Omgaan met stress tijdens de zwangerschap

Constante blootstelling aan stress kan schadelijk zijn voor de zwangerschap. Hieronder vind je enkele strategieën die je kunt toepassen om je prenatale stressniveaus te verminderen.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Alicia Escaño Hidalgo.

Laatste update: 16 september, 2022

Hoe kun je omgaan met stress tijdens de zwangerschap? Een zwangerschap is zonder twijfel een van de mooiste fasen die een vrouw in haar leven kan meemaken. Ook je partner kan plezier beleven aan de zwangerschap en de ontwikkeling van de baby.

Toch bent je het, de moeder, die de emotionele achtbaan van de zwangerschap doormaakt. Daarom hebben we een lijst samengesteld met strategieën die je helpen om te gaan met stress tijdens de zwangerschap.

Stress tijdens de zwangerschap

De hormonale en biologische systemen zijn tijdens de zwangerschap onder controle. Toch is het zo dat ook het psychologische systeem van jou en je partner een belangrijke rol speelt.

Het behouden van een mentaal evenwicht, rust en kalmte tijdens de zwangerschap is essentieel voor de ontwikkeling van de baby, maar ook voor je fysieke en psychologische gezondheid.

Het is volkomen normaal voor zwangere vrouwen om golven van verschillende emoties te ervaren tijdens hun zwangerschap. Stress is geen uitzondering. In het begin herken je jezelf lichamelijk misschien niet, en daarna begin je je bewust te worden van de veranderingen die komen gaan. Dit kan veel stress veroorzaken.

Naarmate de maanden verstrijken en je het tweede trimester ingaat, raak je misschien meer opgewonden en raakt je lichaam gewend aan het huisvesten van een ander wezen.

Misselijkheid en ongemak worden minder, de vermoeidheid neemt af en je kunt waarschijnlijk echt genieten van je zwangerschap. Maar zoals we al zeiden, blijven de meeste vrouwen emotionele pieken en dalen voelen als vloedgolven.

Toch is het belangrijk om te proberen de stress die deze emoties kunnen veroorzaken onder controle te houden. We weten dat stress het natuurlijke evenwicht van je lichaam kan verstoren, ook bekend als homeostase, en je een risico kan geven om ziek te worden. Als vuistregel geldt dat het beheersen van stress goed is voor iedereen, maar vooral voor zwangere vrouwen.

Strategieën om met stress om te gaan

Zwangerschap op zich wordt beschouwd als een promotor van biologische activering en staat regelmatig bovenaan de lijst van stressvolle levensgebeurtenissen. De helft van de zwangere vrouwen geeft aan meer symptomen van angst en depressie te ervaren dan voor de zwangerschap.

Er zijn verschillende studies die een positief verband aantonen tussen een moeder die stress ervaart tijdens de zwangerschap en kinderen met cognitieve of linguïstische beperkingen (LaPlante, Barr, Brunet et al, 2004).

Bovendien blijkt uit studies dat de ontwikkeling van de foetus uiterst gevoelig is voor veranderingen in de emotionele toestand van de moeder (Engelse link). Zozeer zelfs, dat zelfs kleine niveaus van stress de foetus kunnen beïnvloeden.

Daarom willen we graag een paar strategieën met je delen om je te helpen je stressniveau onder controle te houden, en wel vanaf vandaag:

Breng tijd door met andere zwangere vrouwen

Sociale steun is voor iedereen een geweldige stressbuffer. Wat zwangere vrouwen betreft, is aangetoond dat tijd doorbrengen met andere vrouwen in dezelfde situatie het stressniveau aanzienlijk verlaagt.

Dit komt waarschijnlijk doordat positieve sociale relaties ons in staat stellen onze ervaringen te delen, ons emotioneel te uiten zonder veroordeeld te worden, en positieve sociale bekrachtigingen te ontvangen die serotonine op natuurlijke manier verhogen.

Doe aan lachtherapie

Lachen en humor zijn krachtige middelen tegen stress. Kijk wanneer je maar kunt naar grappige video’s, zet een film op die je aan het lachen maakt, of lach gewoon met je partner… gewoon omdat het kan! Je zult zien dat je na een paar minuten al overmand wordt door gegiechel.

Beoefen mindfulness

Mindfulness heeft vele voordelen, waaronder het helpen voorkomen van prenatale stress. Het zijn oefeningen die ons in staat stellen onze aandacht te richten op het hier en nu, zonder oordeel. Mindfulness kan ons helpen gedachten, schuldgevoelens en zorgen zachtjes weg te duwen terwijl we ons verbinden met het heden.

Wees realistisch

Als je tijdens de zwangerschap te veel van jezelf eist, kan dat je geestelijke gezondheid schaden. Probeer weg te blijven van druk en negatieve gedachten.

Geef uiting aan je emoties

Onderdruk je gevoelens en emoties niet vanwege wat mensen misschien van je denken of uit angst om zwak over te komen. Zwangere vrouwen maken eindeloos veel emoties door, sommige onaangenaam. Als je het gevoel hebt dat je moet huilen, houd je dan niet in. Het opkroppen van die emoties zal je stressniveau alleen maar verhogen.

Tot slot

Zwangere vrouwen kunnen zelf veel doen om stress te beheersen, maar dit gaat niet ver genoeg. Vrouwen hebben steun nodig van hun partner, die er verstandig aan zou doen wat milder om te gaan met de emotionele veranderingen, empathie en begrip te tonen en bereid te zijn bepaalde ruzies of problemen los te laten.

Op die manier zul je niet zoveel druk voelen, wat je zal helpen je te bevrijden van de stress die de zwangerschap zelf met zich mee kan brengen. Het gaat er niet om “de zwangere vrouw als een koningin te behandelen,” maar om meer medeleven en natuurlijk empathie te tonen.