Primaire en secundaire hoofdpijn door hoesten

Er zijn verschillende soorten hoofdpijn die kunnen worden veroorzaakt door hoesten, en ze zijn niet even ernstig. Lees er meer over in dit artikel.
Primaire en secundaire hoofdpijn door hoesten

Geschreven door Edith Sánchez

Laatste update: 09 augustus, 2022

Hoofdpijn door hoesten is meestal het gevolg van een eerder fysiek probleem. Het is echter niet altijd ernstig. Deze hoofdpijn treedt op als gevolg van overbelasting tijdens een extreem droge hoest of een aanhoudende hoest die al een tijdje duurt.

Vanuit fysiek oogpunt is hoofdpijn veroorzaakt door hoesten gemakkelijk uit te leggen. De herhaaldelijke en frequente druk in dat gebied leidt vervolgens tot hoofdpijn. De hoofdpijn ontstaat omdat hoesten druk genereert in het bovenlichaam, in gebieden zoals:

  • de borst
  • de nek
  • het hoofd

Dit soort hoofdpijn is de meeste keren dat het voorkomt niet van belang. Het is echter altijd een goed idee om er met je arts over te spreken. Hierdoor kan je arts andere ernstige problemen uitsluiten en ook hun negatieve effecten op je lichaam minimaliseren.

Primaire en secundaire hoofdpijn door hoesten

Belangrijkste oorzaken van hoofdpijn door hoesten

Hoofdpijn door hoesten komt niet vaak voor. Wanneer dit probleem zich voordoet, is het meestal verbonden met de inspanning die je levert bij het hoesten of met andere soortgelijke inspanningen zoals:

  • niezen
  • zingen
  • je neus snuiten
  • lachen
  • huilen
  • stoelgang hebben

Dit soort hoofdpijn door hoesten is in te delen in twee categorieën: primaire hoofdpijn en secondaire hoofdpijn. We zullen hieronder nader op het verschil ingaan.

Primaire hoofdpijn

Primaire hoofdpijn komt niet vaak voor en, als deze hoofdpijn door hoesten wel optreedt, houdt de pijn slechts korte tijd aan. Bovendien gaat deze vorm spontaan over.

Deze pijn is vrij onschadelijk, en komt vaker voor bij mensen van 50 jaar en ouder. Primaire hoofdpijn varieert van matig tot intens en duurt zelden langer dan twee uur. Ze kunnen in elk deel van het hoofd of boven de nek voorkomen.

Secundaire hoofdpijn

Secundaire hoofdpijn door hoesten is te wijten aan hersenproblemen. Deze vorm van hoofdpijn kan gevaarlijk zijn. In sommige gevallen kan de situatie zelfs een operatie vereisen.

Secundaire hoofdpijnen zijn te wijten aan een onderliggende ziekte. Ze kunnen een symptoom zijn van de aanwezigheid van een tumor of een vaataandoening in de hersenen. Dit type hoofdpijn komt meestal niet uitsluitend door het hoesten, maar verergert wanneer het optreedt.

Belangrijkste oorzaken van hoofdpijn door hoesten

Belangrijkste oorzaken van hoofdpijn door hoesten

De exacte reden waarom hoesten kan leiden tot primaire hoofdpijn is nog niet bekend. Wat we wel weten, is dat het vaker voorkomt bij rokers en bij mensen die allergisch zijn voor pollen en andere allergenen. Andere oorzaken van hoesthoofdpijn kunnen zijn:

  • Astma leidt soms tot hoofdpijn, vooral als de hoest droog is. Dit type hoest veroorzaakt intense druk in de schedel en dit veroorzaakt hoofdpijn. De pijn verdwijnt echter als de astmatische aanval voorbij is.
  • Sinusitis (ontsteking van de neusholtes) veroorzaakt druk in de sinussen en dit leidt vaak tot hoofdpijn.
  • Ook kan zwelling van het strottenhoofd of de keelholte leiden tot hoesten en migraine.
  • De meest voorkomende oorzaak van secundaire hoofdpijn door hoest wordt Chiari-malformatie type I genoemd. Dit is een anatomische afwijking.
  • Andere mogelijke oorzaken zijn hersentumoren en andere misvormingen.
  • Ook kunnen zwakte in de bloedvaten en/of spontaan verlies van hersenvocht deze hoofdpijn veroorzaken.

De symptomen van hoofdpijn door hoesten

Primaire hoofdpijn begint plotseling na een hoestbui en ze leidt tot scherpe, intense pijn. Deze aanvallen duren echter niet lang. In feite duren ze zelden langer dan twee uur.

Het belangrijkste om in gedachten te houden is om te evalueren of ze extra symptomen veroorzaken, zoals misselijkheid, lichtgevoeligheid en tranen, wat kan leiden tot migraine.

Secundaire hoofdpijn heeft vergelijkbare symptomen maar ook andere kenmerken. Er kan sprake zijn van onder andere:

  • instabiliteit
  • duizeligheid
  • flauwvallen

De klachten bij secundaire hoofdpijn houden vaak ook langer aan. Er zou hersenletsel kunnen ontstaan als de hoofdpijn door hoesten optreedt bij mensen jonger dan 50, vooral als de pijn zich in de nek bevindt. Daarom is het belangrijk om zo snel mogelijk een arts te raadplegen.

Diagnose en preventie

De diagnose wordt gesteld op basis van de klinische geschiedenis en de klachten die de patiënt aangeeft. Er wordt ook rekening gehouden met relevante factoren zoals:

Een arts zal zeer waarschijnlijk tests laten uitvoeren zoals een MRI (magnetic resonance imaging) en/of CT-scans. Deze tests bevestigen of sluiten andere mogelijke oorzaken van hoofdpijn uit.

De beste manier om primaire hoofdpijn door hoesten te voorkomen, is door eventuele luchtwegaandoeningen goed te behandelen. Klachten die worden veroorzaakt door de aanwezigheid van aandoeningen zoals faryngitis, bronchitis, astma en sinusitis kunnen leiden tot hoofdpijn door hoesten. Het is daarnaast belangrijk om te zware inspanningen te vermijden.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Fernández Concepción, O., & Pando Cabrera, A. (1999). Diagnóstico de las cefaleas. Revista Cubana de Medicina General Integral, 15(5), 555-561.


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.