Dyspareunie of pijn bij het vrijen
Dyspareunie of coitus torminosus is een aandoening die verschillende symptomen veroorzaakt die verband houden met geslachtsgemeenschap, zowel bij mannen als bij vrouwen. Deze aandoening, in de minst ernstige toestand, kan lichte genitale irritatie of zelfs extreme pijn voor, tijdens en na geslachtsgemeenschap met zich meebrengen.
Verschillende medische onderzoeken (Spaanse link) geven aan dat deze aandoening veel vaker voorkomt bij vrouwen, maar het kan ook voorkomen bij mannen, meestal als gevolg van urethrale infecties of fimosis. Als je meer wilt weten over de mogelijke behandelingen en oorzaken van dyspareunie, of pijn bij het vrijen, lees dan verder.
Dyspareunie komt voor in de hele wereld
De seksuele handeling is in veel sociale gebieden en culturen taboe. Daarom is het belangrijk op te merken dat pijn bij het vrijen veel vaker voorkomt dan je misschien denkt.
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en verschillende epidemiologische onderzoeken (Spaanse link) leveren de volgende gegevens op over pijnlijke geslachtsgemeenschap:
- Bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd komt dyspareunie voor tussen de 10% en 15%.
- In de premenopauzale fase komt deze aandoening echter vaker voor en treft tot 30% van de vrouwen.
- De gemiddelde leeftijd van mensen die aan deze aandoening lijden is 36,5 jaar.
- Bij mannen is er niet zo veel onderzoek gedaan, maar de prevalentie schommelt tussen o,1% en 5%.
Zoals je kunt zien, komen pijnlijke seksuele relaties veel voor bij de algemene bevolking, vooral bij vrouwen.
Geen plezier voelen tijdens seks is niet de norm. Het bezoeken van een arts en/of specialist vanwege dit gebrek aan plezier is dus volkomen legitiem en noodzakelijk.
Dyspareunie: de oorzaken
Zoals we al zeiden, is dyspareunie de pijn die wordt ervaren in de geslachtsorganen of het bekkengebied, geassocieerd met seksuele handelingen. Het kan zelfs tot 24 uur na de seks optreden. Enkele van de meestvoorkomende symptomen, gemeld door medische organisaties (Spaanse link), zijn de volgende:
- Pijn tijdens de eerste penetratie.
- Pijn elke keer bij penetratie, of na het inbrengen van een extern element in de vagina, zoals een tampon.
- Een branderig gevoel en ongemak tijdens seks.
- Een acuut stekend ongemak dat tot enkele uren na de geslachtsgemeenschap kan aanhouden.
De meeste symptomen houden verband met de ervaringen van vrouwen. Bij mannen komt het, zoals we al hebben gezegd, veel minder vaak voor. Maar als het toch gebeurt, is het meestal pas op het moment van ejaculatie.
Om de oorzaken van deze aandoening aan te pakken, moeten we deze in twee categorieën verdelen: fysiek en psychologisch. We zullen deze beide hieronder toelichten.
Lees ook eens:
Ochtendseks: voordelen en advies
Fysieke oorzaken
De fysieke oorzaken van dyspareunie zijn talrijk en gevarieerd. Klinische onderzoeken (Engelse link) hebben bijvoorbeeld aangetoond dat deze aandoening heel vaak voorkomt na de bevalling. Door het scheuren van de bekkenmusculatuur en de druk die de vagina heeft ondergaan bijvoorbeeld, zal de gevoeligheid ervan vergroten.
Hoewel het misschien verrassend lijkt, hebben onderzoekers bij moeders die borstvoeding geven ook opgemerkt dat dyspareunie verband houdt met verlaagde oestrogeenspiegels in het bloed. Dit gebeurt omdat hormonale onevenwichtigheden leiden tot uitdroging in de vagina.
Andere fysieke oorzaken van dyspareunie bij vrouwen zijn de volgende:
- Infectieuze vaginitis: de meestvoorkomende oorzaak is een infectie veroorzaakt door de schimmel Candida albicans. Dit veroorzaakt irritatie en ontsteking van de vaginale wanden, wat geslachtsgemeenschap moeilijk en pijnlijk kan maken.
- Onvoldoende smering: een gebrek aan vaginale afscheiding als gevolg van hormonale veranderingen, gebrek aan verlangen of opwinding en andere daarmee samenhangende pathologieën.
- Aangeboren afwijkingen: een onjuist gevormde vagina of onvolkomenheden in het maagdenvlies kunnen factoren zijn die geslachtsgemeenschap bemoeilijken.
Nogmaals, we moeten herhalen dat de meeste van deze gevallen bij vrouwen zijn onderzocht. Ander onderzoek (Spaanse link) stelt dat dyspareunie, of coitus torminosus bij mannen, vaak wordt geassocieerd met een blokkering van het ejaculatiekanaal. Pathologieën zoals chronische prostatitis kunnen bekkenongemakken veroorzaken bij mannen.
Psychologische oorzaken
Deze aandoening heeft niet alleen met het lichaam te maken. Het onderzoek dat we al hebben genoemd, schat dat meer dan 70% van de gevallen van dyspareunie geen enkele fysieke oorzaak vertoont.
Dit benadrukt de grote psychoseksuele component van deze aandoening. Enkele van de psychologische parameters die een essentiële rol kunnen spelen, zijn de volgende:
- Angst en depressie: problemen met het gevoel van eigenwaarde of een gebrek aan vertrouwen met je partner kunnen kunnen pijn bij het vrijen veroorzaken.
- Stress: voortdurende stress veroorzaakt spanning in de bekkenspieren.
- Seksueel misbruik: medische reviews (Spaanse link) benadrukken dat dyspareunie in sommige gevallen verband houdt met een geschiedenis van geweld en seksueel misbruik bij de patiënt.
Welke behandeling is er beschikbaar?
Gelukkig zijn er medische behandelingen beschikbaar om dyspareunie of pijn bij het vrijen te behandelen. Als de pijn bijvoorbeeld te wijten is aan een schimmel- of bacteriële infectie, moet de patiënt antischimmel of antibiotica gebruiken.
Artsen kunnen topisch oestrogeen voorschrijven aan postmenopauzale vrouwen of vrouwen die borstvoeding geven om vaginale lubricatie te bevorderen.
De oorzaken zijn zo divers dat artsen de behandeling op elke patiënt moeten afstemmen. Een veelvoorkomende hulp voor alle patiënten is relatietherapie en een vorm van seksuele voorlichting.
Zoals we hebben gezien, houdt dyspareunie verband met de psychologische kant (Spaanse link) van de patiënt. In die zin zijn comfort, veiligheid en eerdere opwinding essentieel om pijn bij het vrijen te voorkomen.
Genot willen voelen is geen reden om schaamte of kwetsbaarheid te voelen. We raden je aan om met je partner te praten als een eerste essentiële stap om de situatie te verbeteren.
Lees ook eens:
Testiculaire torsie: symptomen en oorzaken
Pijn tijdens seks: enkele conclusies
Pijn tijdens seks komt vrij vaak voor, vooral bij vrouwen, waar het op bepaalde leeftijden bij tot 30% van de bevolking kan voorkomen. Daarom is communicatie met je partner essentieel. Het veranderen van seksuele posities, het gebruik van glijmiddelen en het vermijden van stress zijn altijd goede opties om dyspareunie te helpen voorkomen.
Toch komen niet alle gevallen overeen met psychische problemen. Het kan namelijk een teken zijn van een verstopping van het ejaculatiekanaal bij mannen of van schimmelinfecties bij vrouwen. Hierdoor is het duidelijk dat deze aandoening zowel een medische als psychologische benadering vereist.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- López-Olmos, J. (2008). Dispareunia: investigación de causa física y de causa infecciosa crónica (estudio prospectivo de 4 años). Clínica e Investigación en Ginecología y Obstetricia, 35(5), 152-159.
- García-Pérez, H., & Harlow, S. D. (2010). Cuando el coito produce dolor: una exploración de la sexualidad femenina en el noroeste de México. Salud pública de México, 52(2), 148-155.
- Relaciones sexuales dolorosas (dispareunia), Mayoclinic.org . Recogido a 22 de agosto en https://www.mayoclinic.org/es-es/diseases-conditions/painful-intercourse/symptoms-causes/syc-20375967
- Solana-Arellano, E., Villegas-Arrizón, A., Legorreta-Soberanis, J., Cárdenas-Turanzas, M., de la Cruz, J. E., & Andersson, N. (2008). Dispareunia en mujeres después del parto: estudio de casos y controles en un hospital de Acapulco, México. Revista Panamericana de Salud Pública, 23, 44-51.
- Valerio, V., & Anibal, J. (2019, January). Dispareunia masculina. In Anales de la Facultad de Medicina (Vol. 80, No. 1, pp. 79-85). UNMSM. Facultad de Medicina.
- Sánchez Bravo, C., Carreño Meléndez, J., Corres Ayala, N. P., & Taracena Ruiz, B. E. (2010). Perfiles e indicadores psicológicos relacionados con la dispareunia y el vaginismo: Estudio cualitativo. Segunda parte. Salud mental, 33(5), 437-449.
- Orozco-Gallego, H. “Estriol vs estrógenos conjugados de origen equino en el tratamiento del síndrome genitourinario de la menopausia.” Ginecología y obstetricia de México 86.2 (2018): 117-126.
- Franco, Erick Hugo Zambrano, et al. “Etiología y tratamiento de la dispareumia.” RECIMUNDO 3.3 ESP (2019): 643-658.
