Menopauze en hypertensie: hoe zijn ze gerelateerd?

Tekenen van cardiovasculaire problemen zoals hoofdpijn en slaapstoornissen kunnen voor symptomen van de menopauze worden aangezien. We leggen uit waarom dit gebeurt en hoe de twee met elkaar in verband staan.

Vandaag gaan we kijken of de menopauze en hypertensie met elkaar in verband staan. De menopauze is het moment waarop een vrouw met het hebben van een menstruatiecycli stopt. Arteriële hypertensie is de toestand van een hoge bloeddruk in de slagaders.

Over het algemeen vindt de menopauze bij een vrouw rond de leeftijd van 50 jaar plaats en dit verhoogt het cardiovasculaire risico, zoals we hieronder zullen toelichten.

In dit stadium ondergaan vrouwen een reeks hormonale veranderingen die een impact op het lichaam hebben. Menopauze en een hoge bloeddruk zijn om verschillende redenen gerelateerd.

Helaas zijn artsen in veel gevallen te laat om hypertensie bij vrouwen met overgangsklachten te diagnosticeren. De reden is dat een aantal symptomen van de menopauze de hypertensie kunnen maskeren.

Wat gebeurt er tijdens de menopauze?

De menopauze wordt gediagnosticeerd wanneer een vrouw 12 maanden geen normale menstruatie heeft gehad. Het kan tussen de leeftijd van 40 en 50 jaar gebeuren. Volgens specialisten van de Mayo Clinic (Spaanse link) begint het echter gemiddeld rond de leeftijd van 51.

Het stadium omvat een afname van de concentratie van reproductieve hormonen. Naarmate ze ouder worden, produceren de eierstokken van een vrouw minder oestrogeen en progesteron, totdat ze niet langer vruchtbaar zijn.

Deze hormonen zijn zowel bij andere processen als bij de vruchtbaarheidsregulering betrokken. Bij de stofwisseling helpen ze bijvoorbeeld bij het reguleren van het gewicht, de lipiden en de insulineresistentie.

De menopauze begint geleidelijk, het is een overgangsfase op zich. Het gaat meestal met veel symptomen gepaard (Engelse link), zoals opvliegers, gewichtstoename en slaapproblemen. Al deze symptomen kunnen andere aandoeningen maskeren.

Het punt is dat hartziekten bij de meeste vrouwen later beginnen dan bij mannen. De reden hiervoor is dat oestrogeen in dit opzicht een beschermende rol speelt (Engelse link).

De relatie tussen menopauze en hypertensie

De menopauze en hypertensie zijn gerelateerd. Het is gebruikelijk dat bloeddrukwaarden, gemeten in millimeters kwik (mm Hg), stijgen nadat de menstruatie helemaal is gestopt.

Er zijn veel factoren die een rol bij deze relatie spelen. Ten eerste kan de daling van oestrogeen een directe oorzaak zijn, evenals de toename van de lichaamsmassa (het gewicht) die tijdens de menopauze optreedt (Engelse link).

Veel vrouwen van middelbare leeftijd zijn zich er niet van bewust dat ze aan hypertensie lijden. De reden is dat een aantal symptomen van deze aandoening vaak met symptomen van de menopauze worden verward.

Zo komen vermoeidheid, hoofdpijn, slaapstoornissen en zelfs hartkloppingen bij beide aandoeningen veel voor. Dit is de reden waarom vrouwen ten onrechte kunnen denken dat de menopauze de oorzaak van hun symptomen is, terwijl dat in feite niet het geval is.

Dit vormt een groot risico. Arteriële hypertensie kan onopgemerkt blijven en als het niet wordt gediagnosticeerd, dan wordt er geen adequate behandeling gegeven. Als gevolg van deze fout neemt het risico op hartaandoeningen bij oudere vrouwen aanzienlijk toe.

Veranderingen in de menopauze die de bloeddruk kunnen verhogen

Zoals gezegd treden er tijdens de menopauze een aantal belangrijke hormonale veranderingen op. De daling van oestrogeen wordt met gewichtstoename geassocieerd. Dit is op zijn beurt aan een verhoging van de bloeddrukwaarden gekoppeld.

Vrouwen in de menopauze hebben bovendien ook de neiging om insulineresistentie te ontwikkelen. Dit betekent dat hun lichaamscellen het hormoon niet goed kunnen gebruiken om glucose uit het bloed op te nemen.

Als gevolg hiervan is er bij vrouwen een hoger risico op het ontwikkelen van diabetes. De bloedlipidenniveaus nemen tijdens de menopauze bovendien ook toe.

Zoals een publicatie van de Pontificia Universidad Católica in Chili uitlegt (Spaanse link), neemt de incidentie van het metabool syndroom dus aanzienlijk toe. Dit syndroom omvat een verhoging van het cholesterol en de triglyceriden, het ontstaan van diabetes type 2 en hypertensie en een verhoogd cardiovasculair risico.

Menopauze en atherosclerose

Vrouwen die typische symptomen van de menopauze ervaren, zoals opvliegers en nachtelijk zweten, hebben meer kans op subklinische atherosclerose (Engelse link). Wetenschappers schatten zelfs dat het risico met bijna 50% toeneemt.

Subklinische atherosclerose is een milde vernauwing en verharding van de slagaders. Deze vernauwing, zelfs als er geen duidelijke tekenen en symptomen zijn, verhoogt ook het risico op hartproblemen.

Pijn op de borst, kortademigheid en hartkloppingen zijn op zich geen symptomen van de menopauze. Als ze verschijnen, dan is het essentieel om een specialist te raadplegen.

Hormoonvervangende therapie en risico op hypertensie

Hormoontherapie tijdens de menopauze is ook met een hoge bloeddruk in verband gebracht. Het gaat om het geven van hormonen aan vrouwen met hevige en ernstige overgangsklachten.

Er zijn verschillende manieren om de therapie uit te voeren, allemaal met verschillende niveaus van werkzaamheid en veiligheid. Het behandelen van vaginale droogheid met topische middelen is bijvoorbeeld veiliger omdat ze geen systemisch effect hebben.

Algehele hormoontherapie brengt bij vrouwen van jonger dan 60 jaar echter bepaalde risico’s met zich mee. Het kan het risico op veneuze trombo-embolie verhogen, een aandoening waarbij zich bloedstolsels vormen die zich vervolgens door de aderen verplaatsen.

Hoewel het gebruik van hormonen het cardiovasculaire risico vermindert, moeten deze behandelingen daarom met voorzichtigheid worden gebruikt (Engelse link). Het is belangrijk dat vrouwen goed worden gescreend voordat ze eraan beginnen.

Hoe kun je hypertensie tijdens de menopauze voorkomen?

Er zijn een aantal maatregelen die kunnen helpen om de stijging van de bloeddruk tijdens de menopauze onder controle te houden. Ze hebben allemaal met het leiden van een gezonde levensstijl te maken.

Het eerste advies is om te proberen om een gezond lichaamsgewicht te behouden. Deze fase omvat de neiging om een paar kilo aan te komen. Om deze reden is frequente lichaamsbeweging van vitaal belang. Het doel zou moeten zijn om tussen de 3 en 5 keer per week matige routines te doen.

Dieet is een ander fundamenteel aspect om rekening mee te houden. Het is belangrijk om gezond te eten. Kies voor producten zoals fruit en groenten. Voedingsmiddelen die rijk zijn aan verzadigde vetten en ultrabewerkte voedingsmiddelen moet men zoveel mogelijk vermijden. Het verminderen van de hoeveelheid zout in je dieet is ook een goed idee.

Op dezelfde manier moet je je stressniveaus proberen onder controle te houden. Activiteiten zoals yoga of pilates kunnen hierbij helpen, evenals het beoefenen van meditatie.

De menopauze is een fase in het leven van een vrouw die veel veranderingen met zich meebrengt. Het is belangrijk om symptomen die kunnen worden veroorzaakt door hartproblemen niet met veelvoorkomende klachten van de menopauze te verwarren.