Alles over de bereiding van vlierbessensiroop
Vlierbessensiroop is een bereiding van de vruchten van de vlierbessenstruik. De vlier (Sambucus nigra) is een struik die tussen de vier en vijf meter hoog is. Hij heeft bruinachtige bladeren en geelgroene bloemen. De vrucht is donker, violet, bijna zwart van kleur.
Traditionele plantkunde gebruikt zijn bladeren, bloemen en fruit voor medicinale doeleinden. Vlierbessensiroop werd in het bijzonder gebruikt om aandoeningen van de luchtwegen te behandelen. Welke andere toepassingen heeft het? Wat houdt de bereiding van vlierbessensiroop in? Blijf lezen!
Voordelen van vlierbessensiroop
Deskundigen moeten de chemische samenstelling van de plant (Engelse link), bloemen en vruchten van de vlierbes nog bepalen. Ze hebben echter verschillende voedingsstoffen (koolhydraten, eiwitten, vetten, mineralen en vitamines) en verbindingen geïdentificeerd, en die zijn als volgt:
- Alkaloïden
- Citroenzuur
- Flavonoïden
- Polyfenolen
- Cyanogeen glycoside (cyanideproducent)
Het meestvoorkomende gebruik van vlierbessensiroop is als hulpstof om verschillende symptomen die verband houden met de luchtwegen te bestrijden (Engelse link). Wanneer er bijvoorbeeld:
- Een toename is in de afscheiding van de slijmvliezen.
- Verstopte neus.
- Astma-aanvallen.
- Laryngitis.
- Hoesten.
Verschillende onderzoeken (Engelse link) hebben geprobeerd de effectiviteit van dit preparaat voor de behandeling van verschillende ziekten aan te tonen. Studies toonden inderdaad aan dat patiënten met griepsymptomen, die dagelijkse doses van het product kregen, tekenen van verbetering vertoonden, zelfs zonder andere soorten medicatie.
Andere studies suggereren (Engelse link) dat deze plant ook nuttig als ondersteunend middel tegen verkoudheid kan zijn. Mensen die continentale vliegreizen moesten maken en vlierbessenextract consumeerden, hadden gemiddeld minder kans op verkoudheid.
Daarnaast was de duur van de symptomen, evenals de intensiteit van de symptomen, significant korter. Recent onderzoek (Engelse link) heeft bovendien antibacteriële, antivirale, antitumorale, anti-lipide en zelfs antidepressieve eigenschappen bij vlierbessen gevonden.
Deskundigen verwachten dus dat deze plant en zijn vrucht potentieel hebben als aanvulling op de behandeling van diabetes, obesitas, verschillende metabole stoornissen en zelfs bij problemen van het urinestelsel.
Voorzorgsmaatregelen met betrekking tot de consumptie van vlierbessensiroop
Zoals we al aangaven, lijkt vlierbessensiroop niet alleen effectief, maar ook veilig en zelfs gunstig voor de behandeling van verschillende ziekten. De wetenschap moet al deze bevindingen echter nog door uitgerbeidere studies bevestigen. Ze moeten bovendien de risico’s en mogelijke bijwerkingen nog beoordelen.
In die zin moet je voorzichtig zijn bij het gebruik van vlierbessensiroop en de aangegeven doses niet overschrijden. Hogere doses kunnen dramatische effecten hebben, omdat vlierbessen bijvoorbeeld ook een sterk laxeermiddel en een krachtige vochtafdrijver zijn. Je mag het daarom nooit met andere geneesmiddelen combineren die vergelijkbare effecten hebben.
Het eten van de onrijpe bessen of ongekookte bloemen kan ook misselijkheid, braken en zelfs ernstige bedwelming veroorzaken. Zowel de bast als de zaden, en de vruchten als ze groen zijn, bevatten stoffen die als lectines bekend staan, die maagproblemen kunnen veroorzaken.
Houd er tegelijkertijd rekening mee dat de takken, bladeren, wortels en zaden vanwege de bovengenoemde cyanogeen glycoside potentieel giftig zijn (Engelse link). Bij mensen met een allergie kunnen na het nuttigen van een product met vlierbes of gewoon door met de plant in contact te komen huiduitslag of ademhalingsproblemen optreden.
Vlierbes wordt niet aanbevolen voor kinderen en adolescenten, zwangere vrouwen of moeders die borstvoeding geven. Hoewel er geen gegevens zijn om aan te tonen dat het gevaarlijk is, zijn er ook geen gegevens om te bevestigen dat het veilig is om te eten. Vermijd daarom producten met vlierbessen als je zwanger bent of borstvoeding geeft.
Bereiding van vlierbessensiroop
Aan de ene kant kun je kant-en-klare vlierbessensiroop kopen. Het is echter relatief eenvoudig te maken. Vanwege de effecten die we in de vorige paragraaf noemden, is het natuurlijk essentieel om op het moment van bereiding van de vlierbessensiroop voorzichtig te zijn.
Het belangrijkste ingrediënt zijn de vlierbessen, die vers of gedroogd kunnen zijn. De gedroogde vlierbessen kun je bijvoorbeeld op de markt of bij een kruidkundige kopen.
Of je kunt je eigen verse vlierbessen van een akker plukken, zolang je de plant en het rijpe fruit maar weet te herkennen. Je moet in dit verband ook voorzorgsmaatregelen nemen, omdat er andere plantensoorten zijn die veel eenvoudiger, maar giftig zijn.
Ingrediënten
- 400 gram droge bessen (2 kopjes)
- 1 liter water (4 kopjes)
- 250 gram honing (1 kopje)
- 20 gram gemberwortel kan in poedervorm zijn
- Kaneel, vanille of kardemom naar smaak.
- Eventueel kun je een kopje alcoholische drank toevoegen, zoals wodka. Hoewel dit niet moet worden gedaan als de siroop voor kinderen is.
Proces van bereiding
- Zet eerst de bessen, gember en kaneel (vanille of kardemom) samen met het water aan de kook boven het vuur. Bij voorkeur in een keramiek of glazen pot.
- Zodra het kookt, zet het vuur dan lager en laat het 45 minuten laag staan.
- Haal het er vervolgens vanaf en laat het staan totdat het is afgekoeld.
- Zeef het vervolgens met een zachte doek.
- Meng vervolgens de resulterende vloeistof met de honing en eventueel met de alcoholische drank.
- Bewaar het product tenslotte in een gesteriliseerde glazen fles en bewaar deze op een koele en droge plaats.
Gebruik vlierbessensiroop met mate
Een aantal natuurlijke producten en recepten hebben traditionele toepassingen die geen wetenschappelijke verificatie hebben. Dit is niet het geval met vlierbessensiroop, omdat onderzoek de deugden en eigenschappen ervan al heeft erkend.
Toch is het een product dat je met mate moet gebruiken, omdat het bij overmaat contraproductieve effecten kan hebben (Engelse link). Het zou bovendien alleen een aanvulling moeten zijn bij het kalmeren van de symptomen van ziekte, aangezien het nog niet als een eerstelijnsbehandeling wordt beschouwd.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Perkins-Veazie P, Thomas AL, Byers PL, Finn CE. Fruit Composition of Elderberry (Sambucus spp.) Genotypes Grown in Oregon and Missouri, USA. Acta Hortic. 2015;1061:219-224. doi:10.17660/ActaHortic.2015.1061.24
- Clapé O, Castillo A. Caracterización fármaco-toxicológica de la planta medicinal Sambucus nigra subsp. canadensis. Revista Cubana de Farmacia. 2011; 45(4):586-596.
-
Hawkins J, Baker C, Cherry L, Dunne E. Black elderberry (Sambucus nigra) supplementation effectively treats upper respiratory symptoms: A meta-analysis of randomized, controlled clinical trials. Complement Ther Med. 2019 Feb;42:361-365. doi: 10.1016/j.ctim.2018.12.004. Epub 2018 Dec 18. PMID: 30670267.
- Grajales B, Botero M, Ramírez J. Características, manejo, usos y beneficios del saúco (Sambucus nigra L.) con énfasis en su implementación en sistemas silvopastoriles del Trópico Alto. Revista de Investigación Agraria y Ambiental, 2015; 6(1): 155-168.
- Muñoz O, Montes M, Wilkomirsky T. Plantas medicinales de uso en Chile: química y farmacología. Santiago: Universidad de Chile, 2004.
-
Dellagreca, M., Fiorentino, A., Monaco, P., Previtera, L., & Simonet, A. M. (2000). Cyanogenic Glycosides from Sambucus Nigra. Natural Product Letters, 14(3), 175–182. https://doi.org/10.1080/10575630008041228
-
Ulbricht C, Basch E, Cheung L, Goldberg H, Hammerness P, Isaac R, Khalsa KP, Romm A, Rychlik I, Varghese M, Weissner W, Windsor RC, Wortley J. An evidence-based systematic review of elderberry and elderflower (Sambucus nigra) by the Natural Standard Research Collaboration. J Diet Suppl. 2014 Mar;11(1):80-120. doi: 10.3109/19390211.2013.859852. Epub 2014 Jan 10. PMID: 24409980.