Zes factoren die het begin van de overgang versnellen

Hoewel er bepaalde genetische aspecten zijn waar je geen controle over hebt, zijn er andere externe factoren die invloed kunnen hebben op een vroegtijdig begin van de overgang en daarom zou je ze in gedachten moeten houden.
Zes factoren die het begin van de overgang versnellen

Geschreven door Okairy Zuñiga

Laatste update: 24 augustus, 2022

Het begin van de overgang staat vast vanaf je geboorte en je kunt het dus niet uitstellen, maar er zijn een aantal externe factoren die het proces kunnen versnellen. Hoewel het niet mogelijk is om je genetische code te veranderen, kun je jezelf wel beschermen en bepaalde schadelijke gewoonten vermijden.

Je kunt jezelf ook voorbereiden op deze nieuwe levensfase met een goede gezondheid en rust.

Wereldwijd vindt het begin van de overgang plaats tussen de 50 en 51 jaar oud. Slechts één op de honderd vrouwen begint de overgang tussen de 40 en 49. Dit kan gebeuren als je slechte levensgewoonten hebt en bepaalde elementen in je leven hebt die het begin van de overgang versnellen.

Wil je weten welke dingen je niet moet doen en die invloed op je zullen hebben? Lees verder om erachter te komen.

Zes factoren die het begin van de overgang versnellen

1. Chromosomale afwijkingen

Genetische problemen die in verband staan met het geslachtschromosoom X, zoals het syndroom van Turner en fragiele-X-chromosoomsyndroom kunnen het begin van de overgang versnellen.

Deze aandoeningen komen voor bij vrouwen bij wie sinds de geboorte de eierstokken niet goed werken. Ze bevatten minder gezonde follikels en velen verschrompelen.

Genetische oorzaken worden vaak gediagnosticeerd op jonge leeftijd, meestal voordat vrouwen de puberteit bereiken. Er zijn gevallen van vrouwen die zich wel gewoon ontwikkelen en op de juiste leeftijd ongesteld worden, maar nog steeds al vroeg de overgang in gaan.

Om deze redenen moet je altijd je gynaecoloog raadplegen en een test laten doen.

2. Bestralings- en chemotherapie

Opvliegers tijdens het begin van de overgang

Deze twee behandelingen zijn bedoeld om de groei van cellen te voorkomen. Ze vallen niet alleen gevaarlijke cellen aan, maar ook gezonde cellen. Daarom is een van de bijwerkingen van kankerbehandelingen dat het kan leiden tot functieverlies van de eierstokken.

Aan de andere kant zijn er medicijnen die de menopauze kunnen opwekken ongeacht de leeftijd. Een voorbeeld hiervan is een medicijn dat vaak wordt gebruikt om ernstige gevallen van endometriose te behandelen.

Denk eraan dat je voor vragen of symptomen van de menopauze contact met je arts op moet nemen. Vraag naar alle bijwerkingen van de medicijnen die je gebruikt en vraag goed door bij twijfel.

3. Een operatie om de eierstokken en baarmoeder te verwijderen

Het operatief verwijderen van beide eierstokken zorgt ervoor dat je in de overgang raakt. De menstruatie stopt na de operatie en het hormoonniveau daalt snel.

Normaal gezien ondervind je ernstige symptomen van de menopauze, zoals opvliegers en verlies van seksueel verlangen. Sommige vrouwen ondergaan een hysterectomie om de baarmoeder te verwijderen, maar behouden de eierstokken.

Deze patiënten gaan niet meteen in de overgang, omdat de eierstokken nog steeds hormonen produceren. Het enige dat je dan merkt, is je niet meer ongesteld wordt en niet meer zwanger kan worden, omdat je geen baarmoeder meer hebt.

4. Drugs en gifstoffen

Drugs en alcohol vermijden

De meest voorkomende oorzaak van vroegtijdige overgang wordt veroorzaakt door het gebruik van drugs en gifstoffen. Als je in contact komt met pesticiden, alcohol en tabak, wordt het risico op schade aan de eierstokken vergroot. 

Vrouwen met deze gewoonten hebben een verhoogd risico op vroegtijdige menopauze.

Gemiddeld beginnen deze vrouwen twee jaar eerder aan de overgang dan vrouwen die niet roken en niet drinken. Daarom is het belangrijk om te stoppen met roken en je alcoholgebruik te verminderen. Het krijgen van voldoende beweging helpt ook om je eierstokken voldoende hormonen te laten produceren.

Het is belangrijk om te weten dat het gebruik van de pil geen verband houdt met het begin van de menopauze.

5. Epilepsie

Vrouwen die lijden aan epilepsie kunnen een verminderd libido en vruchtbaarheidsproblemen ervaren. Deze aandoening veroorzaakt een voortdurende verandering in de frequentie van oestrogeen en progesteron, zodat patiënten met epilepsie de menopauze eerder bereiken.

Het kan verband houden met de effecten van de aanvallen in hersengebieden die de voortplantingshormonen regelen. Oestrogeen bevordert aanvallen, terwijl progesteron je ertegen beschermt.

Een logische verklaring is dan ook dat verhoogde niveaus van oestrogeen in verhouding tot progesteron worden gegenereerd wanneer de aanvallen plaatsvinden.

6. Auto-immuunziekten

Het ontstaan en de ontwikkeling van auto-immuunziekten zorgen ervoor dat je lichaam antilichamen produceert, die de eigen weefsels en eierstokken aanvallen en ook de oestrogeenreceptoren. Dit alles leidt tot de afbraak van de eierstokken en het begin van de menopauze.

Schildklieraandoeningen en diabetes komen bij 20% van de gevallen van vroege menopauze voor. Als je aan een van deze aandoeningen leidt, is het belangrijk dat je de behandeling zeer nauwkeurig opvolgt.

Er is ook een verband met endocriene auto-immuunziekten zoals vitiligo, anemie, lupus, het syndroom van Sjögren en chronische hepatitis. Bekkeninfecties die de eierstokken aanvallen kunnen ook een oorzaak zijn.

Jezelf voorbereiden op de overgang

Gezond eten

De menopauze geeft het einde van je reproductieve leven aan en er zijn gevallen waarin dit al op 20-jarige leeftijd gebeurt. We hebben de zes factoren die het begin van de menopauze kunnen versnellen genoemd.

Een aantal hiervan zijn controleerbaar of vermijdbaar, maar anderen kunnen je gewoon overkomen. Wat we wel aanraden, is het volgen van een gezonde levensstijl en het zorgen voor je gezondheid.

Richt je op de dingen die je kunt controleren en werk hieraan. 


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Gold E. B. (2011). The timing of the age at which natural menopause occurs. Obstetrics and gynecology clinics of North America, 38(3), 425-40.
    https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3285482/

  • Ceylan, B., & Özerdoğan, N. (2015). Factors affecting age of onset of menopause and determination of quality of life in menopause. Turkish journal of obstetrics and gynecology, 12(1), 43-49.
    https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5558404/
  • Jehan S, et al. (2017). Sleep, melatonin, and the menopausal transition: What are the links? DOI:
    10.5935/1984-0063.20170003

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.