Hoe je precies kunt weten of je ovuleert

Als je weet wanneer je ovuleert, dan kun je zowel een zwangerschap vermijden als plannen. Weet jij op welke dag van de menstruatiecyclus je ovuleert? In dit artikel zullen we je alles vertellen wat je moet weten.

Geschreven en geverifieerd door de dokter Karina Valeria Atchian.

Laatste update: 16 september, 2022

Of je nu probeert om zwanger te worden of dat juist wilt vermijden, het is belangrijk om te weten hoe je menstruatiecyclus werkt. Door te weten of je ovuleert, kun je je kansen op zwanger worden vergroten of extra bescherming gebruiken.

Dit zijn namelijk de vruchtbare dagen waarop het lichaam alles heeft wat nodig is om een bevruchting te laten plaatsvinden. Wat zijn de symptomen van een ovulatie? Op welk punt in de menstruatiecyclus gebeurt het?

In dit artikel geven we je eerst een kort overzicht van de kenmerken van een normale menstruatiecyclus. Vervolgens zullen we zien wanneer je ovuleert en hoe we kunnen weten of deze plaatsvindt.

De normale menstruatiecyclus

De menstruatiecyclus kan tussen de 28 en 35 dagen duren en verschilt van vrouw tot vrouw. De normale menstruatiecyclus (Engelse link) omvat een reeks veranderingen die elke maand bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd optreden, die hen voorbereiden op de mogelijkheid om een zwangerschap uit te voeren.

Deze veranderingen zijn aan de aanwezigheid van verschillende vrouwelijke hormonen te wijten, die in het bloed toenemen of afnemen en de verschillende momenten bepalen die tijdens de cyclus optreden.

Kenmerken van de menstruatiecyclus

De hersenen (hypothalamus en hypofyse) en eierstokken produceren deze hormonen. In de meeste gevallen heeft de menstruatiecyclus onder andere de volgende kenmerken:

• Het duurt 28 tot 35 dagen.
• Het bestaat uit 2 hoofdfasen: de folliculaire fase en de luteale fase.
• Dag nummer 1 is de eerste dag van de menstruatie en wanneer de folliculaire fase begint.
• De folliculaire fase is de eerste periode, deze duurt tussen de 14 en 21 dagen. Het omvat de menstruatie en eindigt in de eisprong.
• De luteale fase is de tweede periode. Het duurt ongeveer 14 dagen.
• De ovulatie vindt elke maand plaats (Engelse link).
• Tijdens de normale menstruatiecyclus zullen er in het lichaam van een vrouw veranderingen optreden. Een aantal hiervan zijn veranderingen in lichaamstemperatuur, vaginale afscheiding, menstruatie, enzovoort.

De ovulatie is het vrijkomen van een of meer eicellen uit de eierstokken en het vindt elke maand plaats. Dit eitje zal nog een korte tijd op bevruchting door een spermacel blijven wachten.

Menstruatiecycli variëren van vrouw tot vrouw en van maand tot maand. Deze variatie treedt vooral op in de eerste fase, de folliculaire fase. Zoals we eerder vermeldden, is dit de fase waarin de eisprong valt. Het kan daarom moeilijk zijn om de eisprong te berekenen. Later zullen we zien hoe we kunnen weten of je ovuleert.

Er zijn bovendien ook variaties afhankelijk van de levensfase waarin elke vrouw zich bevindt. In de eerste jaren van de vruchtbare leeftijd zullen de cycli langer zijn en daarna korter.

We weten dat de grootste kans op zwangerschap optreedt tussen drie en vijf dagen vóór de dag van de eisprong, inclusief de dag van de eisprong. Hieruit volgt dat als je die periode bijhoudt, die we de vruchtbare periode zullen noemen, je de kans op conceptie maximaliseert.

Hoe kun je weten of je ovuleert?

De kans om zwanger te worden neemt vanaf drie tot vijf dagen vóór de eisprong toe. Het eerste dat we zullen zeggen, is dat er geen betrouwbare thuismethoden zijn om de exacte dag van de eisprong te voorspellen.

Het voorspellen van de vruchtbare periode zal daarom niet helemaal exact zijn, tenzij je de hormonale veranderingen kunt identificeren die in deze periode optreden.

We moeten duidelijk maken dat het bijhouden van een kalender en het tellen van de dagen om de vruchtbare periode vast te stellen geen betrouwbare methode is gebleken, aangezien deze, zoals we al zeiden, van maand tot maand verandert.

Aan de andere kant is de basale lichaamstemperatuurmethode ook niet betrouwbaar. Er zijn nieuwe apps voor mobiele telefoons die de lichaamstemperatuur controleren, maar die zijn ook niet 100% betrouwbaar.

Een methode waarvan onderzoekers hebben aangetoond dat deze meer voorspellend is voor de vruchtbare periode, is de identificatie van vaginale afscheiding voorafgaand aan en tijdens de ovulatie (Engelse link).

We weten dat wanneer vaginale afscheiding in hoeveelheid toeneemt, lichter, elastischer en gladder wordt, dit een indicator is van de vruchtbare periode (inclusief de dag van de eisprong).

Je kunt ook vrouwelijke hormonen in de urine meten met een kit die vergelijkbaar is met de kit die wordt gebruikt om een zwangerschap op te sporen. Het heet een ovulatietest en dient als voorspeller van de vruchtbare periode. Qua prijs zijn ze redelijk betaalbaar. Ze kunnen echter vals-positieve resultaten geven.

Het is belangrijk om je gynaecoloog te raadplegen

De lichaamstemperatuur thuis en vaginale afscheiding kunnen samenwerken om te bepalen wanneer je ovuleert, maar ze zijn niet helemaal betrouwbaar. Ovulatietests zijn betrouwbaarder dan beide methoden.

Hoewel je niet moet vergeten dat je mogelijk vals-positieve resultaten kunt krijgen. Bij twijfel kun je het beste altijd je huisarts of gynaecoloog raadplegen om de verschillende mogelijkheden te beoordelen.