Het beloningssysteem van de hersenen: hoe werkt het?
Het beloningssysteem van de hersenen is een merkwaardig en complex aspect van ons brein. Het is een mechanisme waarmee mensen bepaalde situaties aan plezier kunnen relateren. In werkelijkheid is het een manier om zich aan te passen en overleving te verbeteren.
Wanneer je namelijk een prettige sensatie associeert met een actie, je het leren stimuleert. Het beloningssysteem schrijft bijvoorbeeld plezier toe aan seks, waardoor mensen het opnieuw willen doen. Zo is het voortbestaan van de soort verzekerd.
Bij dit circuit zijn veel hersengebieden betrokken. Het bestuderen ervan is daarom vrij gecompliceerd en multifactorieel. Het beloningssysteem van de hersenen werkt bovendien niet alleen met basisactiviteiten, zoals eten of seks.
In feite is het best belangrijk. Het grijpt zelfs in bij drugsverslaving of belonende activiteiten, zoals sporten. Vanwege het belang ervan hebben we besloten om in dit artikel de basis van het beloningssysteem van de hersenen uit te leggen.
De structuren die bij het beloningssysteem van de hersenen betrokken zijn
Het beloningssysteem bevindt zich in de hersenen. In feite bevindt het zich niet in een bepaald deel van de hersenen. Zoals de meeste van zijn functies, is het in verschillende gebieden verdeeld die met elkaar zijn verbonden en een circuit vormen.
De kennis van deze gebieden is complex, omdat ons brein een moeilijk te analyseren en te bestuderen orgaan is. Deskundigen weten echter dat een aantal gebieden aan dit beloningssysteem deelnemen:
- Area tegmentalis ventralis
- Nucleus accumbens, die deel uitmaakt van de basale ganglia
- Hypothalamus en hippocampus
- Amygdala
- Prefrontale cortex
- Globus pallidus
- Hypofyse
Samenvattend kunnen we zeggen dat het grootste deel van het beloningssysteem zich in een circuit bevindt dat het mesolimbische circuit wordt genoemd. Dopamine is de stof (Engelse link) waardoor dit circuit kan worden geactiveerd.
Welke situaties activeren het beloningssysteem?
Zoals we al vermeldden, is het beloningssysteem eigenlijk een adaptieve functie. Het houdt dus verband met de basisbehoeften waarmee we individueel en als soort kunnen overleven.
Ten eerste is het verantwoordelijk voor aspecten zoals:
- Eten
- Drinken
- Seks
De smaak van eten geeft ons plezier, hetzelfde als water drinken als je dorst hebt of seks hebben als je opgewonden bent. Zo stimuleert het het leren en herhalen van deze acties.
Dit zijn echter niet de enige functies die dit systeem motiveren. Zo kun je bijvoorbeeld plezier beleven aan spelletjes, sport en natuurlijk drugs. Veel onderzoeken hebben aangetoond (Spaanse link) dat onder andere cocaïne ook dit circuit activeert.
Dit kan er onvermijdelijk toe leiden dat je over de risico’s van het beloningssysteem van de hersenen nadenkt. Verslavingen zijn het negatieve onderdeel van dit prachtige aanpassingsmechanisme.
Misschien ook interessant om te lezen:
Hoe weet je of je verslaafd bent aan alcoholische dranken?
Hoe werken drugs op dit systeem?
Allereerst is het gebruik van een drug zoals cocaïne of heroïne vrijwillig. Normaal gesproken is het het resultaat van nieuwsgierigheid of een beeld dat de samenleving van een stof geeft.
Het gebruik van drugs activeert echter slechts eenmaal het beloningssysteem van de hersenen. Het genereert een intens gevoel van plezier waardoor je, onvrijwillig, die drugs opnieuw wilt gebruiken.
Bij sterke verslavingen kan het beloningssysteem worden gewijzigd. Zo voelen mensen die verslaafd zijn aan heroïne bijvoorbeeld amper plezier in andere activiteiten die niet van het gebruik van deze stof zijn afgeleid. Met andere woorden, niet veel andere dingen geven hen voldoening.
Het is echter belangrijk om te weten dat niet alleen stoffen dit veroorzaken. Er zijn ook veel onafhankelijke verslavingen, zoals dwangmatig gokken. Uiteindelijk is het resultaat bijna hetzelfde.
Dit artikel is ook interessant:
Hulp bij stoppen met roken: vijftien psychologische tips
Conclusie
Het beloningssysteem van de hersenen is een uiterst complex mechanisme. Het heeft ons in staat gesteld om ons aan te passen en als individu en als soort te overleven. Het heeft echter ook negatieve aspecten, zoals onder meer verslaving.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
-
Urigüen, L., & Callado, L. F. (2010). Cocaína y cerebro. Trastornos Adictivos, 12(4), 129-134.
-
Razón Hernández, K. C., Rodríguez Serrano, L. M., & León Jacinto, U. (2018). Neurobiología del sistema de recompensa en las conductas adictivas: consumo de alcohol. Revista Electrónica de Psicología Iztacala, 20(4).
-
Méndez Díaz, M., Ruiz Contreras, A. E., Gómez, B. P., Romano, A., Caynas, S., & Prospéro García, O. (2010). El cerebro y las drogas, sus mecanismos neurobiológicos. Salud mental, 33(5), 451-456.
