Pijn aan de borsten en de menstruatiecyclus

Pijn aan de borsten is een veelvoorkomend symptoom dat meestal niet de aanwezigheid van een ziekte impliceert. Hoe is het aan de menstruatiecyclus gerelateerd? Lees verder om het antwoord te ontdekken!

Geschreven en geverifieerd door de verpleegkundige Maria Marin Garcia.

Laatste update: 16 september, 2022

Mastalgie wordt als pijn aan de borsten gedefinieerd. Helaas ervaren veel vrouwen het, vooral tijdens het premenstrueel syndroom. De menstruatie wordt door veel verschillende factoren beïnvloed. In feite is er een verband tussen pijn aan de borsten en de menstruatiecyclus.

Het komt veel voor bij jonge vrouwen en verdwijnt bij het begin van de menopauze. Ongeveer 70% van de vrouwen heeft het ooit in haar leven meegemaakt. Lees meer over dit veelvoorkomende symptoom tijdens de menstruatie.

Wat is de relatie tussen pijn aan de borsten en de menstruatiecyclus?

De hormonale veranderingen die tijdens de menstruatiecyclus optreden zijn de oorzaak van pijn in de borsten. De menstruatiecyclus is niets meer dan een proces dat door de talloze hormonen (Spaanse link) wordt uitgevoerd die bepalen hoe en wanneer de cyclus zal plaatsvinden.

In die zin is mastalgie een van de meestvoorkomende symptomen in de verschillende fasen van de menstruatiecyclus. Gewoonlijk verschijnt het tijdens de tweede helft van de cyclus (na de ovulatie, bekend als de luteale fase) en verdwijnt het aan het begin van de menstruatie. Tijdens de menstruatiecyclus vinden de volgende hormonale veranderingen plaats:

• Oestrogeenspiegels bereiken tijdens de eisprong hun hoogtepunt. Dit veroorzaakt een groei van de melkkanalen.
• Progesteron piekt een paar dagen later (dag 21). Dit veroorzaakt een vergroting van de borstlobben, waardoor cellen worden gevormd die op de melkproductie zijn voorbereid.

Om het beter te begrijpen: de hormonale veranderingen die tijdens deze fase optreden, veroorzaken ontstekingen, zwellingen en vergrote borsten, wat in veel gevallen pijnlijk is. Als de vrouw zwanger wordt (waardoor de progesteronspiegel hoog blijft), blijven ze ook opgezwollen.

Biologisch gezien hebben de borsten een groter aantal receptoren voor deze stoffen, waardoor ze hormoonafhankelijke klieren worden. De borsten reageren voor een groot deel meer op hormonen dan de rest van het lichaam.

Oorzaken

Pijn aan de borsten is meestal gerelateerd aan het premenstrueel syndroom (de week vóór de menstruatie) of goedaardige borstveranderingen (bijvoorbeeld fibrocystische ziekte aan de borst). Hoewel dit de meestvoorkomende oorzaken zijn, zijn er enkele risicofactoren, zoals:

• Het volgen van een vetrijk dieet.
• Te veel cafeïne, theïne of chocolade consumeren.
• Een familiegeschiedenis van pijnlijke borsten tijdens de menstruatiecyclus.
• Bepaalde medicijnen (Spaanse link),zoals hormonen, antidepressiva, etc.
• Grote borsten (verhoogt de gewichtsbelasting en kan met rug- of nekpijn gepaard gaan).

Pijn aan de borsten hoeft dus geen teken te zijn van borstkanker. Slechts in 10% van de gevallen van kwaadaardige borsttumoren gaat het gepaard milde pijn.

Symptomen

Er is een verschil tussen symptomen van de borsten die verband houden met de menstruatiecyclus en symptomen die zich niet als gevolg van cyclische processen ontwikkelen.

Pijn aan de borsten en de menstruatiecyclus

Klachten aan de borsten die door de menstruatiecyclus worden beïnvloed zijn de meestvoorkomende oorzaak van pijn in de borsten en staan als premenstrueel syndroom bekend. Zoals we al in dit artikel hebben vermeld, worden ze door hormonale veranderingen veroorzaakt die door het volgende worden gekenmerkt:

• Ze zijn van invloed op jonge vrouwen.
• Over het algemeen komen ze niet tijdens of na de menopauze voor.
• Homogene en bilaterale verdeling (met andere woorden, beide borsten doen pijn en de pijn strekt zich uit over de borstklier).
• Zwelling of ontsteking.
• Vochtophoping of -retentie in de borsten.
• Lichte toename van de borstomvang.
• Turgor (uitpuilende en stevige borsten).
• Aanhoudende pijn (die van mild tot ernstig kan gaan) alleen tijdens één fase van de cyclus.
• Bij aanraking voel je kleine bultjes in de hele borst.
• De symptomen worden twee weken voor de menstruatie heviger.
• Tot slot verdwijnt de pijn nadat de menstruatie begint.

Niet-cyclische pijn in de borst

In tegenstelling tot cyclische pijn, kunnen andere oorzaken tot klachten aan de borsten leiden. Dat zijn bijvoorbeeld goedaardige ziekten, zoals we die hierboven hebben genoemd. De typische symptomen van niet-cyclische pijn in de borsten (niet gebruikelijk) zijn onder andere:

• Aanhoudende of onderbroken pijn, op een bepaald punt gefixeerd, beschreven als brandend, stekend of scheuren.
• Ontsteking op een bepaald punt van de borst.
• Symptomen variëren niet in de loop van de tijd of gedurende de menstruatiecyclus.
• In grotere mate treedt het na de menopauze op.
• Het is meestal eenzijdig (slechts één borst doet pijn).

Wanneer je een professional moet raadplegen

Over het algemeen moet elke niet-cyclische oorzaak worden bestudeerd. We raden daarom aan om naar een arts of gynaecoloog te gaan als je hier last van hebt. Je moet bovendien waakzamer zijn als je een van de volgende symptomen hebt:

• Verandering in de vorm, kleur of het uiterlijk van de huid van de borst.
• Afscheidingen of vocht in de borsten.
• Hormonale veranderingen.
• Nieuwe, ongebruikelijke of veranderende knobbels of bultjes op de borsten.
• Ouder zijn dan 40 en geen mammografie hebben gehad.
• Pijn die niet afneemt en in intensiteit toeneemt.
• Tekenen van infectie (warmte, roodheid, pus, etc.).
• Pijn die de dagelijkse routine verstoort.

Kortom, pijn in de borst wordt meestal met de menstruatiecyclus geassocieerd en met de hormonale veranderingen die daarbij optreden. In zeldzame gevallen is het een waarschuwing voor een ernstig probleem. Toch moet je alert zijn, vooral als de pijn langdurig en hevig is.