Donepezil: indicaties en waarschuwingen

Donepezil is een medicijn dat wordt gebruikt voor de ziekte van Alzheimer en dat relatief goed wordt verdragen. Zoals bij elk medicijn zijn er echter ook momenten waarop matige of ernstige bijwerkingen kunnen optreden.

Donepezil is het op één na populairste door de FDA goedgekeurde medicijn voor de behandeling van milde tot matige Alzheimerproblemen. Er is echter geen bewijs dat het voortdurende gebruik ervan op dit moment het gedrag, de functionele capaciteit of de kwaliteit van leven van patiënten kan verbeteren. Het vertraagt ook de progressie van deze ziekte niet.

In ieder geval biedt dit medicijn diverse voordelen ten opzichte van andere medicijnen. Dit komt omdat Donepezil een eenvoudigere dosering heeft en ook een sterk verbeterd veiligheidsprofiel. Er zijn geen gegevens over levertoxiciteit bij de gebruikers.

Toch moeten er meer klinische onderzoeken van langere duur gedaan worden om het gebrek aan bewijs over de gezondheidsvoordelen te compenseren. Deze moeten ook de vraag beantwoorden of deze gezondheidsvoordelen langdurig zijn.

Alzheimer of dementie?

Alzheimer is de meestvoorkomende oorzaak van dementie, maar er zijn nog andere aandoeningen die vergelijkbare problemen veroorzaken. De ziekte van Alzheimer treft meestal ouderen.

Dementie is geen ziekte, maar maakt deel uit van een groep symptomen die het geheugen, het denkvermogen en de algehele sociale vaardigheden aantasten. Het heeft een grote invloed op het dagelijkse leven van een persoon.

Hoewel de ziekte van Alzheimer de meestvoorkomende oorzaak is van dementie, is de oorzaak nog steeds onbekend. Zelfs zonder de aanleiding te kennen, merkten onderzoekers op dat er amyloïde plaques en neurofibrillaire knopen aanwezig zijn in de hersenen van mensen die door deze ziekte zijn getroffen.

• Amyloïde plaques zijn een agglomeratie van een eiwit dat bekend staat als ‘bèta-amyloïde’.
• Neurofibrillaire knopen zijn onoplosbare, ineengestrengelde vezels die in de hersencellen te vinden zijn en bestaan voornamelijk uit het tau-eiwit.

Sommige mensen zijn genetisch vatbaar voor deze ziekte. Er zijn echter nog andere factoren die een rol spelen zoals de leeftijd, aanwezigheid van het Downsyndroom en ernstige cognitieve stoornissen.

Symptomen van de ziekte van Alzheimer

Wat de symptomen betreft, komen bij de ziekte van Alzheimer de volgende problemen voor:

• Geheugenverlies.
• Moeilijk communiceren, redeneren, plannen en coördineren.
• Verwarring en desoriëntatie.
• Depressie.
• Ongerustheid.
• Paranoia.

De effecten van Donepezil op het lichaam

Donepezil maakt deel uit van een groep medicijnen die acetylcholinesteraseremmers wordt genoemd. Sommige geneesmiddelen, waaronder Donepezil, kunnen de afbraak van een chemische stof die bekend staat als acetylcholine, vertragen. Op deze manier vertraagt Donepezil de afbraak van deze stof door de niveaus tijdelijk te verhogen.

De manier waarop het werkt, is dat deze stof vrijkomt in de synaptische ruimte tussen het ene neuron en het andere, zodat neurotransmissie wordt geactiveerd.

Als er echter niet genoeg acetylcholine in de hersenen aanwezig is, werkt het proces niet goed. De patiënten en met name hun omgeving zullen dan symptomen opmerken die verband houden met deze ziekte.

Er is nog geen remedie voor dementie. Het enige waar wetenschappers tot nu toe tot in staat zijn, is de cognitieve achteruitgang vertragen. Ze hopen echter allemaal nog steeds om snel een remedie te vinden voor dementie en de ziekte van Alzheimer.

Mogelijke bijwerkingen van Donepezil

Dit medicijn wordt relatief goed verdragen. Ook zijn de meeste van de verwachte bijwerkingen tijdelijk. Soms kunnen echter ook matige of ernstige effecten optreden.

De bijwerkingen die verband houden met de cholinerge werking van het geneesmiddel zijn het meest waarschijnlijk het gevolg van het stopzetten van de behandeling in de eerste 12 weken. Over het algemeen zijn dit de meestvoorkomende bijwerkingen:

• Misselijkheid en overgeven
• Diarree
• Hoofdpijn
• Slapeloosheid en parasomnie

Waarschuwingen en voorzorgsmaatregelen

Sommige mensen moeten echter bijzonder voorzichtig zijn bij het gebruik van dit medicijn. Dit komt omdat sommige overgevoelig zijn voor piperidinederivaten of de hulpstoffen van de tabletten.

Ook moeten zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven dit medicijn vermijden. Dit komt vooral omdat er nog steeds geen resultaten bekend zijn met betrekking tot de bijwerkingen.

Daarnaast moeten mensen met een van de volgende problemen dit medicijn ook vermijden:

• Spierontspanning door succinylcholine
• Hartritmestoornissen
• Maagdarmstelselaandoeningen
• Stoornissen bij het urineren en urinewegobstructies
• Glaucoom
• COPD

Mensen die deze medicatie moeten gebruiken, moeten beschikken over een betrouwbaar persoon met een over het algemeen goede gezondheid, die de door de arts vastgestelde doses en richtlijnen kan toedienen.

Conclusie over het gebruik van Donepezil

Donepezil is een grote vooruitgang op het gebied van de neurologie. Daarom vertegenwoordigt het een aanzienlijke verbetering bij de behandeling van aan de ziekte van Alzheimer gerelateerde dementie.

Er moet echter nog veel worden onderzocht, zodat onderzoekers door kunnen gaan met het ontdekken van een daadwerkelijke behandeling voor deze ziekte.