Wat is een vloeibare biopsie?

Bij een vloeibare biopsie neemt men bloed af bij de patiënt waarin een biomarker kan worden bepaald. Het is een techniek die enkele voordelen heeft ten opzichte van een traditionele biopsie en erg handig is voor het monitoren van kankerpatiënten.

Beoordeeld en goedgekeurd door de arts Leonardo Biolatto.

Geschreven door Equipo Editorial

Laatste update: 22 december, 2022

Een vloeibare biopsie is een methode om een tumor aan te tonen. Mensen kennen het ook wel als ‘bloedgebaseerde biomarkertest’. Tot nu toe was een weefselbiopsie de enige methode waarmee medische professionals konden bepalen welk type tumor een patiënt had.

Weefselbiopsies hebben echter een aantal beperkingen. Dit leidde tot de ontwikkeling van nieuwe en minder invasieve technieken, zoals een vloeibare biopsie. Dit type methode zoekt, kwantificeert en karakteriseert tumorcellen, evenals hun nucleus-DNA of tumor-DNA dat in het bloed van patiënten met bepaalde soorten kanker aanwezig is.

Het beoogde doel is om de tumorcellen in het bloed te bepalen om de kans op terugkeer te voorspellen. Hoe meer tumorcellen een patiënt heeft, hoe slechter de prognose. Deze methode wordt onder andere gebruikt bij kanker in:

• de borst
• de prostaat
• het rectum
• de darm
• de longen

Een vloeibare biopsie kan van elke biologische vloeistof zijn, zoals bloed, urine of pleuravocht. Deze vloeistoffen kunnen een biomarker bevatten die, net als bij weefselbiopsie, het weefsel vertegenwoordigt dat de biomarker heeft geproduceerd.

Beperkingen van een weefselbiopsie

Zoals we hierboven vermeldden, heeft een weefselbiopsie, ondanks dat het een van de beste methoden is om de kenmerken van een tumor te bepalen, enkele beperkingen.

• Ten eerste vereist het het afnemen van een monster van de tumor. Met andere woorden, het is een invasieve techniek die een kleine operatie vereist, wat ongemakkelijk is voor de patiënt.
• Zoals bij alle operaties, is het mogelijk niet geschikt voor bepaalde patiënten in delicate situaties of in vergevorderde stadia van de ziekte.
• Een andere beperking is dat het weefsel dat is geselecteerd voor biopsie misschien niet het meest geschikt is.
• Het is misschien ook niet relevant voor de algehele beoordeling van de tumor.
• Daarnaast kunnen de resultaten enkele dagen in beslag nemen.

Aan de andere kant staan weefselbiopsies artsen alleen toe om de mutatiestatus van de tumor op het moment van de biopsie te kennen. Ook tumorweefsel kan echter muteren.

Om de status van de patiënt dus goed op te volgen, moeten ze naarmate de ziekte zich ontwikkelt verschillende biopties ondergaan. Als het monster lang geleden en in een ander stadium van de ziekte is genomen, dan is het misschien niet de beste keuze om de eerste behandelingslijn van de patiënt te bepalen.

Een laatste beperking is dat, afhankelijk van de locatie van de tumor, het soms onmogelijk is om een biopsie te doen. In deze gevallen komt een vloeibare biopsie te hulp.

De voordelen van een vloeibare biopsie

Een vloeibare biopsie biedt het voordeel dat het mutaties in bepaalde tumoren kan detecteren op een nauwkeurige, gemakkelijke en betrouwbare manier voor zowel de patiënt als de oncoloog. Het maakt ook de detectie van mutaties in het DNA in het bloed mogelijk. Zo kan de arts de best beschikbare behandelingsopties bepalen.

Bovendien is het veel minder invasief dan een traditionele biopsie. Om een vloeibare biopsie te doen, hoeft er alleen wat bloed afgenomen te worden. Een medische professional kan dan gewoon een bloedtest doen en geavanceerde en ultragevoelige analytische technieken toepassen, zoals BEAMing-technologie.

• Aangezien het alleen een bloedafname vereist, kan een vloeibare biopsie worden uitgevoerd zonder het welzijn van de patiënt te schaden.
• Bovendien is het voor een groter aantal patiënten toegankelijker dan een weefselbiopsie. Dit feit impliceert de mogelijkheid om in realtime ziektegegevens te verkrijgen.
• Ten slotte moeten we vermelden dat een vloeibare biopsie representatief is voor de hele tumor, niet alleen voor een deel van een tumor.
• Je kunt de ziekte ook door de tijd volgen. Dit was een beperking van traditionele biopsie.

Wanneer een vloeibare biopsie moet worden uitgevoerd

Een vloeibare biopsie is perfect wanneer een medische professional niet genoeg weefsel uit een weefselbiopt kan halen. Een andere indicatie is wanneer de tumor zich op een moeilijk toegankelijke plaats bevindt. Enkele van deze moeilijke locaties zijn:

• hersenen
• botten
• longen

Bovendien wordt het aanbevolen wanneer de patiënt niet op de behandeling reageert of wanneer de patiënt weigert om nogmaals een traditionele biopsie te ondergaan.

Conclusie

Een vloeibare biopsie is een zeer nuttige methode die de invasieve techniek van weefselbiopsie kan vervangen. Het heeft ten opzichte van traditionele biopsie veel voordelen. Deskundigen bestuderen het echter nog steeds om meer en betere toepassingen te ontdekken.