Het gebruik en de voordelen van chondroïtine
De gewrichten van het menselijk lichaam hebben een groot aantal structuren en stoffen die ervoor zorgen dat ze hun stijfheid behouden en goed blijven functioneren. Een van deze stoffen is chondroïtine, dat zich rond de kraakbeencellen bevindt.
Chondroïtine kan worden gebruikt als een supplement bij de behandeling van artrose. Studies (Engelse link) tonen zelfs aan dat chondroïtine de pijn verlicht die artrose in de knie en de heup veroorzaakt, met een nog groter effect dan dat van acetaminofen. Het kan alleen worden geconsumeerd of in combinatie met andere stoffen, zoals glucosamine.
Wat is chondroïtine?
Ook bekend als chondroïtinesulfaat, is chondroïtine een endogene stof die zich in het gewrichtskraakbeen bevindt, rondom de cellen, en verspreid in de matrix. Door haar precieze locatie fungeert zij als regulerend medium voor talrijke biologische en fysiologische verschijnselen.
De structuur van de verbinding varieert en bestaat uit suikermoleculen en enkele peptiden, waardoor het complexe koolhydraten zijn. Door deze structurele variaties kan chondroïtine meerdere functies uitoefenen, waardoor het bijzonder nuttig is bij de behandeling van osteoartritis.
Het wordt op de markt gebracht als een nuttig langzaam werkend geneesmiddel bij de symptomatologische behandeling van artrose. Bovendien is het in de Verenigde Staten goedgekeurd als voedingssupplement voor dezelfde aandoening.
Het wordt meestal gewonnen uit het kraakbeen van bepaalde dieren, zoals koeien of haaien. Wetenschappers kunnen het echter ook in een laboratorium synthetiseren.
Misschien ook interessant:
Kan yoga tegen artrose helpen en hoe?
Hoe werkt het?
Het is belangrijk om te onthouden dat artrose een pathologie is die gewrichtspijn en stijfheid veroorzaakt als gevolg van degeneratie van het gewrichtskraakbeen.
Daarom is de behandeling gericht op het voorkomen van deze degeneratie en het stimuleren van de aanmaak van kraakbeen, en ook op het verbeteren van de symptomen die aanwezig zijn.
Omdat chondroïtine een complex koolhydraat is, verhoogt het de opname van water door het gewrichtskraakbeen, waardoor de flexibiliteit toeneemt en de mobiliteit verbetert. Tegelijkertijd is het ook een remmer van enzymen die de degeneratie van het kraakbeen bevorderen, waardoor de progressie van de ziekte afneemt.
Meerdere studies (Engelse link) tonen aan dat chondroïtine een ontstekingsremmende werking heeft, waardoor het nuttig is bij het verminderen van de pijn veroorzaakt door artrose in de vingers, knie, en heup. Deze verlichting van pijn kan ook worden gezien bij pijnlijke spieren als gevolg van verschillende oorzaken.
Chondroïtine bevordert ook de synthese van verschillende proteoglycanen en endogeen hyaluronzuur, wat de vorming van nieuw kraakbeen kan bevorderen. Bovendien zorgt het voor enige structurele sterkte en helpt het de integriteit van de gewrichten te behouden.
Voordelen en gezondheidseffecten van chondroïtine
Osteoarticulaire aandoeningen, zoals artritis en osteoartritis, veroorzaken intense pijn in de gewrichten, waardoor het moeilijk is om te bewegen en dagelijkse activiteiten uit te voeren. De meeste van deze aandoeningen zijn niet te genezen, zodat de aanpak gericht moet zijn op het bestrijden van de symptomen.
In die zin heeft het gebruik van chondroïtine talrijke voordelen aangetoond voor de gezondheidstoestand van mensen met osteoartritis en andere reumatische aandoeningen. De belangrijkste voordelen beschrijven we hieronder.
Vermindering van gewrichtspijn
Een van de belangrijkste voordelen van deze stof is het vermogen om gewrichtspijn te verminderen, vooral aan de knie. De doeltreffendheid van chondroïtine bij de vermindering van pijn ligt in zijn ontstekingsremmende werking, omdat het de synthese van ontstekingsbevorderende factoren, zoals prostaglandinen en proteoglycanen, verhindert.
Onderzoek heeft aangetoond dat het in staat is de intensiteit van het symptoom met wel 10% te verminderen (Spaanse link). Het is belangrijk op te merken dat het een langzaam werkend geneesmiddel is en dat artsen het gewoonlijk samen met andere werkzame stoffen voorschrijven om de werking ervan te versterken.
Tegelijkertijd blijkt uit dezelfde studie dat de afname van de pijn bij sommige patiënten kan oplopen tot maximaal 20%. De resultaten worden gedurende maximaal zes maanden geobserveerd.
Vermindering van de gewrichtsruimte
Artrose veroorzaakt een afname van het kraakbeen van het aangetaste gewricht, zodat een röntgenfoto een afname van de gewrichtsruimte laat zien. Alle gewrichten moeten een bepaalde hoeveelheid gewrichtsruimte hebben om goed te kunnen functioneren.
Chondroïtine bevordert de vorming van kraakbeen door het stimuleren van de synthese van de volgende stoffen:
- proteoglycanen
- hyaluronzuur
- collageen
Daarom is het mogelijk om de afname van de gewrichtsruimte bij patiënten met artrose te vertragen, vooral bij langdurig gebruik van de verbinding.
Het verbetert de kwaliteit van leven
De inname van chondroïtine helpt de elasticiteit van de gewrichten te verbeteren en vermindert zo de ochtendstijfheid. Hierdoor helpt het onder andere om:
- het bereik van de gewrichtsmobiliteit te verbeteren.
- de uitvoering van dagelijkse activiteiten te vergemakkelijken.
- de levenskwaliteit te verbeteren.
De verbinding kan ook de genezing van gewrichts- en huidletsels bevorderen door de synthese van collageen. Het is belangrijk te onthouden dat collageen een van de hoofdbestanddelen van deze weefsels is, dus het bevorderen ervan kan het genezings- en littekenproces versnellen.
Het nut bij een staaroperatie
Sommige oogdruppels bevatten chondroïtine in combinatie met hyaluronaat. Deze vorm van presentatie is nuttig bij het vergemakkelijken van een staaroperatie. Het kan ook helpen de gezondheid van de ogen te verbeteren en de intraoculaire druk na de operatie te verlagen.
Uit sommige studies blijkt echter dat er verbindingen met een hogere viscositeit zijn met een hoger succespercentage. Bovendien zijn deskundigen niet op de hoogte van de effecten van de oplossingen die alleen chondroïtine in hun samenstelling bevatten.
Mogelijke bijwerkingen van chondroïtine
Alle geneesmiddelen op de markt kunnen bijwerkingen veroorzaken bij patiënten en chondroïtine vormt hierop geen uitzondering. Orale inname is echter veilig gebleken tot zes jaar. De meeste patiënten die werden geëvalueerd, vertoonden geen opmerkelijke bijwerkingen.
De meest voorkomende symptomen zijn lichte buikpijn en misselijkheid. Het is ook mogelijk andere verschijnselen te vertonen, zij het met een veel geringere incidentie, waaronder de volgende klachten opvallen:
- abdominale distensie
- constipatie
- diarree
- hoofdpijn
- haaruitval
- palpebrale ontsteking
Tegelijkertijd bestaat er enige bezorgdheid dat chondroïtineverbindingen van dierlijke oorsprong een drager kunnen zijn voor bepaalde ziekten, zoals BSE, ook wel bekend als de gekkekoeienziekte. Er zijn echter geen meldingen van gevallen van overdracht van de ziekte via de verbinding.
Dosering en aanbevelingen van chondroïtine
Patiënten kunnen chondroïtine oraal innemen in de vorm van capsules, tabletten en poeders. Op dit moment wordt er door artsen geen algemene dosis aanbevolen. De meest gebruikelijke dagelijkse inname ligt echter tussen 800 en 2000 milligram.
Patiënten kunnen de door hun arts aanbevolen hoeveelheid in een enkele dosis of in 2 of 3 doses innemen, afhankelijk van wat de patiënt zelf wil. Bovendien kunnen ze het voedingssupplement met voedsel innemen om de kans op het ontwikkelen van gastro-intestinale symptomen te verkleinen.
Deskundigen bevelen doses van bijna 2000 milligram aan voor mensen die intense symptomatologie vertonen. De rest van de patiënten kan gunstige resultaten bereiken door lagere doses in te nemen.
Kunnen patiënten glucosamine als supplement nemen?
Glucosamine is een andere verbinding die aanwezig is in het menselijk lichaam, meer bepaald in de vloeistof rond de gewrichten. Deskundigen bestuderen al vele jaren de doeltreffendheid ervan bij het verminderen van de pijn bij artrose.
In dit opzicht is het niet verwonderlijk dat artsen soms het gebruik van chondroïtine in combinatie met glucosamine aanbevelen om het pijnstillende en ontstekingsremmende effect van beide te versterken.
Onderzoek heeft aangetoond dat de combinatie pijn, stijfheid, functionele beperking en complicaties bij pijnlijke osteoartritis van de knie vermindert na zes maanden (Engelse link).
Tegelijkertijd heeft onderzoek ook de effectiviteit van combinatietherapie aangetoond bij het voorkomen van verkleining van de gewrichtsruimte (Engelse link). In dit verband werd in een onderzoek uit 2015 vastgesteld dat er een significante afname was van de vernauwing van de gewrichtsruimte na 2 jaar gebruik.
Er zijn nog meer studies nodig naar de voordelen van chondroïtine
Ondanks al het bestaande bewijs over de effectiviteit van deze stof, zijn verdere studies naar de werking en voordelen van chondroïtine nog steeds nodig. Veel van de studies laten tegenstrijdige resultaten zien of geen relevante veranderingen bij vergelijking van de werking met andere beschikbare geneesmiddelen of met placebo.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Zhu X, Wu D, Sang L, Wang Y et al. Comparative effectiveness of glucosamine, chondroitin, acetaminophen or celecoxib for the treatment of knee and/or hip osteoarthritis: a network meta-analysis. Clin Exp Rheumatol. 2018;36(4):595-602.
- Bishnoi M, Jain A, Hurkat P, Jain SK. Chondroitin sulphate: a focus on osteoarthritis. Glycoconj J. 2016;33(5):693-705.
- Singh JA, Noorbaloochi S, MacDonald R, Maxwell LJ. Chondroitin for osteoarthritis. Cochrane Database of Systematic Reviews 2015, Issue 1. Art. No.: CD005614.
- Hochberg MC, Martel-Pelletier J, Monfort J, Möller I, et al. Combined chondroitin sulfate and glucosamine for painful knee osteoarthritis: a multicentre, randomised, double-blind, non-inferiority trial versus celecoxib. Ann Rheum Dis. 2016;75(1):37-44.
- Fransen M, Agaliotis M, Nairn L, Votrubec M et al. Glucosamine and chondroitin for knee osteoarthritis: a double-blind randomised placebo-controlled clinical trial evaluating single and combination regimens. Ann Rheum Dis. 2015;74(5):851-8.
- Mikami T, Kitagawa H. Biosynthesis and function of chondroitin sulfate. Biochim Biophys Acta. 2013;1830(10):4719-33.