Gevolgen van alcohol

Het gebruik van alcohol heeft heel veel schadelijke gevolgen voor de gezondheid van het lichaam. Welke schade richt alcohol aan aan hersenen, hart en lever?

Het gebruik van alcohol heeft heel veel schadelijke gevolgen op de gezondheid van het lichaam.

Ethanol of alcohol is een psychoactieve drug, die naast de roes die het veroorzaakt veel negatieve bijwerkingen heeft die gezond lichaamsweefsel aantasten. De aangerichte schade hangt af van de hoeveelheid alcohol die gedronken wordt en de omstandigheden waarin.

Alcohol drinken als de maag vol is, zal minder effect hebben op het lichaam dan alcohol drinken op een lege maag. De negatieve gevolgen van alcohol zullen dan veel groter zijn.

Wat doet alcohol in het lichaam?

Als je alcohol drinkt, dan wordt in eerste instantie een aangenaam gevoel ervaren. Een soort roes wordt veroorzaakt, een gevoel van vrolijkheid en tevredenheid. Drink je echter meer dan twee glazen, dan heeft dit gevolgen voor je geestelijke en lichamelijke toestand alsook je gedrag.

Er ontstaan coördinatieproblemen en dubbel zicht. De celmembranen zijn niet in staat het binnendringen van de alcohol in de lichaamscellen tegen te houden. Zodra de alcohol zich in de bloedstroom bevindt, dringt het door in vrijwel alle weefsels van het lichaam.

Bij overmatig gebruik van alcohol kan een black-out optreden. Door excessief gebruik van alcohol kan men het bewustzijn verliezen of zelfs in een coma raken. Er ontstaat alcoholvergiftiging, waardoor er een reële kans op overlijden bestaat.

Een te hoog percentage alcohol in het bloed veroorzaakt mogelijk een hartstilstand of er is kans op overlijden door het stikken in het eigen braaksel. Het verdrinken in het eigen braaksel is mogelijk, doordat het lichaam niet langer in staat is adequaat te reageren.

Na het drinken van alcohol duurt het ongeveer 30 tot 90 minuten alvorens het opgenomen wordt in de bloedstroom en om de hersenen te bereiken en te verdoven.

De bloedsuikerspiegel daalt op dit moment drastisch, waardoor vermoeidheid en een gevoel van uitputting ontstaat. Dit komt doordat onder de invloed van alcohol het omzettingsproces van glycogeen in glucose versneld wordt en glucose vervolgens sneller dan gewoonlijk het lichaam verlaat.

De verschillende fasen van dronkenschap door alcohol

De effecten die optreden na het drinken van een aantal glazen alcohol zijn afhankelijk van een aantal factoren. De ene persoon ervaart de effecten sneller en intensiever dan de andere. Dit is afhankelijk van onder andere sekse, leeftijd, gewicht en gewenning.

• Eerst ontstaat er een euforisch, opgewonden gevoel. Remmingen vallen weg en men wordt vrolijker, spraakzamer en meer ontspannen. Ook de eetlust neemt toe.
• Dan volgt een fase van intoxicatie. Als het lichaam niet gewend is aan alcohol of de hoeveelheid alcohol loopt drastisch op, dan verliest de persoon elk gevoel van coördinatie. Er is evenwichtsverlies, waardoor men wankel loopt en regelmatig valt. Euforie maakt plaats voor gevoelens van depressie en er ontstaat warmteverlies in het lichaam.
• Tijdens de volgende fase raakt de persoon in een hypnotische toestand, waarin verwardheid, geïrriteerdheid, agressie, slaap, misselijkheid, braken en hoofdpijn optreden.
• Vervolgens treedt er een stupor of verdovingstoestand op, waarin de zintuigen niet meer functioneren. Er is verminderd bewustzijn en geen controle meer over de lichaamsfuncties, waardoor spierspanning wegvalt en spontaan urineverlies kan gebeuren.
• Nadien kan er overlijden optreden. De persoon raakt in een cardiovasculaire shock met ademhalingsstilstand en overlijden als gevolg.

De gevolgen van het drinken van alcohol op het lichaam

De gevolgen van het drinken van alcohol op het lichaam hebben een invloed op de korte termijn en lange termijn, waarbij de meeste organen aangetast kunnen worden.

De hersenen en het zenuwstelsel

• Regelmatig alcoholgebruik heeft een grote invloed op de werking van de hersenen. Het intenser ervaren van emoties veroorzaakt stemmingswisselingen. De coördinatie van beweging vermindert, waardoor vertraagde reacties, verlies van evenwicht en verminderd spraakvermogen optreedt.
• De structuur en functie van neurotransmitters verandert en dit kan leiden tot ongecontroleerde bewegingen, trillen en hallucinaties. Er is verlies van zelfcontrole, concentratievermogen en ook geheugenverlies treedt op.
• Deze bovenstaande gevolgen van alcohol leiden jaarlijks wereldwijd tot een groot aantal ongevallen op het werk en in het verkeer, vaak met dodelijke gevolgen.
• Alcohol veroorzaakt schade aan de hersencellen en het perifere zenuwstelsel, dat de verbindingen vormt van en naar de organen en weefsels. Deze beschadiging kan permanent worden.
• Door overmatig alcoholgebruik verliest het lichaam te veel vitamine B1, waardoor men het syndroom van Wernicke-Korsakoff ziet ontstaan. Het meest in het oog springend symptoom hiervan is vroegtijdig optredende dementie.
• Optreden van slaapstoornissen en uitputting.
• Het geheel van deze gevolgen van alcohol leidt erg vaak tot sociaal isolement, problemen op het werk en in de relatie. Er ontstaat een verhoogde kans op echtscheiding, baanverlies en hierdoor een verhoogd risico op depressie en zelfmoord.
• Optreden van coma en hersenbeschadiging.

Het hart en de bloedvaten

• Verhoogde hartslag
• Hoog alcoholgebruik leidt tot verhoogde bloeddruk, waardoor de hartspier onder druk komt te staan en sneller slijtage vertoont.
• Alcohol verwijdt de perifere bloedvaten, waardoor roodheid van de huid ontstaat.

Het spijsverteringsstelsel: de slokdarm, maag, alvleesklier en lever

Alle ongemakken en schade aan het spijsverteringsstelsel door ethanol ontstaan voornamelijk door irritatie van het slijmvlies dat de organen in dit stelsel bedekt.

• Alcohol stimuleert de productie van maagzuur. Dit triggerert een irritatie en ontsteking in de maag. Dit kan leiden tot maagzweren en zelfs fatale maagbloedingem.
• Hoog alcoholverbruik wordt eveneens in verband gebracht met slokdarm-, keel- en maagkanker.
• Er is kans op acute alvleesklierontsteking die overlijden tot gevolg kan hebben of kan overgaan in een chronische toestand, met constante pijn als gevolg.
• Het orgaan dat echter het meest te lijden heeft onder alcoholconsumptie is de lever. De lever is verantwoordelijk voor de afbraak van ethanol. Dit is een tijdrovend en zwaar proces en veroorzaakt permanente schade aan dit orgaan.
• Leverontsteking kan evolueren in alcoholische hepatitis, die uiteindelijk leidt tot een vervette lever en levercirrose.
• Ook de nieren komen echter onder druk te staan door een verhoogde productie van anti-diuretische hormonen tijdens het gebruik van alcohol. Dit leidt tot uitdroging.
• Alcohol levert eveneens grote hoeveelheden calorieën aan die geen enkele voedingswaarde hebben. Er ontstaat ondervoeding doordat absorptie van vitaminen en mineralen belemmert wordt.

De bloedsomloop

• Alcohol belemmert de productie van witte en rode bloedcellen
• Er kan bloedarmoede optreden, omdat er niet voldoende rode bloedcellen zijn om zuurstof door het lichaam te laten circuleren.

Het afweersysteem en voortplantingsstelsel

• Een vermindert aantal witte bloedcellen zorgt voor een verminderde werking van het immuunsysteem,waardoor het risico verhoogt op bacteriële en virale infecties.
• Verminderde zin in seks.
• Optreden van onvruchtbaarheid en erectiestoornissen.

De invloed van alcohol tijdens de zwangerschap en op de foetus

• Alcohol drinken tijdens de zwangerschap kan leiden tot het Foetaal Alcohol Syndroom. Er is sprake van groeiachterstand en afwijkingen ter hoogte van hart, lever en nieren. Het gehoor kan hierdoor ook aangetast worden.
• Maar de meeste schade treft het centraal zenuwstelsel van de foetus, waardoor een verhoogde kans op mentale achterstand optreedt.

Alcoholisme of alcoholverslaving

Alcoholisme ontstaat geleidelijk aan en wordt gekenmerkt door het steeds meer en meer consumeren van alcohol zonder limiet. Het wordt beschouwd als een ernstig gezondheidsrisico door alle negatieve gevolgen van alcohol voor het lichaam die hierboven opgesomd werden.

Alcoholverslaving is meer dan een ‘kleine zonde’. Het is een ernstig gezondheidsprobleem dat professionele en medische begeleiding vraagt. 

Alcoholisme erkennen en herkennen is niet zo eenvoudig. Een alcoholverslaafde is iemand die sterk naar alcohol verlangt en er van afhankelijk is geworden. Het vergt dan ook tijd én geduld om er volledig van te genezen.

De behandeling kan pas beginnen als de persoon erkent dat er een probleem is en akkoord gaat te stoppen. Er is echter voldoende professionele hulp via de huisarts of online om hiertoe de eerste stap te zetten.

Ken je vrienden of familie die hiermee geholpen kunnen worden, speel deze informatie door en biedt vooral voldoende ondersteuning. Heel wat zware gezondheidsproblemen en psychisch leed kunnen hierdoor voorkomen worden!