnen ze meestal vanzelf.

Tot de geneesmiddelen die de meeste misselijkheid veroorzaken behoren de chemotherapiemiddelen die bij de behandeling van kanker worden gebruikt. In feite heeft een publicatie (Engelse link) in het tijdschrift Borstkanker bleek dat tot 44% van de behandelde mensen het symptoom in de acute fase kan hebben.

11. Intensieve lichamelijke inspanning

De drang tot braken en om over te geven kan optreden bij intense lichamelijke training, vooral als mensen niet de juiste lichaamsconditie hebben. Dit komt omdat de spieren dan overmatig melkzuur aanmaken en het lichaam dat op allerlei manieren, waaronder braken, probeert te elimineren.

12. Hypoglykemie

Een lage bloedsuiker of hypoglykemie is een andere veel voorkomende oorzaak van misselijkheid en braken. De hersenen worden hoofdzakelijk gevoed door glucose, dus als de concentratie ervan in het bloed daalt, verschijnt de kenmerkende symptomatologie.

13. Andere mogelijke oorzaken van drang om over te geven

litteken
Een van de beginsymptomen van een blindedarmontsteking is misselijkheid samen met pijn in het epigastrium, die dan naar de onderbuik migreert.

De drang tot braken is een algemeen symptoom dat kan wijzen op de aanwezigheid van vele andere aandoeningen, sommige van aanzienlijke ernst. Gelukkig komen zulke aandoeningen minder vaak voor, al is het altijd nodig er rekening mee te houden:

  • Duizeligheid.
  • Kanker.
  • Blindedarmontsteking.
  • Het binnenkrijgen van giftige stoffen.
  • Een darmobstructie.
  • Maagzweren of zweren aan de twaalfvingerige darm.

Wat kan ik doen als ik drang voel om over te geven?

Allereerst moet je bedenken dat de aanbevelingen om de drang tot overgeven te verlichten afhangen van de specifieke oorzaak ervan. Een van de meest gebruikte maatregelen is echter je dieet te beheersen door grote en vette maaltijden te vermijden.

De consumptie van producten die veel water bevatten is nuttig. Anderzijds kan het drinken van kleine hoeveelheden vloeistof en enkele minuten stil blijven zitten ook helpen om de symptomen te kalmeren. Bij een bittere smaak in de mond is het mogelijk mondwater te gebruiken.

Anderzijds is het nodig voedingsmiddelen met sterke geuren, cafeïne, alcohol, frisdrank en pikant voedsel te vermijden. Deze voedingsmiddelen kunnen de misselijkheid verergeren en tot braken leiden.

Er zijn ook bepaalde medicijnen om de drang om over te geven weg te nemen, zoals metoclopramide. Ze beginnen echter ongeveer 30 minuten na inname te werken en zijn niet aan te raden zonder toezicht van een arts.

Braken is een veelvoorkomend symptoom met meerdere oorzaken

Braken kan om meerdere redenen optreden. De meeste oorzaken zijn niet ernstig en vereisen geen specifieke behandeling. Toch is het altijd aan te raden een arts te raadplegen om de bron van het probleem te vinden en complicaties te vermijden.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Festin M. Nausea and vomiting in early pregnancy. BMJ Clin Evid. 2014 Mar 19;2014:1405.
  • Tarbell SE, Shaltout HA, Wagoner AL, Diz DI, Fortunato JE. Relationship among nausea, anxiety, and orthostatic symptoms in pediatric patients with chronic unexplained nausea. Exp Brain Res. 2014 Aug;232(8):2645-50.
  • Naito Y, Kai Y, Ishikawa T, Fujita T et al. Chemotherapy-induced nausea and vomiting in patients with breast cancer: a prospective cohort study. Breast Cancer. 2020 Jan;27(1):122-128.
  • Bruley des Varannes S, Liard F, Filoche L, Savarieau B. Les nausées : données actuelles [Nausea: Current view]. Presse Med. 2019 May;48(5):478-487.
  • Lacy BE, Parkman HP, Camilleri M. Chronic nausea and vomiting: evaluation and treatment. Am J Gastroenterol. 2018 May;113(5):647-659.
  • Veiga-Gil L, Pueyo J, López-Olaondo L. Postoperative nausea and vomiting: physiopathology, risk factors, prophylaxis and treatment. Rev Esp Anestesiol Reanim. 2017 Apr;64(4):223-232.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.