Een oppositioneel-opstandige gedragsstoornis
Een oppositioneel-opstandige gedragsstoornis (engelse afkorting ODD), wordt meestal gediagnosticeerd tijdens de kindertijd. Het wordt gekenmerkt door zeer negatief en opstandig gedrag, zoals de naam al suggereert.
Het kind is consequent niet meewerkend, geïrriteerd en geërgerd door de mensen om hem heen, of het nu zijn of haar ouders, klasgenoten, leraren of zelfs leeftijdsgenoten zijn.
Als je denkt dat jouw kind mogelijk aan deze stoornis lijdt of de diagnose al is gesteld, lees dan verder. In dit artikel leer je hier meer over en ook over welke stappen je kunt nemen om het te behandelen.
Lees ook eens:
Het effect van een disfunctionele familie op een kind
Lijdt mijn kind aan een oppositioneel-opstandige gedragsstoornis?
Deze gedragsstoornis treft tussen de 1% en 16% van de schoolgaande kinderen. Het treft meer jongens dan meisjes. Het is echter van belang om onderscheid te maken wanneer de symptomen verontrustend of tijdelijk optreden, bijvoorbeeld wanneer het kind hongerig, slaperig, gestrest of doodmoe is.
Deze aandoening kan ook voorkomen als het kind tussen de 2 en 3 jaar oud is en in een overgangsfase zit. Het is echter heel belangrijk om aandacht aan dit gedrag te besteden wanneer de oppositionele en opstandige gedragingen frequent zijn. Het vereist alleen behandeling als het het leerproces belemmert of lessen of relaties met leeftijdsgenoten verstoort.
Symptomen
De symptomen van deze aandoening bij kinderen kunnen variëren. Ze manifesteren zich echter vaak als agressief gedrag, driftbuien en constante negatieve houdingen. De meest voorkomende symptomen van deze stoornis zijn:
- Driftbuien en woede.
- Voortdurende ruzie met de mensen om hen heen.
- Weigeren om te doen en tegenspreken van wat volwassenen vragen of zeggen.
- Lastige houding tegenover anderen en gevoeligheid wanneer anderen hem of haar ergeren.
- Koud en respectloos taalgebruik.
- Haatdragende houding.
Dit artikel vind je ook vast interessant:
Wat is ADHD eigenlijk precies?
Stappen om een oppositioneel-opstandige gedragsstoornis bij kinderen te behandelen
1. De juiste diagnose laten stellen
Allereerst is het makkelijk om de symptomen van ODD te verwarren met andere gedragsstoornissen. Daarom, als deze gedragingen frequent zijn, moet je met je kind naar een arts gaan.
De medische specialist zal in staat zijn om de juiste diagnose te stellen. Zo kun je beginnen na te denken over de volgende stappen en de behandeling.
In de meeste gevallen kunnen ouders en leerkrachten deze kenmerken bij kinderen detecteren. Een kinderpsychiater of een professional in de geestelijke gezondheidszorg moet het kind echter evalueren aan de hand van hun medische en sociale geschiedenis en specifieke tests.
2. Probeer een op therapie gebaseerde behandeling
Er zijn veel behandelingen beschikbaar. Ten eerste kan het kind individuele psychotherapiesessies bijwonen. Cognitieve gedragstherapie wordt vaak gebruikt om hun sociale en interpersoonlijke vaardigheden te verbeteren en hen te helpen hun impulsen en emoties beter te beheersen.
Het is ook heel belangrijk om de hele familie bij de therapie te betrekken, vooral de ouders. Gezinstherapie kan een goede communicatie en conflictoplossing bevorderen. Het kan ook een bron van emotionele en praktische steun voor ouders zijn, die vaak overweldigd zijn door de situatie.
Aan de andere kant is gezinstherapie ook bedoeld om deze stoornis vanaf de kern van het probleem op te lossen. Wat betreft de oorsprong van deze psychologische onbalans, wijzen onderzoeksgegevens momenteel op gedragspatronen die in de eerste jaren zijn geleerd van personen waar kinderen naar opkijken.
Het is, naast andere factoren, ook vaak gerelateerd aan:
- een gebrek aan discipline.
- misbruik.
- traumatische en stressvolle situaties.
- een gebrek aan familieharmonie.
Het is belangrijk om dit als ouders in gedachten te houden en te weten dat er veel manieren zijn waarop je je kind kunt helpen dit te overwinnen.
3. Gebruik alleen medicatie als laatste redmiddel
Medicatie is geen gebruikelijke behandeling voor een oppositioneel-opstandige gedragsstoornis bij kinderen, omdat het schadelijke bijwerkingen en gevolgen voor de gezondheid kan hebben. In sommige gevallen kan de arts echter een beoordeling maken en toch besluiten om het kind te behandelen met antipsychotica.
Dit geldt met name als het kind agressief gedrag toont, het gedrag aanzienlijk verslechtert of geen andere therapeutische optie lijkt te werken. Bovendien kan medicatie worden toegediend als het kind een gevaar of bedreiging wordt, thuis of op school.
In sommige gevallen, als deze aandoening gepaard gaat met andere gedragsproblemen, kunnen andere soorten medicijnen worden voorgeschreven. De arts kan het kind bijvoorbeeld stimulerende middelen geven als hij of zij lijdt aan ADHD of antidepressiva voor periodes van depressie en/of angst.
Het hoofddoel is om de kwaliteit van het leven van het kind te verbeteren, maar het is ook heel belangrijk om ook altijd rekening te houden met de eventuele bijwerkingen van de medicijnen.
Een oppositioneel-opstandige gedragsstoornis: conclusie
Uiteindelijk zullen zowel het kind als zijn of haar familieleden en geliefden veel moeite moeten doen en hun levensstijl moeten veranderen om te probleem te herstellen. Dit soort psychische stoornissen veroorzaken veel leed en wanhoop voor de hele omgeving, evenals een constant gevoel van hulpeloosheid.
Met de juiste behandeling en een positieve houding van het hele gezin en onderwijssysteem kan deze stoornis echter worden overwonnen. Neem dus contact op met je huisarts als je denkt dat je kind aan deze stoornis lijdt.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Ghosh, A., Ray, A., & Basu, A. (2017). Oppositional defiant disorder: Current insight. Psychology Research and Behavior Management. https://doi.org/10.2147/PRBM.S120582
- Gale, B. M. (2011). Oppositional defiant disorder. In Stepped Care and e-Health: Practical Applications to Behavioral Disorders. https://doi.org/10.1007/978-1-4419-6510-3_10
- Greene, R. W., Biederman, J., Zerwas, S., Monuteaux, M. C., Goring, J. C., & Faraone, S. V. (2002). Psychiatric comorbidity, family dysfunction, and social impairment in referred youth with oppositional defiant disorder. American Journal of Psychiatry. https://doi.org/10.1176/appi.ajp.159.7.1214
- default – Stanford Children’s Health. Retrieved 26 November 2020, from https://www.stanfordchildrens.org/en/topic/default?id=oppositional-defiant-disorder-90-P02573
-
Hamilton, S., & Armando, J. (2008). Oppositional defiant disorder. American family physician, 78(7), 861-866.TDAH