Wat is tibialis posterior tendinopathie?

Tibialis posterior tendinopathie, ook bekend als volwassen verworven platvoet, is een pathologie die de posterieure tibiale pees aantast. Zolang de behandeling vroeg plaatsvindt, is er meestal een goede prognose.

Tibialis posterior tendinopathie is een blessure aan de pees die pijn en zwelling veroorzaakt en beweging beperkt. De aangedane pees bij deze pathologie bevindt zich in het achterste scheenbeen, wat voor het functioneren van de enkel en voet fundamenteel is.

De achterste scheenbeenspier is een langwerpige spier in het been, gelegen in de kuit. Het inbrengen van deze spier gaat van het scheenbeen, het kuitbeen en het interossale membraan (dat beide botten verbindt) naar het onderliggende deel.

Deze spier vervolgt zijn weg in de vorm van een pees en passeert achter de tibiale malleolus, het deel in de enkel. Later komt het in het scafoïd of scheepvormig been, het deel boven de voetboog.

Er is ook insertie in de wigvormige voetbeentjes en in de drie centrale middenvoetsbeentjes, de botten die zich aan de voorkant van de voet bevinden. Zoals je kunt zien, bezetten de spier en pees een groot deel van de voet en enkel. Hun goede werking is daarom cruciaal.

Wat is tibialis posterior tendinopathie?

Er zijn twee verschillende subtypes als het om tendinopathieën gaat: tendinitis en tendinose. Zoals we al hebben opgemerkt, is tibialis posterior tendinopathie een verwonding aan de pees met dezelfde naam.

Het woord tendinopathie is een generalistische term die wordt gebruikt om zowel naar tendinitis als tendinose te verwijzen. Als we het over tibialis posterior tendinopathie hebben, dan bedoelen we beide soorten verwondingen.

Tendinitis omvat de zwelling van de pees, terwijl tendinose naar een degeneratief proces van hetzelfde verwijst. Veel onderzoekers beschouwen de term tendinitis in dit geval echter als niet nauwkeurig en dat tendinopathie een geschiktere term is.

Tibialis posterior tendinopathie veroorzaakt belangrijke beperkingen in de beweging van de voet en enkel. Dit komt door het feit dat de achterste scheenbeenspier belangrijke functies vervult, zoals:

• Plantaire flexie van de enkel. Dit is de beweging die de punt van de voet naar beneden brengt.
• Supinatie van de enkel. Wanneer de zool van de voet naar binnen en naar boven is gericht.
• Wanneer de voet op de grond rust, remt de achterste scheenbeenspier de pronatie en interne rotatie van het scheenbeen. Met andere woorden, het voorkomt dat het been naar binnen draait.

De oorzaken van tendinopathie

Onjuiste of overmatige lichaamsbeweging en onvoldoende schoeisel zijn enkele van de belangrijkste oorzaken van tendinopathieën. Tibialis posterior tendinopathie is een blessure die als gevolg van overbelasting optreedt en vooral hardlopers en wandelaars treft. Het verschijnt vanwege anatomische en/of biomechanische factoren.

Onder de anatomische en biomechanische factoren die tot tibialis posterior tendinopathie leiden, valt overmatige pronatie op. Dit is het normale naar binnen draaien van de voet die optreedt als we lopen. Heel vaak is overmatige pronatie het resultaat van platvoeten. Deze aandoening legt onnodige spanning op de pees.

Een andere anatomische factor is overgewicht of een hoge body mass index (BMI). Tegelijkertijd spelen eerdere ontstekingsziekten, neurologische aandoeningen of degeneratieve veranderingen in de gewrichten allemaal een rol. Tibialis posterior tendinopathie komt het meest voor bij vrouwen ouder dan 40 jaar.

Met betrekking tot onjuiste praktijken of het gebruik van ongeschikte materialen, zijn de belangrijkste oorzaken het gebruik van ongeschikt schoeisel, overmatig gebruik en slechte technieken tijdens het lopen of rennen. Spierzwakte en gebrek aan flexibiliteit in de spieren van de enkel kunnen ook van invloed zijn.

Kenmerken en andere interessante informatie

De evolutie van tibialis posterior tendinopathie omvat drie verschillende fasen. Elke fase heeft zijn eigen kenmerkende symptomen, die de volgende zijn:

• Fase I. Pijn in het binnenste deel van de enkel bij bewegingen waarbij de voet wordt omgekeerd of de pees wordt gepalpeerd. Er is ook zwelling in het gebied.
• Fase II. De vorige symptomen houden aan, samen met moeite om op de tenen te staan. De voetboog wordt geleidelijk vlakker en als je de voeten van achteren bekijkt, zie je vaak het teken ‘te veel tenen’.
• Fase III. De vorige symptomen gaan door, samen met nieuwe symptomen, waaronder de misvorming van de voet, die nu plat is. Degeneratieve veranderingen treden ook op in het tibiofibulaire talaire gewricht.

Tibialis posterior tendinopathie kan, net als andere tendinopathieën, zelfs tot het scheuren van de pees leiden. Vroegtijdige behandeling en het neutraliseren van de onderliggende oorzaak verbeteren de prognose van deze ziekte aanzienlijk. In de meest ernstige gevallen kan een operatie nodig zijn.