Hyperlipidemie: verhoogde lipidenniveaus in het bloed
Hyperlipidemie en dyslipidemie zijn verhoogde lipidenniveaus in het bloed. Lipiden worden door lipoproteïnen naar de weefsels getransporteerd waar ze worden benut en opgeslagen. Ze vormen een energiereserve en het lichaam gebruikt ze wanneer het moet voldoen aan de metabole behoeften van zijn weefsels.
Cholesterol is een lipide (of vet) dat een belangrijke rol speelt bij het goed functioneren van het lichaam. Bovendien maakt het deel uit van het plasmamembraan van de cellen. Triglyceriden zijn ook lipiden en vormen een belangrijke energiereserve in het lichaam.
Oorzaken van verhoogde lipidenniveaus in het bloed
Verhoogde niveaus van cholesterol en triglyceriden in het bloed die waarden die hoger zijn dan wat voldoende of normaal wordt beschouwd. Dit is een significante risicofactor voor atherosclerose. Atherosclerose is op zijn beurt een zeer belangrijke risicofactor voor zowel cardiovasculaire als cerebrovasculaire accidenten (CVA’s).
Vermijdbare oorzaken
Enkele van de oorzaken die vermijdbaar zijn en die we kunnen aanpassen om bij te dragen aan het beheersen van cholesterol- en triglycerideniveaus zijn onder andere de volgende factoren:
- Onevenwichtige voeding: als je dieet rijk is aan verzadigde vetten, transvetten en cholesterol, is het risico groter.
- Overgewicht en obesitas: bij overgewicht hebben het slechte cholesterol en de triglyceriden de neiging om toe te nemen, terwijl de waarden van het goede cholesterol juist afnemen.
- Tabak en alcoholgebruik: tabaksconsumptie beïnvloedt de bloedcirculatie.
Niet-vermijdbare oorzaken
Niet-vermijdbare oorzaken, waar we niets aan kunnen doen, omvatten factoren zoals genetica, leeftijd en geslacht. Het is ook belangrijk op te merken dat hypercholesterolemie in sommige gevallen verband houdt met andere ziekten, die indirect een verhoging van het cholesterolgehalte veroorzaken.
Genetische hypercholesterolemie is een erfelijke ziekte die bij de geboorte reeds aanwezig is. Mensen met deze aandoening hebben een verhoogd cholesterolgehalte in het bloed.
Lees ook eens:
Een dieetplan om je triglyceridengehalte te verlagen
Tekenen en symptomen van hyperlipidemie
Verhoogde lipidenniveaus manifesteren zich niet met bepaalde tekenen of symptomen. Integendeel, hyperlipidemie blijft meestal onopgemerkt totdat het wordt gedetecteerd door een bloedtest of omdat er een cardiovasculair incident plaatsvindt. De symptomen die het vaakst met deze ziekten worden geassocieerd zijn:
- Xanthomen: vetafzettingen op de huid van de handen, ellebogen of andere delen van het lichaam, zelfs rond het hoornvlies van het oog.
- Xanthelasmata: vetafzettingen op de oogleden.
- Krampen: vooral in de kuiten, bij het lopen.
- Zweren op de tenen die niet genezen.
Aangezien er geen symptomen zijn, is het van cruciaal belang om hyperlipidemie zo vroeg mogelijk te detecteren om de effecten en problemen die het kan veroorzaken te voorkomen.
Het is raadzaam om preventieve tests uit te voeren, vooral bij mensen met een familiegeschiedenis of met risicofactoren. Enkele van de factoren die deskundigen als risicofactoren beschouwen zijn:
- Leeftijd: mannen ouder dan 45 jaar en vrouwen ouder dan 55 jaar of met vroegtijdige menopauze.
- Familiegeschiedenis van cardiovasculaire problemen.
- Roken.
- Hoge bloeddruk.
- HDL-cholesterol < 35 mg/dL.
- Suikerziekte.
Ook interessant om te lezen:
Cholesterol in voeding: beïnvloedt het je lipidenprofiel?
Voedingssupplementen voor hyperlipidemie
De belangrijkste medicijnen die artsen voorschrijven om het cholesterolgehalte onder controle te houden, zijn statines, ionenwisselende harsen, fibraten en omega 3-vetzuren. De arts zal het juiste medicijn kiezen op basis van de parameter die behandeling vereist, die het grootste risico voor de gezondheid vormt.
De behandeling kan ook bestaan uit voedingssupplementen en fytotherapie, wat verwijst naar kruidenpreparaten die nuttig kunnen zijn. Onder de plantaardige stoffen die nuttig zijn bij de behandeling vinden we bijvoorbeeld:
- Plantensoorten met vezels: denk bijvoorbeeld aan plantago ovata, forssk, konjac en koch.
- Pure voedingssupplementen: denk aan omega 3-vetzuren (Spaanse link), EPA en DHA uit vis- of krillolie.
- Co-enzym Q10 (Spaanse link) en rode gistrijst: monacolin K in rode gistrijst.
- Stoffen die het lipidenprofiel verbeteren: zoals garcinia cambogio of garcinia gummigutta, soja, lecithine en isoflavonen.
Hyperlipidemie en veranderende gewoonten
De meeste dyslipidemieën zijn te wijten aan vermijdbare factoren. De meeste gevallen ontstaan door een onevenwichtig voedingspatroon, een sedentaire levensstijl en bepaalde leefstijlfactoren. Daarom is het eerste wat je moet doen je levensstijl veranderen.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Jovanovski E, Yashpal S, Komishon A, Zurbau A et al. Effect of psyllium (Plantago ovata) fiber on LDL cholesterol and alternative lipid targets, non-HDL cholesterol and apolipoprotein B: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Am J Clin Nutr. 2018 Nov 1;108(5):922-932.
- Kim MG, Yang I, Lee HS, Lee JY et al. Lipid-modifying effects of krill oil vs fish oil: a network meta-analysis. Nutr Rev. 2020 Sep 1;78(9):699-708.
- Nguyen TPT, Garrahan MA, Nance SA, Seeger CE, Wong C. Assimilation of Cholesterol by Monascus purpureus. J Fungi (Basel). 2020 Dec 9;6(4):352.
- Poli A, Marangoni F, Corsini A, Manzato E et al. Phytosterols, Cholesterol Control, and Cardiovascular Disease. Nutrients. 2021 Aug 16;13(8):2810.
- Huang LH, Liu CY, Wang LY, Huang CJ et al. Effects of green tea extract on overweight and obese women with high levels of low density-lipoprotein-cholesterol (LDL-C): a randomised, double-blind, and cross-over placebo-controlled clinical trial. BMC Complement Altern Med. 2018 Nov 6;18(1):294.
- Ried K. Garlic Lowers Blood Pressure in Hypertensive Individuals, Regulates Serum Cholesterol, and Stimulates Immunity: An Updated Meta-analysis and Review. J Nutr. 2016 Feb;146(2):389S-396S.
