Wat is een botdensitometrie?

Met een botdensitometrie kan het risico op een breuk als gevolg van een verlies aan botdichtheid worden ingeschat. In het artikel van vandaag wordt uitgelegd wat je moet weten over deze diagnostische test en de follow-upmethoden.

Een botdensitometrie is een veel gebruikte test om de minerale dichtheid van de botten te bepalen en na te gaan of ze verslechterd zijn.

Deze procedure staat ook bekend als dual-energy röntgenabsorptiometrie. Dit komt omdat het vergelijkbaar is met een normale röntgenopname. Het is vooral nuttig voor het diagnosticeren en controleren van de progressie van osteoporose.

Het is een eenvoudige test die gewoonlijk voor oudere vrouwen wordt voorgeschreven. Dit is echter niet de enige indicatie.

In dit artikel leggen we je alles uit wat je moet weten over botdensitometrie, de procedure en de manier waarop artsen de resultaten interpreteren.

Hoe werkt een botdensitometrie?

Een botdensitometrie (bekend onder het acroniem DEXA of DXA) is een test om de botmineraaldichtheid te bepalen. Het helpt te bepalen of er sprake is van verlies van integriteit of mineralisatie in het botweefsel.

Volgens een artikel op de website RadiologyInfo.org wordt hierbij een kleine dosis ioniserende straling gebruikt. Het maakt het alleen mogelijk om beelden van de botten te verkrijgen. De test is snel, eenvoudig en niet-invasief.

Het richt zich meestal op botten van de heup, de wervelkolom en de onderarm. Er kunnen echter ook andere delen worden onderzocht, zoals de hiel, de vingers of de pols.

De procedure wordt uitgevoerd door een beeldvormend technoloog en vervolgens door een arts geanalyseerd. Het onderzoek wordt vooral gebruikt om het risico op botbreuken ten gevolge van osteoporose te beoordelen.

Artsen gebruiken het ook om te bepalen of een patiënt een behandeling tegen osteoporose nodig heeft. Het is ook goed om de effecten van de behandeling zelf te controleren. De resultaten van een botdensitometrie zouden in de loop van de maanden moeten verbeteren als het werkt.

Bovendien heeft het het voordeel dat het geen stralingssporen bij de patiënt achterlaat. Ook leidt het niet tot bijwerkingen, hoewel het niet altijd geïndiceerd is. Zo is er bijvoorbeeld een zekere contra-indicatie in het geval van zwangere vrouwen.

Waarom zou je deze test kunnen laten doen?

Een botdensitometrie kan vaststellen of er sprake is van verlies van botdichtheid. Dit kan te wijten zijn aan tal van factoren, maar verlies van dichtheid verhoogt zeker het risico op een breuk.

Daarom is het onderzoek nuttig om het risico op een breuk in te schatten. Deze procedure is vooral bestemd voor postmenopauzale vrouwen, volgens een artikel op de website van het Centro Diagnóstico de Granada in Spanje, vooral vrouwen met ernstige symptomen die geen hormonale behandeling volgen.

Dit komt omdat de menopauze een van de belangrijkste risicofactoren voor osteoporose is. In feite is een botdensitometrie nog noodzakelijker als de vrouw rookt of gerookt heeft.

Deze test is ook bedoeld voor mensen die bepaalde medicijnen gebruiken die de botten aantasten. Corticosteroïden. Hyperparathyreoïdie is een andere indicatie. Dit is een pathologie die bestaat uit een verhoogde afscheiding van het bijschildklierhormoon.

Dit hormoon is verantwoordelijk voor de regulering van het metabolisme van calcium en fosfor. Dit zijn namelijk twee van de belangrijkste mineralen voor de botstructuur en -dichtheid. Een familie- of persoonlijke geschiedenis van heup- of wervelfracturen is dus een andere reden om de test te laten doen.

Hoe bereid je je voor op een botdensitometrisch onderzoek?

Een botdensitometrie is een eenvoudige test die geen voorafgaande voorbereiding vereist. Het veroorzaakt geen ongemak en neemt niet veel tijd in beslag. Volgens de Clínica Universidad de Navarra duurt de test ongeveer een half uur.

Het beste is om gemakkelijke kleding te dragen en geen accessoires of sieraden. Alle metalen voorwerpen moeten vóór het onderzoek worden verwijderd. De patiënt moet stil liggen tijdens het onderzoek.

Je kunt de dag voor het onderzoek gewoon eten. Je moet echter 24 uur van tevoren stoppen met het innemen van eventuele calciumsupplementen.

Zoals we hierboven al hebben gezegd, is deze procedure geen goed idee voor zwangere vrouwen. Het is dus belangrijk dat je de arts informeert als er een kans bestaat op een zwangerschap. Informeer hem ook als je onlangs een onderzoek met contrastvloeistof hebt ondergaan, zoals een CT-scan.

Wat kunnen de resultaten van dit onderzoek aangeven?

De resultaten van botdensitometrie worden bekeken door artsen. Volgens de Sociedad Española de Geriatría Gerontología krijg je een reeks gedigitaliseerde en gekleurde beelden. Zij moeten deze vergelijken met de waarden die als normaal zijn vastgesteld voor de leeftijdsgroep en het geslacht waartoe de patiënt behoort.

Op die manier verkrijgen zij twee waarden of scores, namelijk de volgende:

• De eerste is de T-score, die de mate van botdichtheid aangeeft in vergelijking met een volwassene van hetzelfde geslacht die een maximale botcapaciteit heeft. Een T-score lager dan -1,1 is laag, d.w.z. dat er sprake is van osteopenie. De T-score moet lager zijn dan -2,5 om van osteoporose te kunnen spreken.
• De andere score die ze kunnen verkrijgen is de Z-score. Deze vergelijkt de patiënt met een groep mensen van dezelfde leeftijd, geslacht en lichamelijke conditie. Zo kunnen ze het verloop van de behandeling volgen.

Wat moet je nog meer weten over botdensitometrie?

Je moet je arts vóór de procedure op de hoogte stellen van alle medicijnen en voedingssupplementen die je gebruikt. Je hoeft niet te vasten, maar je moet minstens één dag geen calcium hebben ingenomen. Naast sieraden en metalen voorwerpen moet je ook je bril en gebitsprothese verwijderen.

Wat je in gedachten moet houden is dat botdensitometrie niet kan voorspellen wie een breuk zal krijgen. Het geeft echter wel een indicatie van het relatieve risico op een breuk.

Analyses van de wervelkolom of de heup zijn nuttig om de reactie op een behandeling te controleren. Analyses van de hiel of de pols zijn echter niet nuttig voor dit doel. Ze zijn wel nuttig om het risico op een breuk te voorspellen.

Een botdensitometrie is een eenvoudige, onschadelijke test

Dit soort test maakt het mogelijk om de dichtheid van mineralen in het bot te bestuderen omdat het gebruik maakt van röntgenstralen. Het helpt te controleren of er een probleem is met osteoporose en controleert zelfs de behandeling ervan.

Dankzij deze test is het mogelijk te voorspellen hoeveel risico iemand loopt op een botbreuk. Daarom wordt het, naast het feit dat het veilig en eenvoudig is, tegenwoordig regelmatig door artsen gebruikt.