Wat zijn NSAID's en waarvoor worden ze gebruikt?

Niet-steroïde ontstekingsremmende medicijnen of NSAID's zijn een van de meest gebruikte medicijnen vanwege hun krachtige pijnstillende werking en het feit dat je ze zonder recept kunt kopen.

Beoordeeld en goedgekeurd door de biotechnoloog Alejandro Duarte.

Geschreven door Equipo Editorial

Laatste update: 23 november, 2022

Niet-steroïde ontstekingsremmende geneesmiddelen zijn bekend onder de afkorting NSAID’s. Dit is de afkorting van de Engelse term voor deze medicijnen: Non-Steroidal Anti-Inflammatory Drugs.

Het zijn medicijnen die vanwege hun werkingsmechanisme verschillende toepassingen hebben. Ze kunnen bijvoorbeeld worden gebruikt voor:

• pijnstilling
• het verlagen van koorts
• het remmen van een ontsteking

Daarnaast hebben NDAID’s een plaatjesremmende werking. Ze horen bij de meest voorgeschreven medicijnen ter wereld.

Vanwege hun analgetische effect, schrijven artsen ze voor bij de behandeling van reumatische pijn en inflammatoire en degeneratieve ziekten. Bovendien schrijven artsen ze ook voor bij migraine, kiespijn en voor elk ontstekingsproces.

Het gebruik ervan is wijdverbreid, zelfs als zelfmedicatie. Dit komt omdat ze zonder medisch toezicht en zonder recept worden verkocht. Dit brengt echter wel het potentiële risico op bijwerkingen met zich mee.

Het is ook belangrijk op te merken dat geen NSAID beter of veiliger is dan een andere. In die zin moet je er geen nemen als je een ander voorgeschreven medicijn gebruikt, omdat de medicijnen kunnen interageren en problemen kunnen veroorzaken.

Het werkingsmechanisme van niet-steroïde ontstekingsremmende geneesmiddelen

NSAID’s werken door de aanmaak van stoffen die betrokken zijn bij de ontstekingsreactie te blokkeren. Zodra het lichaam niet-steroïde ontstekingsremmende geneesmiddelen absorbeert in het bloed en deze door de lever passeren, binden ze zich aan een plasma-eiwit dat albumine wordt genoemd.

Dit is belangrijk om dit te weten omdat, als de patiënt hypoalbuminemisch is, de dosis van het medicijn moet worden aangepast. Dit komt omdat er dan meer van het medicijn in de bloedbaan aanwezig is dat niet aan dit eiwit is gebonden. Daardoor zal het effect groter zijn.

De vrije hoeveelheid van dit medicijn zal dus het effecten van de NSAID veroorzaken. Het werkingsmechanisme van deze medicijnen is niet uniek. Zo kunnen ze de effecten op de volgende manieren activeren:

• Remmen van het cyclo-oxygenase (COX) enzym. Dit is het belangrijkste werkingsmechanisme. De remming van dit enzym remt ook de synthese van prostaglandinen, stoffen die werken als ontstekingsmediatoren.
• Effecten die niet worden gemedieerd door prostaglandinen, zoals de remming van neutrofielen bij ontstekingen of de remming van pro-inflammatoire mediatoren, zoals door cytokines geïnduceerd stikstofmonoxide.
• Apoptose. Prostaglandinen remmen apoptose en dit zou ten minste gedeeltelijk kunnen verklaren waarom bepaalde NSAID’s verband houden met een verminderd risico op sommige vormen van kanker.

De classificatie van NSAID’s

Niet-steroïde ontstekingsremmende geneesmiddelen kunnen worden geclassificeerd, afhankelijk van het feit of ze COX-2 remmen of niet. Er wordt om deze reden een indeling gebruikt die deze medicijnen indelen in 2 groepen: niet-selectieve als COX-2-selectieve NSAID’s. Hier zijn enkele van de NSAID’s die tot de niet-selectieve groep behoren:

• Salicylaten zoals acetylsalicylzuur oftewel aspirine.
• Pyrazolonen zoals metamizole.
• Aminofenolen zoals paracetamol.
• Propionzuurderivaten zoals ibuprofen.
• Azijnzuurderivaten zoals ndometacine.
• Enolzuur (oxicam) derivaten zoals piroxicam.
• Anthranilic zuurderivaten (fenamaten) zoals meclofenaminezuur.
• Meloxicam, nimesulide, etodolac en coxibs, zoals celecoxib, zijn enkele COX-2-selectieve NSAID’s.

Farmacokinetiek van NSAID’s

Het lichaam neemt deze medicijnen snel op. De belangrijkste toedieningsweg is oraal. Ze kunnen echter ook plaatselijk, intraveneus en rectaal worden toegediend. Eenmaal opgenomen in het lichaam bereiken ze na twee tot drie uur een maximale bloedconcentratie.

Deskundigen raden bovendien patiënten aan om NSAID’s samen met voedsel in te nemen, omdat deze medicijnen het slijmvlies van de maag en de darmen kan beschadigen.

Deze geneesmiddelen binden sterk aan het plasma-eiwit albumine (bij 95-99%). Dit is belangrijk om te weten omdat deze sterke binding aan albumine interacties kan veroorzaken met andere geneesmiddelen die ook deze eigenschap hebben.

Ook metaboliseert de lever deze medicijnen en sommige hebben actieve metabolieten. Bovendien hebben ze bijna allemaal een zekere mate van enterohepatische circulatie. Eenmaal gemetaboliseerd, zullen de nieren deze producten uitgescheiden. Artsen moeten dus voorzichtig zijn bij patiënten met nierfalen en de doses zo nodig aanpassen.

Bijwerkingen

De belangrijkste bijwerkingen van NSAID’s houden verband met maagklachten, daarom moeten patiënten deze medicijnen altijd met voedsel innemen.

Alle medicijnen kunnen bijwerkingen veroorzaken na slechts één dosis. Zo is het belangrijk om de risico’s en voordelen van een geneesmiddel te begrijpen alvorens het in te nemen.

Niet-steroïde ontstekingsremmende geneesmiddelen veroorzaken vaak gastro-intestinale bijwerkingen. Dit kan problemen veroorzaken bij de toediening van deze ontstekingsremmende pijnstillers.

Bovendien zijn ze ook nefrotoxisch. Dit betekent dat ze nierproblemen kunnen veroorzaken. De andere veelvoorkomende bijwerkingen van deze medicijnen zijn:

• hypertensie
• hartproblemen
• darmklachten
• vochtretentie

Ten slotte is het belangrijk om je arts te raadplegen voordat je NSAID’s inneemt. Het kennen van de bijwerkingen en het innemen van de medicatie zoals wordt aangegeven is de beste manier om therapeutisch succes te behalen.