Draagmoederschap: wat het is en wat je moet overwegen
Draagmoederschap is een methode van geassisteerde voortplanting waarbij de vrouw die een baby draagt niet optreedt als moeder van de baby. Dat zou de meest algemene definitie kunnen zijn, die ook bekend staat als draagmoederschap of surrogaatmoederschap.
Deze methode bestaat al sinds de jaren zeventig, maar is het laatste decennium populair geworden. Rond draagmoederschap bestaan een aantal controverses; niet zozeer om de biologische redenen, maar om de sociale en ethische implicaties.
Onlangs kwam het debat weer in de publieke belangstelling door het geval van Gammy. Dit is een baby met het syndroom van Down die in Thailand werd geboren via draagmoederschap. De biologische ouders lieten haar in de steek vanwege haar toestand.
Wat is draagmoederschap?
Draagmoederschap is een reproductieve praktijk waarbij een vrouw haar baarmoeder uitleent om een embryo (Spaanse link) te ontvangen en te dragen dat door een andere persoon of een ander paar is verwekt. De baby uit deze zwangerschap is wettelijk het kind van degene die het embryo ter beschikking stelde.
Deze methode van geassisteerde voortplanting is voor individuen of paren die problemen hebben met het zwanger worden of het voldragen van een zwangerschap. De vrouw die haar baarmoeder uitleent wordt de draagster genoemd, terwijl degenen die met haar een contract sluiten de draagmoeder worden genoemd ouders van intentie (Spaanse link).
Deze praktijk is in de meeste landen verboden, terwijl het in andere landen een bron van inkomsten is geworden. Het breekt met het gebruikelijke idee van wat een gezin is en geeft soms aanleiding tot ethische en juridische controverses.
Hoe wordt het uitgevoerd?
Draagmoederschap omvat een proces dat bestaat uit vier basisstappen:
- Medische diagnose. De specialist beoordeelt de situatie vanuit medisch oogpunt en stelt vast of een persoon of een paar geschikt is voor deze methode van geassisteerde voortplanting.
- Juridische beoordeling. Er wordt vastgesteld of de praktijk legaal is in de plaats waar ze zal worden uitgevoerd. Zo niet, dan moet een land en een medisch centrum worden gevonden waar het legaal kan worden uitgevoerd. Het gaat ook om het tekenen van een contract.
- Evaluatie van de draagmoeder. Er is een gedetailleerde beoordeling van de vrouw die haar baarmoeder gaat uitlenen, door middel van onderzoeken en medische tests.
- Dracht en bevalling. Omvat de zwangerschap als zodanig en de follow-up daarvan, evenals de bevalling van de baby aan het eind van de zwangerschap.
Wellicht ben je ook geïnteresseerd in dit artikel:
12 te vermijden voedingsmiddelen voor zwangere vrouwen
Soorten draagmoederschap
Er zijn verschillende soorten draagmoederschap. Ze zijn afhankelijk van de manier waarop men de procedure uitvoert en de motivatie van het draagmoeder. Zo zijn er drie hoofdcategorieën.
Door genetische band
Afhankelijk van de manier waarop de zwangerschap tot stand komt, kan draagmoederschap op twee manieren plaatsvinden.
- Traditioneel of gedeeltelijk. De vrouw die haar baarmoeder leent, levert ook de eicel. De arts bevrucht deze met het sperma van de toekomstige vader, door middel van kunstmatige inseminatie. Er is dus een genetische band tussen de zwangere vrouw en de baby.
- Gestationeel of volledig. De zwangere vrouw levert haar eicellen niet. Ze komen van de aanstaande moeder of van een donor. In dit geval is er geen genetische band tussen de moeder en de baby.
Naar familierelatie
De draagmoeder kan al dan niet een band hebben met de beoogde ouders. Vanuit dit gezichtspunt zijn er twee varianten.
- Intrafamiliaal: de draagster is een familielid van een van de twee beoogde ouders. Het is niet gebruikelijk, omdat er medische problemen van consanguiniteit kunnen zijn.
- Extrafamiliaal: als de zwangere vrouw geen familiebanden heeft met de ouders.
Volgens het economisch belang
Er is commercieel draagmoederschap en altruïstisch draagmoederschap. In het eerste geval voert de draagmoeder het proces uit in ruil voor een financiële vergoeding. In het tweede voert de draagmoeder de dracht vrijwillig uit, zonder vergoeding.
Lees ook dit artikel:
Superfetatie: zwanger worden terwijl je al zwanger bent
Wanneer kan draagmoederschap gebruikt worden?
Draagmoederschap is een optie voor heteroseksuele paren die problemen hebben met het verwekken of het voldragen van een zwangerschap. Ook voor homoseksuele paren die een kind willen of voor eenoudergezinnen, d.w.z. iemand zonder partner die moeder of vader wil worden.
De twee gebruikelijke medische redenen voor draagmoederschap zijn het ontbreken van een baarmoeder of een misvorming van de baarmoeder. Ook wanneer zwangerschap om medische redenen gecontra-indiceerd is:
- Herhaalde abortussen.
- Ziekten die de zwangerschap verhinderen.
- Pathologieën die een risico vormen voor de gezondheid van de moeder of de baby.
- Herhaalde mislukkingen in de processen van in vitro fertilisatie (IVF).
- Pulmonale hypertensie van de moeder.
- Baarmoederkanker.
Andere informatie waarmee rekening moet worden gehouden
De risico’s die draagmoederschap kan opleveren zijn juridisch en ethisch. In de meeste landen is draagmoederschap verboden. Men beschouwt draagmoederschapscontracten daar als nietig.
Dit leidt tot problemen bij het vaststellen van wettelijk moederschap. In het algemeen wordt dit bepaald op basis van de bevalling; dat wil zeggen dat de vrouw die bevalt de moeder van de baby is, ongeacht andere omstandigheden.
Er kunnen ook conflicten zijn over de nationaliteit van de kinderen. Vaak gaat dit gepaard met tijdrovend papierwerk, dat niet altijd effectief is.
Naast de juridische gevolgen van draagmoederschap kunnen er ook andere gevolgen zijn. Als de draagmoeder een genetische band heeft met de baby, kan ze aarzelen om het contract na te komen en beschermt de wet haar.
Draagmoederschap is een kostbare procedure, die medische kosten en de door de draagmoeder vereiste tegenprestatie omvat. De landen die deze procedure momenteel gelegaliseerd hebben zijn de Verenigde Staten, India, Thailand, Oekraïne, Rusland, Mexico, Nepal, Polen en Georgië.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Arango Restrepo, P. (2016). Estatuto del embrión humano. Escritos, 24(53), 307-318.
- Botella, G. M. (2017). Material genético de los padres de intención y filiación en el caso Campanelli II: su incidencia en la STSJ de Madrid de 13 de marzo de 2017. Diario La Ley, (9024), 1.
- Palmero, M. J. G. (2018). Contra la mercantilización de los cuerpos de las mujeres. La “gestación subrogada” como nuevo negocio transnacional. Dilemata, (26), 39-51.
