De anatomie van onze rugspieren

Het is belangrijk om de anatomie van onze rugspieren te kennen, omdat ze zo belangrijk zijn voor het menselijk lichaam. Sommigen helpen onze houding, terwijl anderen verantwoordelijk zijn voor onze basisbewegingen. In het artikel van vandaag vertellen we je wat je moet weten.
De anatomie van onze rugspieren

Laatste update: 28 januari, 2021

De anatomie van de rug is interessant, vooral als het gaat om onze rugspieren in het gedeelte tussen de schouders. In dit artikel bekijken we daarom enkele van de belangrijkste spieren in de rug en wat ze doen.

De rug

Over het algemeen kunnen we de rug in twee gebieden verdelen:

  1. Thoracaal gebied: dit is het bovenste deel van de rug dat aansluit op de bovenste ledematen thoracale organen, zoals de longen en het hart.
  2. Lumbaal gebied: dit is het onderste deel van de rug, onder de borst, dat is verbonden met de lumbale wervelkolom en de buikorganen, zoals de lever en darmen.

De anatomie van onze rugspieren definieert hun functies in feite op basis van de locatie die ze innemen in het menselijk lichaam en de andere structuren waarmee ze verbonden zijn. Deze spieren bepalen de lichaamshouding en reguleren ook de drie basisbewegingen van de romp:

  • flexie
  • rotatie
  • extensie

Deze bewegingen zijn een veelvoorkomend studieobject op het gebied van bedrijfsgeneeskunde vanwege veelvoorkomende blessures op de werkplek.

De rugspieren dragen ook bij aan de bescherming van de organen van de borstkas en de buik en maken deel uit van de wanden die ze van buitenaf isoleren. Sommige van deze spieren, meestal de kleinste, maken ook deel uit van het mobilisatiemechanisme van de bovenste ledematen.

We zullen niet alle rugspieren in dit artikel beschrijven, maar we laten een overzicht van de meest relevante zien. We verdelen ze in drie gebieden, op basis van de diepte waarin ze zich bevinden. Laten we dus eens kijken naar de diepe, tussenliggende en oppervlakkige spieren.

De anatomie van onze rugspieren: het diepe vlak

Dit zijn de spieren die het verst van het oppervlak verwijderd zijn, dichterbij de inwendige organen en de wervelkolom. Als algemene groep, strekken ze zich uit van de nek tot het heiligbeen en vervullen ze een elementaire en fundamentele rol: de houding van het hele lichaam beheersen.

Laten we enkele eens verder bekijken.

De spieren van het diepe vlak helpen de wervelkolom zijn houding te behouden.

Spieren rond de ruggengraat

Deze spieren lopen langs de hele wervelkolom, tussen de werveluitsteeksels en transversale uitsteeksels van de wervels. Wetenschappelijke studies van de afgelopen jaren hebben ontdekt hoe slechte posities op het werk deze slecht kunnen beïnvloeden. Er zijn twee soorten:

  1. Het interspinale ligament bindt de werveluitsteeksels van verschillende wervels. Het is een spinaal verlengstuk.
  2. Het transversale ligament doet hetzelfde met de transversale uitsteeksels. Het is verantwoordelijk voor zijwaartse bewegingen.

Sacrolumbale ligamenten

Deze verbinden het bekken met de wervelkolom en bereiken ook enkele halswervels. Ze kunnen de ruggengraat verlengen en spelen ook een zeer belangrijke rol bij het kantelen van de romp naar de zijkanten.

Musculus serratus

Deze komen in twee varianten: de craniale serrato of posterosuperior serrato en de caudale of posterior inferior serrato. Ze nemen deel aan de ademhalingsdynamiek en helpen de borstkas bij het in- en uitademen. Ze zijn ook afkomstig uit de wervelkolom en worden tussen de ribben gevoegd.

Tussenliggende rugspieren

Illustratie van de rugwervels

We kunnen de functie van deze spiergroep samenvatten als de functies die de bewegingen van het schouderblad reguleren. Ze zijn daarom direct verbonden met het bot dat we kennen als het schouderblad.

Dit bot heeft een pseudo-articulatie met de ribbenkast. Sommigen noemen het daarom een ‘vals gewricht’ omdat het niet zoals de andere gewrichten is opgebouwd. In plaats daarvan is het een botoppervlak (de scapula) op spieren (de serratos). We vinden hier twee interessante spieren.

Hoek van het schouderblad

Dit is de ‘lift’ van het schouderblad en kan ook worden geclassificeerd als een spier van de bovenste ledematen vanwege het doel dat het dient. Het ontstaat in het schouderblad en gaat tot aan de halswervels.

De grote ruitvormige spier of musculus rhomboideus major

Wanneer deze spier samentrekt, brengt het het schouderblad richting de wervelkolom met een adductiebeweging. Deze spier communiceert ook met het schouderblad via de kolom van de tussenstukken. Het dankt zijn naam aan de ruitvorm die het heeft.

De anatomie van onze rugspieren: het oppervlakkige deel

Dit is de bekendste groep omdat ze verband houden met bodybuilding en esthetiek. Een goede ontwikkeling van deze rugspieren genereert een karakteristiek figuur bij regelmatig sporten.

Ze hebben echter een belang dat verre van esthetisch is wat hun functie betreft. De spieren in dit gebied zijn namelijk actief betrokken bij de bewegingen van het schoudergewricht.

Het belang van onze rugspieren bij bijvoorbeeld bodybuilding

Dit zijn de twee meest relevante spieren van deze groep.

Monnikskapspier of musculus trapezius

Dit is een van de grootste spieren die bestaat uit drie delen die met elkaar in verbinding staan. Het sluit aan op het achterhoofdsbeen van de schedel, de halswervels, het sleutelbeen, de rugwervels en het schouderblad. Ze hebben verschillende functies:

  • Schouderabductie
  • De beweging van het schouderblad richting de wervelkolom
  • De helling naar beneden van het schouderblad

Brede rugspier

Deze spier begint zijn reis in de laatste rugwervels en in het deel van het lichaam dat de laatste drie ribben vormt. De spier is dun, zo goed als plat en driehoekig van vorm. Wanneer de arm als vast punt fungeert, tilt het de romp omhoog. We hopen dat je het leuk vond om iets meer te leren over je lichaam en je spieren!


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Sobotta, Johannes. Atlas de anatomia humana. Vol. 2. Ed. Médica Panamericana, 2006.
  • Norris, Christopher M. La estabilidad de la espalda. Editorial HISPANO EUROPEA, 2007.
  • Moore, Keith L., and Arthur F. Dalley. Anatomía con orientación clínica. Ed. Médica Panamericana, 2009.
  • Cassan, Adolf. Atlas de anatomía. Grupo Editorial Norma, 2003.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.